Günaydın Dostlar,
2022 yılının ilk üç ayını
geride bıraktık. Gelin beraberce mart ayındaki gelişmelere bir göz atalım.
Türkiye’de,
ocakta %48,69 olan yıllık tüketici enflasyonu, şubatta %54,44’e yükseldi. Beklenti %52,95 olması yönündeydi. Bu aşamada,
açıklanan resmi enflasyon Merkez Bankasının %14’lik politika faizinin çok
üzerinde kaldı. Bir önceki aya göre açıklanan enflasyon da %4,81 oldu. Aylık enflasyonun %3,80 olması bekleniyordu. Geçen ayki
değer %11,10 idi.
Ocakta %93,53 olan
Üretici Fiyat Endeksi, şubatta yıllık %105,01
oldu. Bir önceki aya göre %7,22 oranında artış oldu. Geçen ayki artış %10,45
oranındaydı. Bu rakam 2001 yılından bu yana kaydedilen en yüksek yıllık üretici
enflasyonu oldu.
Şubat ayında Türkiye’nin
ihracatı geçtiğimiz yılın şubat ayına göre %25,4 oranında artarak 20 milyar dolara çıktı. Aynı
dönemde ithalat ise %45,6 artarak 28,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylelikle
dış ticaret açığı 8,1 milyar dolara yükseldi. İhracatın ithalatı
karşılama oranı ocak ayında %62,8 iken, 2022 Şubat ayında %71,2 oldu.
Açıklanan rakamlara
bakıldığında ocakta işsiz sayısı bir önceki aya göre 21 bin kişi artarak 3 milyon
859 bin kişi oldu. İşsizlik
oranı ise %0,2 puan artarak %11,4
seviyesinde gerçekleşti. Bir önceki ay açıklanan oran %11,2 olarak
belirtilmişti. İşsizlik rakamı, son üç ay içinde en az bir defa iş arama
kanallarını kullanan ve on beş gün içinde işe başlamaya hazır olan insanları
kapsar.
Merkezi yönetim
bütçesi şubatta 69,7 milyar TL fazla verdi. Ocak ayında da 30 milyar 44
milyon TL fazla vermişti. Böylece bütçe son iki ayda fazla vermiş oldu.
Şubat ayında bütçe gelirleri 270,6 milyar TL (Geçen ay 176 milyar TL),
bütçe giderleri de 200,8 milyar TL (geçen ay 146 milyar TL)
olarak gelişti. Faiz dışı bütçe giderleri 157,1 milyar TL ve faiz dışı fazla
ise 113,4 milyar TL olarak açıklandı.
TCMB’nin yayımladığı
konut fiyat endeksine göre ocakta fiyatlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %77,4
arttı. Aylık bazda artış ise %13,1 oldu. Endeks değerleri bir önceki
yılın aynı ayına göre İstanbul, Ankara ve İzmir’de sırasıyla %83,5, %73,5 ve %73,1
oranlarında arttı. 2022 Ocak’ta en yüksek yıllık değişim gösteren iller yüzde %95,5
ile Muğla, Aydın ve Denizli oldu. Bu illeri %90,1 ile Diyarbakır ve
Şanlıurfa izledi.
Merkez Bankası 17 Mart’ta
politika faizini %14’te sabit bıraktı. Piyasada genel
beklenti de faizin sabit kalması yönündeydi.
Amerika’da,
tarım dışı istihdam şubatta 678 bin
artışla beklentilerin çok üstüne çıktı. Ekonomistlerin beklentisi 400 bin
artması yönündeydi. İstihdam artışı, ABD Merkez Bankasının parasal sıkıştırma
takvimi ve doların seyri açısından önem taşıyor. Ocak ayı tarım dışı istihdam
artışı rakamı 481 bin olarak açıklanmıştı.
Şubat ayında işsizlik
oranı %3,8 olarak açıklandı. 2022 Şubat için işsizliğin %3,9 olarak gerçekleşmesi
bekleniyordu. Önceki ay işsizlik oranı %4,0 idi.
Tüketici Fiyat Endeksi
(TÜFE), şubatta bir önceki yılın aynı dönemine göre %7,9 artışla ekonomistlerin beklentilerine paralel gerçekleşti. Ocak
enflasyonu %7,5 olmuştu. Söz konusu veri 1982’den bu yana en yüksek artışa
işaret etti. Aylık bazda bakıldığında ise bir önceki aya göre %0,8 artışla
ekonomistlerin beklentisine paralel gerçekleşti. Geçen ay %0,6 olmuştu.
Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE),
şubatta tahminlere paralel gerçekleşti. Açıklanan verilere göre ÜFE, şubatta
aylık bazda %0,8 arttı ve %10,0 oldu. Beklentiler aylık %0,9,
yıllık olarak da %10,0 artması yönündeydi. Geçen ay %9,7 oranında artmıştı.
