Ekonomi Postası Haziran 2024

Günaydın Dostlar,

Yılın ilk altı ayını geride bıraktık. Gelin beraberce gelişmelere bir göz atalım.

Türkiye’de, nisan ayında %69,80 olan yıllık tüketici enflasyonu, mayısta %75,45’e yükseldi. Beklenti %74,80 olması yönündeydi. Aylık enflasyon da %3,37 oldu. Aylık enflasyonun %3,00 olması bekleniyordu. Nisan ayında %3,18 idi.

Nisan ayında yıllık %55,66 olan Üretici Fiyat Endeksi, mayısta %57,68 oldu. Aylık enflasyon da %1,96 oldu. Nisan ayında %3,60 idi.

Açıklanan rakamlara bakıldığında nisanda işsiz sayısı bir önceki aya göre 18 bin kişi azalarak 3 milyon 042 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise %8,5 olarak açıklandı. Bir önceki ay açıklanan oran %8,6 olarak belirtilmişti. Nisan 2023’te %10,0 olmuştu. İşsizlik rakamı, son üç ay içinde en az bir defa iş arama kanallarını kullanan ve on beş gün içinde işe başlamaya hazır olan insanları kapsar.

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan açıklamaya göre, inşaat maliyet endeksi nisan ayında mart ayına göre %2,12 ve bir önceki yılın aynı ayına göre %71,80 oranında arttı. Geçen ay yıllık %69,98 olarak açıklanmıştı.

Mayıs ayında Türkiye’nin ihracatı geçtiğimiz yılın aynı ayına göre %11,3 oranında artarak 24,066 milyar dolar (geçen ay 19,254 milyar dolar) oldu. Aynı dönemde ithalat ise %10,4 azalarak 30,568 milyar dolar (geçen ay 29,117 milyar dolar) olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı %78,7 olarak açıklandı. Geçen ay %66,1 olmuştu. Ocak-Mayıs dönemindeki dış ticaret açığı 36,805 milyar dolar oldu.

Merkezi yönetim bütçesi mayıs ayında 219,409 milyar TL fazla verdi. Nisan ayında 177,830 milyar TL açık vermişti. Mayıs ayında bütçe gelirleri 1.007,136 milyar TL (geçen ay 595,813 milyar TL), bütçe giderleri de 787,728 milyar TL (geçen ay 773,643 milyar TL) olarak gelişti. Mayıs ayında faiz harcamaları 110,643 milyar TL olarak kaydedildi (geçen ay 114,027 milyar TL) ve faiz dışı fazla ise 330,052 milyar TL olarak açıklandı. Ocak-Mayıs dönemindeki toplam bütçe açığı 471,903 milyar TL, toplam faiz ödemesi 475,147 milyar TL.

TCMB’nin yayımladığı konut fiyat endeksine göre nisanda fiyatlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %48,4 arttı. Mart ayında artış %52,0 olmuştu. Aylık bazda artış ise %2,2 oldu (geçen ay %1,2). Endeks değerleri bir önceki yılın aynı ayına göre İstanbul, Ankara ve İzmir’de sırasıyla %37,6, %58,9 ve %45,1 oranlarında arttı. 2024 Nisan’da en yüksek yıllık değişim gösteren iller yüzde %94,7 ile Ağrı, Ardahan, Kars ve Iğdır oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan açıklamaya göre Türkiye genelinde konut satışları mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %2,4 azalarak 110 bin 588 olarak gerçekleşti. Satışlar nisanda yıllık %11,8 azalmış ve 75 bin 569 konut satılmıştı. Konut satışlarında İstanbul 18 bin 814 konut satışı ve %17,01 ile en yüksek paya sahip oldu. Konut satış sayısının en az olduğu il 137 konut ile Bayburt oldu.

TÜİK verilerine göre mayıs ayında tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım ÜFE) bir önceki yılın aynı ayına göre %61,24 arttı ve bir önceki aya göre %0,91 azaldı. Geçen ay yıllık %60,77 ve aylık %2,71 artmıştı.

TÜİK verilerine göre nisan ayında tarımsal girdi fiyat endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %52,20 ve bir önceki aya göre %1,72 oranında arttı. Geçen ay yıllık %49,93 ve aylık %1,16 olmuştu.