Perakende satışlar ocak
ayında aylık bazda yüzde %0,3 artarak tahminlerin altında kaldı. Ekonomistlerin
ortalama beklentisi %0,4 oranında artması yönündeydi. Ocak ayında %3,8’lik bir artış
yaşanmıştı ve beklenti %2 artması yönündeydi.
ABD Merkez Bankası
(FED), beklentilere paralel olarak federal fonlama faizini %0-%0,25 aralığından
%0,25-%0,50 aralığına yükseltti. FED
böylece Aralık 2018 sonrasında ilk kez faiz arttırmış oldu. Karara göre bu yıl
içerisinde FED altı faiz artışı daha yapabilir.
Çin’de, TÜFE yıllık %0,9 olarak açıklandı. Beklenti de %0,9
seviyesindeydi. Önceki ay da %0,9 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon için
beklenti %0,3 olması yönündeydi ama gerçek rakam %0,6 gelerek beklentilerin
üstüne çıktı. Geçen ay %0,4 olmuştu.
Almanya’da TÜFE yıllık %5,1 olarak açıklandı. Beklenti de %5,1
olması yönündeydi. Önceki ay da %4,9 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon %0,9
olarak açıklandı. Beklenti de %0,9 olması yönündeydi. Geçen ay da oran %0,4
olmuştu.
Rusya’da, TÜFE yıllık %9,2 olarak açıklandı. Beklenti %8,8
olması yönündeydi. Geçen ay %8,7 olmuştu.
Süpermarket Alışverişi
Geçen sene 51
süpermarket ürününü takip ederken bu sene bu rakamı 66’ya çıkardık. Sizlerden
gelen öneriler ve daha geniş bir yelpazeyi kapsamak arzusu bu kararda etkili
oldu.
Benim aldığım ürünlerin
fiyatları, benim aldığım süpermarkette mart ayında geçen aya göre %5,42 oranında arttı. Geçen ay da %6,08 oranında
arttığını düşünürsek iki ayın toplam artışı %11,83 oldu. 2021 Mart
ayındaki artış %0,10 idi. Bu sene çok daha hızlı başladık. Bu artışla
beraber Aralık 2021’den beri toplam artış oranı da %20,70 oldu. Bu hızla gidersek
(inşallah olmaz) yılı %82,79 gibi bir süpermarket enflasyonu ile
kapatırız. Hatırlayacağınız gibi geçen sene toplam süpermarket enflasyonu %49,31
idi.
Geçen aya göre fiyatı en
fazla artan ürünler: Soğan: %75,37, Atom Salata: %41,57, Beyaz Peynir: %30,53,
Ayçiçek Yağı: %27,43,
Patates: %23,17.
Geçen aya göre fiyatı en
fazla düşen ürünler: Kabak: %24,04, Hıyar: %19,76, Ceviz İçi: %17,20, Çiçek
Balı: %14,44,
Zeytin: %11,11.
Aralık 2021’e göre
fiyatı en fazla artan ürünler: Dolmalık Biber: %197,18, Atom Salata: %164,47,
Kabak: %104,44,
Soğan: %101,87,
Patlıcan: %90,38.
Aralık 2021’e göre
fiyatı en fazla düşen ürünler: Çiçek Balı: %14,48, Zeytin: %7,64, Çiğ Badem: %6,94, Laktozsuz
Yoğurt: %5,24,
Ceviz İçi: %3,54.
Peki, bu artışlar ve
indirimler bu ay en çok hangi günlerde olmuş? Artışlar en çok çarşamba (%24,00) ve
salı günlerinde olmuş (%19,00). İndirimler de en çok perşembe (%33,90) ve cuma günlerinde olmuş (%23,73).
Ocak ayında, takip
ettiğim 66 süpermarket ürününden sadece altı tanesinin fiyatı hiç değişmemişti.
Bu rakam şubat ayında bire inmişti, mart ayında fiyatı artmayan hiçbir ürün
kalmadı.
İndirimler (geçen seneki oranlarda olmasa da) süpermarketlerde
bütün hızıyla devam ediyor. Her gün bir şeyler indirimde oluyor. Biraz takip
ederseniz uygun fiyatlarla alışveriş yapabilirsiniz.
Restoranlar
Bu sene raporumuza eklediğimiz yeni bölümlerden bir tanesi
de restoranlar. Genelde gittiğimiz ve/veya sipariş verdiğimiz belli
restoranlardaki yemekleri takip etmeye başladım.
Geçen aya göre benim takip ettiğim restoranlarda ve
yemeklerde fiyatlar %5,72 oranında
arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış da %19,99 oldu.
Geçen aya göre fiyatı en çok artan ürün Şaşkınbakkal’ın en
meşhur döner büfesinin dürüm döneri oldu. Artış oranı %21,59.
Aralık 2021’e göre fiyatı en çok artan ürün de %45,24 ile karabuğdaylı
fit poğaça oldu. Bu ürün piyasadaki en meşhur kahvecide satılıyor.
Geçen aya ve yılbaşına göre fiyatı en çok düşen ürünleri de
yazacaktım ama fiyatı düşen bir ürün yok.