14 Haziran’da Merkez Bankası haziran ayına ilişkin piyasa katılımcıları anketi sonuçlarını açıkladı. Ankete göre yıl sonu enflasyon beklentisi %43,52 (mayısta %43,64), dolar/TL beklentisi 37,75 (mayısta 38,78) ve 2024 yılı büyüme beklentisi %3,3 (mayısta %3,3) olarak açıklandı.

Türk-İş'in Haziran 2024 açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasına göre açlık sınırı 18 bin 978 TL, yoksulluk sınırı ise 61 bin 820 TL olarak açıkladı. Geçen ay açlık sınırı 18 bin 969 TL, yoksulluk sınırı da 61 bin 788 TL olarak açıklanmıştı.

TCMB verilerine göre imalat sanayi kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 0,4 puan azalarak haziran ayında %76,2 oldu. Mayıs ayında %76,6 olarak açıklanmıştı.

Türkiye İstatistik Kurumu, haziran ayı ekonomik güven endeksinin mayıs ayına göre %2,5 oranında azalarak 95,8 olduğunu açıkladı. Geçen ay 98,2 olmuştu. Haziran 2023’te 101,3 olarak açıklanmıştı. Ekonomik güven endeksinin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor.

27 Haziran’da Merkez Bankası, “Parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de göz önünde bulundurarak politika faizinin sabit tutulmasına karar vermekle birlikte, enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruşunu yinelemiştir.” açıklamasını yaparak, politika faizini yüzde 50,0 seviyesinde sabit bıraktı. Piyasadaki genel görüş de faizin sabit kalması yönündeydi.

Mali Eylem Görev Gücü (FATF), yaptığı toplantıda Türkiye’nin kara para aklama ve terörizmin finansmanı gibi konularda yetersiz kalan ülkelerin içinde yer aldığı gri listeden çıkarılmasına karar verdi. Böylece Türkiye Ekim 2021’de girdiği gri listeden çıkmış oldu.

TÜİK tarafından yapılan açıklamaya göre Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) 2024 yılı birinci çeyreğinde %5,7 arttı. Averajın üzerinde artan iki kalem inşaat (%11,1) ve vergiler (%10,4).

Amerika’da, tarım dışı istihdam mayıs ayında 272 bin artış gösterdi. Ekonomistler bu rakamın 182 bin olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyordu. Nisan ayında beklenti 238 bin iken 175 bin olarak açıklanmıştı, daha sonra 165 bin olarak revize edildi. İstihdam artışı, ABD Merkez Bankasının parasal sıkıştırma takvimi ve doların seyri açısından önem taşıyor.

Mayıs ayı işsizlik oranı %4,0 olarak açıklandı. Beklenti %3,9 olması yönündeydi. Önceki ay %3,9 olmuştu.

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,3 artışla ekonomistlerin beklentilerinin altında gerçekleşti. Beklenti de %3,4 olması yönündeydi. Nisan için %3,4 olarak açıklanmıştı. Aylık bazda bakıldığında ise bir önceki aya göre %0,0 artış olarak açıklanarak ekonomistlerin beklentilerinin altında gerçekleşti. Beklenti %0,1 olması yönündeydi. Geçen ay %0,3 olarak açıklanmıştı.

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yıllık %2,2 olarak açıklandı. Beklenti %2,5 olması yönündeydi. Önceki ay %2,2 olarak açıklanmıştı, daha sonra %2,3 olarak revize edildi. Aylık enflasyon      %-0,2 olarak açıklandı. Beklenti %0,1 olması yönündeydi. Geçen ay %0,5 olarak açıklanmıştı.

Perakende satışlar mayıs ayında bir önceki aya göre %0,1 oranında arttı. Ekonomistlerin ortalama beklentisi %0,3’lük bir artış olacağı yönündeydi. Nisan ayında %0,0 olarak açıklanmıştı, daha sonra %-0,2 olarak revize edildi. Yıllık bazdaki artış %2,27 olarak açıklandı. Önceki ay %3,04 idi, daha sonra %2,74 olarak revize edildi.

ABD Merkez Bankası (Fed) 12 Haziran’da politika faiz aralığını yüzde 5,25-5,50’de sabit tuttu. Karar oybirliği ile alındı. Ekonomistlerin medyan beklentisi de politika faiz aralığının bu seviyede tutulması yönündeydi. Fed, üst üste yedinci toplantısında da faizi değiştirmemiş oldu.

Çin’de, TÜFE yıllık %0,3 olarak açıklandı. Beklenti %0,4 olması yönündeydi. Önceki ay %0,3 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon %-0,1 olarak açıklandı. Geçen ay %0,1 olmuştu.

Japonya’da, TÜFE yıllık %2,8 olarak acıkandı. Beklenti de %2,8 olması yönündeydi. Önceki ay %2,5 olmuştu. Ancak veri, enflasyonun Japonya Merkez Bankası'nın yüzde 2 hedefinin üzerinde kaldığı üst üste 25. ay olmasına neden oldu.

Almanya’da, TÜFE yıllık %2,4 olarak açıklandı. Beklenti de %2,4 olması yönündeydi. Önceki ay %2,2 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon %0,1 olarak açıklandı. Beklenti de %0,1 olması yönündeydi. Geçen ay oran %0,5 olmuştu.

Hindistan’da, TÜFE yıllık %4,75 olarak açıklandı. Beklenti %4,90 olması yönündeydi. Önceki ay %4,83 olarak açıklanmıştı.

Rusya’da, TÜFE yıllık %8,3 olarak açıklandı. Beklenti %8,3 olması yönündeydi. Geçen ay %7,8 olmuştu.

İngiltere Merkez Bankası (BoE), 20 Haziran’da politika faizini sabit bırakarak %5,25 seviyesini korudu. Aralık 2021’de başlayan sıkılaşma döngüsünde banka politika faizini art arda 14 kez arttırarak son 15 yılın en yüksek seviyesine çıkarmıştı.

26 Nisan’da Japonya Merkez Bankası (BOJ), para politikası toplantısının ardından politika faizini değiştirmedi ve gösterge politika faizini yüzde 0-yüzde 0,1 aralığında tuttu. Ekonomistlerin beklentileri de bu yöndeydi.

6 Haziran’da Avrupa Merkez Bankası (AMB) faizleri 25 baz puan indirme kararı aldı. Böylece mevduat faizi yüzde 3,75, politika faizi yüzde 4,25, gecelik borç verme faizi ise yüzde 4,50 oldu. Karar metninde “Faizleri gerektiği sürece yeterince kısıtlayıcı tutacağız. Yönetim Konseyi belirli bir oran için önceden taahhütte bulunmuyor.” ifadesi yer aldı.

7 Haziran’da Rusya Merkez Bankası politika faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 16’da sabit tuttu. Karar metninde banka "Ekonomide sıkı parasal koşulların daha önce tahmin edilenden daha uzun bir süre korunacağını" belirtti.

2 Mayıs’ta Arjantin Merkez Bankası (BCRA), üç haftada üçüncü kez faiz indirdi. Banka, politika faizini 1000 baz puan düşürerek yüzde 50'ye indirdi. Kararda, son aylarda enflasyonda belirgin yavaşlama olduğuna işaret edildi.

Süpermarket Alışverişi

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %1,83, 2023 Aralık: %25,24, 2023 Haziran: %78,09, 2022 Haziran: %205,59.

Fiyatların geçen ay da %0,53 oranında arttığını düşünürsek iki ayın toplam artışı %2,37 oldu. 2023 Haziran ayında %3,92 oranında artış olmuştu. Hatırlayacağınız gibi geçen sene toplam süpermarket fiyat artışı %77,84 idi.

Ürün Grupları:

Geçen aya göre fiyatı en çok artan ürün grubu %7,89 ile Meyve & Sebze oldu. Geçen aya göre fiyatı azalan ürün grubu da %2,61 ile Fırın & Pastane oldu.

Aralık 2023’e göre fiyatı en çok artan ürün grubu %47,09 ile İçecek (alkolsüz) oldu. Aralık 2023’e göre fiyatı azalan herhangi bir ürün grubu yok.

Haziran 2023’e göre fiyatı en çok artan ürün gurubu %118,75 ile Kişisel Bakım & Kozmetik oldu. Haziran 2023’e göre fiyatı azalan herhangi bir ürün grubu yok.

Ürünler:

Geçen aya göre fiyatı en fazla artan ürünler: Limon: %43,63, Sosis: %34,46, Dolmalık Biber: %29,51, Diyet Kola: %27,80, Çamaşır Deterjanı: %21,51.

Geçen aya göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Kâğıt Peçete: %26,24, Lavaş: %22,83, Çöp Torbası: %20,25, Sandviç Ekmeği: %17,90, Diş Macunu: %17,33.

Aralık 2023’e göre fiyatı en fazla artan ürünler: Limon: %216,99, Sosis: %82,56, Macar Salamı: %74,31, Çikolata: %66,45, Dana Antrikot: %64,03.