Damacana
Damacana fiyatlarına aralık ayının son haftasında %20,51 oranında zam yapılmıştı.
14 Şubat’ta %7,0’lik KDV indirimi fiyatlara
yansıdı. 3 Mart’ta %20,56 oranında zam yapıldı. 29 Mart’ta %18,87 oranında
bir zam daha yapıldı. Böylece Şubat 2022’ye göre damacana fiyatları %17,63 oranında
artmış oldu.
Toplamda da Aralık 2021’ye göre damacana fiyatı %35,10 oranında
arttı.
Damacana siparişlerinizi akıllı telefonlar üzerindeki
aplikasyonlar üzerinden vermenizi şiddetle tavsiye ederim. Hemen hemen her markanın
kendi aplikasyonu var. Uygulamayı telefonunuza indirip siparişlerinizi buradan
vermezseniz bayilerin belirlediği fiyatlardan ödeme yapmak zorunda
kalabilirsiniz.
Şeker
Mart ayında, şeker fiyatı Şubat 2022 fiyatlarına göre dünya
borsalarında %8,63 (USD) oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den
beri toplam azalış da %7,23 olarak hesap edildi.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 562,70 USD
(25 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 480,00 USD (15 Şubat 2022)
Mart 2021’den beri Londra Borsasında şeker fiyatının ne
kadar değiştiğine bakarsak %18,66 oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Türk Şeker 2022 ürünü şeker pancarı alım fiyatını 16 polar
için ton başına 800,00 TL olarak
açıkladı. 2021 ürünü alım fiyatı ton başına 420,00 TL olarak
açıklanmıştı. 800,00 TL fiyat açıklanmasıyla birlikte şeker pancarı
fiyatı geçen yıla göre %90,5 oranında arttı.
Süpermarket raflarındaki şeker fiyatı geçen aya göre %8,20 oranında
arttı.
Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde şeker fiyatı %6,29 oranında
artmış oldu.
Kahve
- Kakao
Kahve fiyatları, mart ayında Şubat 2022
fiyatlarına göre dünya borsalarında %9,23 (USD) oranında
azaldı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam azalış da %5,01 olarak hesap edildi.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 258,35 USD
(09 Şubat 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 212,30 USD (15 Mart 2022)
Mart 2021’den beri Amerika Borsasında kahve fiyatının ne
kadar değiştiğine bakarsak %72,94 oranında artmış olduğunu görüyoruz. Mart 2020’den beri %95,80.
Süpermarket raflarındaki kahve fiyatları mart ayında geçen
aya göre %3,15 oranında
azaldı.
Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde kahve fiyatı %6,83 oranında
arttı.
Kakao
fiyatı mart ayında Şubat 2022 fiyatlarına göre dünya
borsalarında %0,23 (GBP) oranında azaldı. Böylece yılbaşından beri
toplam artış %5,43
olarak hesap edildi.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1.807,00 GBP
(10 Şubat 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1.642,00 GBP (28 Şubat 2022)
Mart 2021’den beri Londra Borsası’nda kakao fiyatının ne
kadar değiştiğine bakarsak %5,44 oranında azalmış
olduğunu görüyoruz. Mart 2020’den beri %5,55.
Süpermarket raflarındaki kakao fiyatları geçen aya göre %4,65 oranında
arttı.
Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde kakao fiyatı %83,22 oranında
arttı.
Hububat
Bugüne kadar hububatın dünya borsalarındaki
fiyatı bizi hiç ilgilendirmiyordu. Kimsenin ürününe ihtiyacımız yoktu ama son
yıllarda o kadar çok ithalat yapar olduk ki mecburen bunları da daha kapsamlı
takip eder olduk. Chicago Borsasında hububat ürünleri kile (bushel) olarak
takip ediliyor.
Buğday,
fiyatı mart ayında Şubat 2022’ye göre dünya borsalarında (Rusya Ukrayna savaşı
neticesinde) %40,91 (USD) oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den
beri toplam artış da %42,89 olarak hesap edildi.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 14,2525 USD
(07 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 7,4150 USD (14 Ocak 2022)
Mart 2021’den beri Amerika Borsasında buğday fiyatının ne
kadar değiştiğine bakarsak %78,50 oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Yulaf
fiyatı mart ayında Şubat 2022 fiyatlarına göre dünya
borsalarında %5,92 (USD) oranında azaldı. Böylece yılbaşından beri
toplam azalış %5,11
olarak hesap edildi.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 7,7225 USD
(09 Şubat 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 5,6950 USD (28 Şubat 2022)
Mart 2021’den beri Amerika Borsası’nda yulaf fiyatının ne
kadar değiştiğine bakarsak %76,80 oranında
artmış olduğunu görüyoruz.
Yumurta
Şubat ayında yumurta fiyatları Ocak 2022’ye göre Başmakçı
Borsası’nda %6,58 oranında artmıştı. Mart ayında %9,12 oranında bir artış daha oldu.
Başmakçı, Türkiye’de yumurta fiyatlarını belirleyen önemli
borsalardan biridir. Toplamda da Aralık 2021’ye göre yumurta fiyatları %18,84 oranında artmış oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1,31 TL
(29 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1,00 TL (24 Ocak 2022)
Mart 2021 ile mukayese ettiğimizde yumurta fiyatının %119,69 oranında artmış olduğunu görüyoruz. Mart 2020’ye
göre artış %327,46.
Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Yumurta fiyatı
raflarda geçen aya göre %4,29 oranında arttı.
Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde yumurta fiyatı %12,10 oranında
arttı.
Süt
Hatırlayacağınız gibi, 8 Aralık 2021 tarihinde çiğ süt
fiyatları %46,88 oranında
artmıştı. Ocak, şubat ve mart aylarında başka bir değişiklik olmadı.
Geçen aya göre süt fiyatlarında herhangi bir değişiklik
olmadı. Böylece Aralık 2021 ile mukayese ettiğimizde toplamda %7,77 oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Mart 2021’den beri süt fiyatının ne kadar değiştiğine
bakarsak %67,86
oranında artmış olduğunu görüyoruz.
İçki
- Sigara
13 Mart’ta herkesin çok içtiği “M”
sigarasının fiyatı %8 arttı ve bir paket 27,00 TL oldu. Diğer üreticinin “W”
marka sigarasının fiyatı da 25,00 TL oldu. 14 Mart’ta da bir diğer marka zam
yaptı. “K” sigarası 25,00 TL, İstanbul ve Ankara’nın semti “M” de 24,00 TL
oldu. Toplamda da aylık bazda geçen aya göre %1,58 oranında artış oldu.
Mart ayı içinde benim takip ettiğim
alkollü içecek fiyatlarında bir değişiklik olmadı.
Evdeki
Dostlarımız
Evdeki kedi, bu raporda olmadığını
duyunca çok sinirlendi; zar zor sakinleştirdik. Dostlarımızdan da bu yönde çok
talep olunca evdeki dostlarımızın alımlarını da raporumuza eklemek şart oldu. O
zaman gelin, benim takip ettiğim ürünlere kısaca bir bakalım.
Kedi
maması fiyatları, mart ayında bir önceki aya göre %2,63 oranında
arttı. Bu artışla beraber 2021 Aralık’tan beri %2,56 oranında
artmış oldu.
Kedi
kumu fiyatları, mart ayında bir önceki aya göre %34,90 oranında azaldı. Bu azalışla
beraber Aralık 2021’den beri %12,86 oranında azalmış oldu.
Köpek
maması fiyatları, mart ayında
bir önceki aya göre %4,81
oranında arttı. Bu artışla beraber
Aralık 2021’den beri %1,34 oranında düşmüş oldu.
Giyim
ve Ayakkabı
Enflasyon raporuna bu sene giyim
ve ayakkabı bölümü ekledik ve dış giyim ve iç giyim olarak birçok ürünü takip
etmeye başladık.
Giyim ve ayakkabı fiyatları, benim
takip ettiğim ürünlerde mart ayında Şubat 2022’ye göre %2,08 oranında azaldı. Böylece Aralık 2021’den beri
toplam artış %1,92
oldu. Bu düşüşte fiyatı azalan
kışlıkların etkisi büyük oldu.
Geçen aya göre fiyatı en çok artan
ürün %44,95 ile erkek günlük ayakkabı oldu. Aralık 2021’e göre
fiyatı en çok artan ürün de %88,94 ile erkek
fanila oldu.
Geçen aya göre fiyatı en çok düşen
ürün %45,36 ile erkek kazak oldu. Aralık 2021’e göre fiyatı en
çok azalan ürün de %42,47 ile erkek kazak oldu.
Doğalgaz
– Elektrik - Su
Doğalgaz
fiyatlarına (evlerde kullanılan) 1 Ocak 2022 itibarıyla %25 oranında zam yapılmıştı.
Şubat ve mart aylarında başka bir gelişme olmadı. Benim faturam mart ayında %3,61 oranında arttı ve yıllık toplam artış %28,13
oldu.
Elektrik
fiyatlarına 01 Ocak’ta birinci kademe kullanım için %50,00, ikinci kademe kullanım için %125,00 oranında zam yapılmıştı. 1 Mart
itibarı ile düşük tarife sınırı bir kez daha yükseltildi ve 240 kilovatsaat
oldu. Ayrıca tarımsal sulama ve meskenler için KDV oranı %8,0’e düşürüldü. Bu şartlar
altında benim faturam da geçen aya göre %12,24 oranında düştü. Böylece Aralık 2021’den beri toplam
artış %74,12
oldu.
Su
fiyatları ile ilgili ocak, şubat ve mart aylarında bir
güncelleme olmadı. Su fiyatı kullandığınız miktara çok bağlı. 15m3’e
kadar olan kullanımlarda birim fiyat 5,56TL/m3,
15m3’ün üstündeki kullanımlar için birim fiyat 8,35TL/m3. Gördüğünüz gibi arada çok fark var. Bu
fiyatın üzerine KDV ve ÇTV eklendiğini de ayrıca belirteyim. Su faturasında KDV
oranı mart ayında %1 olarak hesap edildi, ÇTV de kullandığınız m3
başına 0,68 TL olarak hesap edilmektedir. Kullandığım m3 ve KDV
oranı azaldığı için benim faturamdaki birim fiyat mart ayında %23,39 oranında
azaldı.
Hem faturamızı kontrol altında tutabilmek hem de dünyamızda
gittikçe azalan su kaynaklarını korumak için suyu çok hesaplı kullanmalıyız.
Ham
Petrol
Petrol fiyatları,
jeopolitik riskler nedeniyle yükselmeye devam etti. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal
etmesinden ve batının Rusya’ya uyguladığı ekonomik yaptırımlardan dolayı
sıkışan petrol piyasası, dünyanın en büyük petrol üreticilerinden Suudi
Arabistan’ın Yemenli Husilerle girdiği çatışma nedeniyle ikinci bir riskle
boğuşmak zorunda kalabilir.
Ayın son günlerinde ABD'nin yüksek yakıt fiyatlarını kontrol
altına almak için piyasaya rezervlerinden büyük miktarda petrol sürmeyi
değerlendirmesiyle fiyatlar keskin şekilde düşse de yine de mart ayını büyük
bir artışla kapattı.
Brent petrol fiyatı (USD), mart ayında bir önceki aya göre %19,85 oranında arttı. Bu artışla beraber Aralık 2021’den
beri toplam artış %51,76 oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 127,98 USD
(08 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 77,78 USD (01 Ocak 2022)
Mart 2021’den beri Brent petrol fiyatının ne kadar
değiştiğine bakarsak %71,29 oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Mart 2020’den beri %232,38.
Dolar
- Euro
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması
dolar kurunun bu yıl içindeki en yüksek seviyesine çıkmasına neden olsa da dolar
endeksi ve tahvil faizlerinin yükselmesine hiç tepki vermemesi uzmanlar
tarafından “gizli müdahale olabilir” şeklinde yorumlandı. En büyük tartışma bu
müdahalenin nereye kadar sürebileceği yönünde.
Mart ayında dolar endeksi bir önceki aya göre %2,64 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık
2021’ye göre toplamda %2,46 oranında
değer kazanmış oldu.
ABD 10 yıllık tahvil faizleri geçen aya göre %9,73 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık
2021’ye göre toplamda %45,51 oranında
değer kazanmış oldu.
Dolar mart
ayında geçen aya göre %7,01 oranında
değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık 2021’ye göre toplamda %7,10 oranında değer kazanmış oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 14,9311 TL
(12 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 13,2110 TL (05 Ocak 2022)
Mart 2021’de dolara yatırım yapmış olsaydınız Mart 2022’de
ne kadar kazanmış olurdunuz? %91,56. Mart 2020’ye göre %131,14.
Euro/USD
oranı mart ayında geçen aya göre %2,99 oranında azaldı.
Bu azalışla beraber Aralık 2021’den beri toplamda %2,67 oranında
azalmış oldu.
Euro da geçen aya
göre %3,98 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık
2021’ye göre toplamda (dolara benzer bir şekilde) %4,42 oranında değer kazandı.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 16,4053 TL
(12 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 14,9170 TL (05 Ocak 2022)
Mart 2021’de euroya yatırım yapmış olsaydınız Mart 2022’de
ne kadar kazanmış olurdunuz? %77,24. Mart 2020’ye göre %130,27.
Altın
- Gümüş - Platin
Gram
altın fiyatları mart ayında geçen aya göre %12,34
oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %18,09
oranında değer kazanmış oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 954,837 TL
(10 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 759,551 TL (03 Ocak 2022)
Mart 2021’de altına yatırım yapmış olsaydınız Mart 2022’de
ne kadar kazanmış olurdunuz? %115,43. Mart 2020’ye göre %183,28.
Ons altın
fiyatları, Rusya-Ukrayna savaşında tansiyonun yükselmesi ve küresel
enflasyonist baskının artması altın fiyatlarını destekleyen ana gündem
maddeleri olmayı sürdürüyor. ABD 10 yıllık tahvil faizlerinin yükselmesi de ons
altın fiyatlarını baskılayan bir unsur olarak karşımıza çıkıyor.
Ons altın mart ayında geçen aya göre %4,95 oranında değer kazandı. Şu
anda Aralık 2021’ye göre %8,94 oranında
değer kazanmış durumda.
Mart 2021’den bu aya kadar %13,58 oranında değer kazandı. Mart 2020’ye göre %21,75.
Mart ayında altının gümüşe oranı %2,96 oranında
azalarak 76,589 olarak gerçekleşti.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 80,518
(06 Ocak 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 74,442 (20 Ocak 2022)
Gümüş
Gram gümüş fiyatları mart ayında geçen aya göre %15,28 oranında
değer kazandı. Toplamda Aralık 2021’den beri %22,55 oranında değer kazanmış
oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 12,3513 TL
(10 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 9,5952 TL (31 Ocak 2022)
Mart 2021’de gümüşe yatırım yapmış olsaydınız Mart 2022’de
ne kadar kazanmış olurdunuz? %89,90. Mart 2020’ye göre %289,97.
Ons gümüş fiyatı, mart ayında geçen aya göre %8,13 oranında
değer kazandı. Bu artışla beraber toplamda Aralık 2021’den beri %13,36 oranında
değer kazanmış oldu.
Mart 2021’den bu aya kadar %0,67 oranında değer kaybetti. Mart 2020’ye göre %69,80.
Platin
fiyatları, mart ayında geçen aya göre %7,06
oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %20,05 oranında
değer kazanmış oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 541,99 TL
(08 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 403,70 TL (03 Ocak 2022)
Ons platin mart ayında geçen aya göre %0,41 oranında değer kazandı. Bu artışla
beraber toplamda Aralık 2021’den beri %1,98 oranında değer kazanmış oldu.
Mart 2021’den bu aya kadar %11,03 oranında değer kaybetti.
Metaller
Metal fiyatları Londra Metal Borsası tarafından açıklanıyor
ve dünyanın her yerinde Amerikan doları üzerinden işlem görüyor.
Alüminyum fiyatları mart ayında da yükselmeye devam etti. Uluslararası
Alüminyum Enstitüsü tarafından hazırlanan rapora göre küresel alüminyum talebi
2030 yılına kadar %40 artacak. Bu talebi karşılamak için alüminyum sektörü 33,3
milyon ton daha fazla üretim yapacak ve toplam üretim 2020 yılındaki 86,2
milyon ton seviyesinden 2030 yılında 119,5 milyon tona çıkacak. Bu büyümenin
%70’i Çin’den gelecek.
Mart ayında alüminyum fiyatı geçen aya göre %8,97 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık
2021’den beri %31,01
oranında değer kazanmış oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 3.983,50 USD
(07 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 2.805,50 USD (01 Ocak 2022)
Mart 2021’den beri alüminyum fiyatının ne kadar değiştiğine
bakarsak %61,74
oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Alüminyum
Alaşım mart ayında geçen aya göre %9,23 oranında
değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %22,97 oranında değer kazanmış
oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 2.884,00 USD
(10 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 2.140,00 USD (01 Ocak 2022)
Mart 2021’den beri alüminyum alaşım fiyatının ne kadar
değiştiğine bakarsak %29,85 oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Kurşun
mart ayında geçen aya göre %2,39 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den
beri %2,48
oranında değer kazanmış oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 2.511,00 USD
(07 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 2.198,00 USD (07 Şubat 2022)
Mart 2021’den beri kurşun fiyatının ne kadar değiştiğine
bakarsak %20,26
oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Çinko
mart ayında geçen aya göre %8,77 oranında
değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %15,95 oranında değer kazanmış
oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 4.258,00 USD
(31 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 3.533,00 USD (17 Ocak 2022)
Mart 2021’den beri çinko fiyatının ne kadar değiştiğine
bakarsak %42,14
oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Bakır
fiyatları mart ayında geçen aya göre %3,05 oranında
değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %7,34 oranında değer kazanmış
oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 10.729,00 USD
(07 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 9.563,00 USD (06 Ocak 2022)
Mart 2021’den beri bakır fiyatının ne kadar değiştiğine
bakarsak %13,79
oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Nikel, mart ayında geçen aya göre %56,33 oranında
değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %87,95 oranında değer kazanmış
oldu. Bir takım finansal ve açığa satma kaynaklı sorunlar, nikel fiyatlarının
kontrolden çıkmasına neden oldu. LME defalarca müdahale etmek zorunda kaldı.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 48.241,00 USD
(10 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 20.470,00 USD (06 Ocak 2022)
Mart 2021’den beri nikel fiyatının ne kadar değiştiğine
bakarsak %130,15
oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Kalay
fiyatları geçen aya göre %0,07 oranında
değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %11,38 oranında değer kazanmış
oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 50.000,00 USD
(08 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 39.395.00 USD (04 Ocak 2022)
Mart 2021’den beri kalay fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak
%59,53
oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Hasır
Çelik mart ayında geçen aya göre %22,10 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %29,91 oranında değer kazanmış oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 950,00 USD
(09 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 689,00 USD (04 Ocak 2022)
Mart 2021’den beri hasır çelik fiyatının ne kadar
değiştiğine bakarsak %42,85 oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Demir
cevheri fiyatları mart ayında geçen aya göre %4,67
oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %39,16
oranında değer kazanmış oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 160,96 USD
(08 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 112,50 USD (01 Ocak 2022)
Mart 2021’den beri demir cevheri fiyatının ne kadar
değiştiğine bakarsak %10,55 oranında azalmış
olduğunu görüyoruz.
Kereste
Amerika kereste (lumber) fiyatı mart ayında geçen aya göre %2,59 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık
2021’den beri %19,02 oranında değer kazanmış oldu.
2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1.464,40 USD
(03 Mart 2022)
2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 934,90 USD (01 Şubat 2022)
Mart 2021’den beri kereste fiyatının ne kadar değiştiğine
bakarsak %29,49 oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Benzin
- Motorin - Otogaz
Benzin
fiyatları mart ayında Şubat 2022’ye göre %26,23 oranında arttı. Böylece Aralık 2021’e
göre toplam artış %77,65 oldu. Mart 2021’den beri benzin
fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %165,70 oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Mazot
fiyatları mart ayında bir önceki aya göre %36,71 oranında arttı. Aralık 2021’ye göre
toplam artış %98,38
oldu. Mart 2021’den beri mazot fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %221,37
oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Otogaz
fiyatları, mart ayında bir önceki aya göre %13,34
oranında arttı. Aralık 2021’ye göre toplam artış %31,29 oldu. Mart 2021’den beri
otogaz fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %170,50 oranında artmış olduğunu
görüyoruz.
Ulaştırma
Takip ettiğim güzergahlarda nasıl
bir değişim olduğuna kısa bakalım.
Ulaştırma
fiyatları mart ayında Şubat 2022’ye
göre %12,95 oranında arttı. Aralık 2021 ile mukayese ettiğimizde
%61,68 oranında artmış olduğunu görüyoruz.
Uçak fiyatları geçen aya göre %13,06 oranında arttı. Aralık 2021’den beri toplam artış %62,38 oldu.
Yüksek
Hızlı Tren fiyatlarında geçen aya göre
hiçbir değişiklik olmadı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış %20,29 oldu.
Otobüs biletlerine benim takip ettiğim güzergahlarda geçen
aya göre %14,02 oranında zam yapıldı. Yılbaşından beri toplam artış %48,93 oldu.
Metro
ve Marmaray fiyatları mart ayında geçen aya göre %10,99 oranında arttı. Bunun nedeni de Ankara’da indi bindi fiyatlarına yapılan
zam.
Oteller
Benim takip ettiğim otel fiyatları
mart ayında geçen aya göre %18,58 oranında
arttı. Böylece fiyatlar Aralık 2021’e göre %33,83 oranında artmış oldu.
Mart ayında geçen aya göre en
büyük artış gösteren iller %53,12 ile Mersin
ve %43,89 ile İstanbul Boğazı oldu. Aralık 2021’e göre fiyatı
en çok artanlar da Mersin %87,62 ve İstanbul
Boğazı %83,09 oldu.
Mart ayında geçen aya göre en
büyük düşüş gösteren iller %2,00 ile Bodrum ve
%1,95 ile Gaziantep oldu. Aralık 2021’e göre fiyatı düşen bir otel yok.
Bu
Ay Açıklanan Diğer Güncellemeler
Sade Pide Fiyatı (İstanbul): Eski: 4,00 TL Yeni: 6,00 TL
Oran: %50,00
Yumurtalı Pide Fiyatı (İstanbul): Eski: 5,00 TL Yeni: 7,50 TL
Oran: %50,00.
Pide fiyatlarındaki artış bu şekilde görünmekle beraber, bu
seneki pide geçen senekinden 35 gram daha küçük. Geçen seneki 365 gramdı, bu
seneki 330 gram. Bu ayarlamayı yaptığımızda sade pide %65,91, yumurtalı pide de %65,91
oranında artmış oluyor.
Yurtdışına çıkış için alınan harç tutarı %200,00 oranında
zam yapılarak 50,00 TL’den 150,00 TL’ye yükseltildi.
Tüketici
Güven Endeksi
Tüketici Güven Endeksi, tüketicilerin kişisel mali durumları
ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem
beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçmeyi
amaçlayan bir göstergedir. Tüketici Eğilim Anketi yapılarak belirlenir. Genelde
her ayın son haftasında açıklanır.
Endeks en düşük 0 en yüksek 200 değerleri alabilir. Endeksin
100’den yüksek olması tüketici güveninde iyimser durum, 100’den küçük olması da
tüketici güveninde kötümser durum olduğunu gösterir.
Takip etmeyen dostlarımız için böyle kısacık bir açıklama
yaptıktan sonra bakalım Türkiye’de mart ayında durum nasıl?
TUİK verilerine göre tüketici güven endeksi mart ayında bir
önceki aya göre %1,9 oranında artarak 72,5 seviyesine yükseldi. Şubat ayında 71,2 olmuştu.
Gelecek 12 aylık döneme ilişkin
hanenin maddi durum beklentisi endeksi şubat ayında 68,3 iken, mart
ayında küçük bir artışla 69,9 oldu.
Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum
beklentisi endeksi de şubat ayında 71,7 iken mart ayında %1,2
oranında artarak 72,6 oldu. Gördüğünüz
gibi endeks halen çok düşük bir değerde.
Endeksin 100’den küçük olması kötümser bir duruma işaret
ediyor. Maalesef son yılların en düşük seviyesine geriledik.
Satınalma
Müdürleri Endeksleri (PMI)
Satınalma Müdürleri Endeksleri (Purchasing Managers’ Indexes
– PMI), ekonomik faaliyet koşullarının ölçümü konusunda gerek küresel piyasalar
gerekse ekonomi basını tarafından yakından takip edilen göstergeler arasında
yer almaktadır. Ekonomik faaliyet koşullarına ilişkin olarak ilgili ay
içerisinde açıklanan ilk verilerden biri olması, resmi verilerden önce
yayınlanması ve gerçekleşen verilerle gösterdiği korelasyon, PMI endekslerine
önemli bir öncü gösterge niteliği kazandırmaktadır.
IHS Markit tarafından oluşturulan PMI endeksleri birçok gelişmiş
ve gelişmekte olan ülkede imalat, hizmet, inşaat gibi sektörler için aylık
raporlar biçiminde kamuoyuna açıklanmaktadır. Doğal olarak bu çalışmayı yapan
başka firmalar da var. Endekslerin hesaplanması için yapılan ankette, katılımcı
firmalara üretim, yeni siparişler, stok düzeyleri, istihdam, tedarikçi
performansı ve fiyat eğilimleri gibi parametrelerin hangi yönde geliştiği
sorulmaktadır.
PMI’ların 50’den büyük olması önceki aya kıyasla bir
iyileşmeye ya da artışa işaret ederken 50’den küçük olması önceki aya göre
kötüleşme ya da düşüş olarak değerlendirilmektedir. Endeksler, sektörlerin
faaliyet konularındaki değişimin nicel büyüklüğünü değil de yönünü göstermesi
açısından bir eğilim göstergesi özelliği taşımaktadır.
Türkiye’de bu endeksler İstanbul Sanayi Odası tarafından IHS
Markit ile işbirliği kapsamında hazırlanıp her ay sanayicilerimiz ve kamuoyuyla
paylaşılmaktadır.
PMI endeksleri hakkında bilgi sahip olduğumuza göre gelin
beraberce başta Türkiye olmak üzere bazı önemli coğrafyalarda son aylardaki
duruma bakalım.
PMI İmalat Sanayi Raporu
Türkiye:
Ekim: 51,2, Kasım: 52,0,
Aralık: 52,1, Ocak: 50,5, Şubat: 50,4, Mart: 49,4.
ABD:
Ekim: 58,4, Kasım: 58,3, Aralık: 57,7, Ocak: 55,5, Şubat: 57,3, Mart: 58,8.
AB:
Ekim: 58,3, Kasım: 58,4,
Aralık: 58,0, Ocak: 58,7, Şubat: 58,2, Mart: 56,5.
Almanya:
Ekim: 57,8, Kasım: 57,4, Aralık: 57,4, Ocak: 59,8, Şubat: 58,4, Mart: 56,9.
Fransa:
Ekim: 53,6, Kasım: 55,9, Aralık: 55,6, Ocak: 55,5, Şubat: 57,2, Mart: 54,7.
Çin:
Ekim: 50,6, Kasım: 49,9,
Aralık: 50,9, Ocak: 49,1, Şubat: 50,4, Mart: 48,1.
Japonya:
Ekim: 53,2, Kasım: 54,5,
Aralık: 54,3, Ocak: 55,4, Şubat: 52,7, Mart: 54,1.
Global:
Ekim: 54,3, Kasım: 54,2,
Aralık: 54,3, Ocak: 53,2, Şubat: 53,6, Mart: 53,0.
Türkiye’de şubat ayında 50,4 olan manşet PMI Mart’ta 49,4’e
geriledi. Böylece endeks son on ayda ilk kez eşik değer 50,0’ın altında
kaydedildi.
Mart’ta yavaşlama eğilimi üretimde dört, yeni siparişlerde
ise altı aya ulaştı. Her iki alt endekste de yavaşlamalar şubat ayı ile kıyaslandığında
daha belirgin gerçekleşti. Ukrayna’daki savaş müşteri talebini baskılayan
unsurlardan biri olurken fiyat artışları da alıcıları caydırarak üretimi
olumsuz etkiledi.
Dostlar, daha önce de belirttiğim gibi bunlar Emin’in
enflasyonu ve Emin’in takip ettiği ürünlerin ve piyasaların durumu. Ne piyasa
analizi ne de sizlere nasıl hareket etmeniz gerektiği yönünde bir tavsiye. Herkesin
öncelikleri, gözlemleri ve risk tercihleri farklıdır. Alım alışkanlıklarınıza ve
alım yaptığınız yerlere göre sizin enflasyonunuz daha farklı olabilir. Bakalım
önümüzdeki aylarda ne gibi gelişmeler yaşayacağız.
Sağlıklı kalın, mutlu kalın…