Aralık 2023’e göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Kabak: %54,49, Salkım Domates: %30,96, Yumurta: %25,45, Dolmalık Biber: %9,35, Patlıcan: %7,85.

Haziran 2023’e göre fiyatı en fazla artan ürünler: Limon: %171,00, Un: %158,47, Dolmalık Biber: %145,13, Ağız Suyu: %140,29, Duş Jeli: %138,75.

Haziran 2023’e göre fiyatı düşen herhangi bir ürün yok.

Peki, bu artışlar ve indirimler bu ay en çok hangi günlerde olmuş? Artışlar en çok perşembe (%42,11) ve çarşamba günlerinde olmuş (%18,42). İndirimler de en çok perşembe (%28,36) ve cuma günlerinde olmuş (%19,40).

İndirimler süpermarketlerde bütün hızıyla devam ediyor. Her gün bir şeyler indirimde oluyor. Biraz takip ederseniz uygun fiyatlarla alışveriş yapabilirsiniz.

Restoranlar & Kafeler

Mayıs ayına göre benim takip ettiğim restoranlarda ve yemeklerde fiyatlar %4,65 oranında arttı. Böylece Aralık 2023’ten beri toplam artış %42,83 oldu. 2023 Haziran’dan bugüne kadar olan duruma bakarsak %106,78 oranında artış olduğunu görüyoruz.

Mayıs ayına göre fiyatı en çok artan ürün lahmacun oldu. Artış oranı %38,81. İkinci sırada da %21,62 ile schnitzel var. Geçen aya göre fiyatı düşen tek ürün de %3,17 ile fıstıklı baklava oldu.

Aralık 2023’e göre fiyatı en çok artan ürün %130,77 ile lahmacun oldu. İkinci sırada da %117,97 ile kahvaltı tabağı var. Aralık 2023’e göre fiyatı en çok düşen ürünleri de yazacaktım ama fiyatı düşen bir ürün yok.

Haziran 2023’e göre fiyatı en çok artan ürün de %172,73 ile lahmacun oldu. İkinci sırada da %169,23 ile ızgara levrek var. Haziran 2023’e göre fiyatı düşen herhangi bir ürün yok.

Ekmek – Pide

Ekmek

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %7,43, 2023 Aralık: %28,35, 2023 Haziran: %100,00.

Halk Ekmek

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %20,00, 2023 Aralık: %20,00, 2023 Haziran: %66,67.

İzmir’de 1 Temmuz’dan itibaren İZTO üyesi fırınlarda 200 gram ekmek 10 TL’den satılmaya başlanacak, daha önce 220 gram ekmek 9,00 TL’den satılıyordu.

Rize’de 10,00 TL’den satılan 250 gram ekmeğin 21 Haziran’dan itibaren 12,5 TL’ye satılacağı duyuruldu.

Damacana

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %28,57, 2023 Haziran: %92,61, 2022 Haziran: %214,29, 2021 Haziran: %465,71.

Damacana siparişlerinizi akıllı telefonlar üzerindeki aplikasyonlar üzerinden vermenizi tavsiye ederim. Hemen hemen her markanın kendi aplikasyonu var.

Şeker (USD – Londra Borsası)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %1,13, 2023 Aralık: %10,96, 2023 Haziran: %16,86, 2022 Haziran: %0,34, 2021 Haziran: %26,55, 2020 Haziran: %49,73, 2019 Haziran: %69,27, 2018 Haziran: %62,17.

2024 en yüksek değeri: 685,30 USD (24 Ocak 2024) En düşük değeri: 534,70 USD (17 Mayıs 2024)

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Şeker fiyatı raflarda geçen aya göre %4,91 arttı. 2023 Aralık: %14,47, 2023 Haziran: %45,27, 2022 Haziran: %59,61, 2021 Haziran: %633,03

.

Kahve - Kakao

Kahve (USD – Chicago Borsası)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %7,95, 2023 Aralık: %17,33, 2023 Haziran: %26,73, 2022 Haziran: %1,22, 2021 Haziran: %45,19, 2020 Haziran: %135,29, 2019 Haziran: %120,11.

2024 en yüksek değeri: 247,95 USD (17 Nisan 2024) En düşük değeri: 179,20 USD (17 Ocak 2024)

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Kahve fiyatı raflarda geçen aya göre %3,59 azaldı. 2023 Aralık: %17,99, 2023 Haziran: %64,15, 2022 Haziran: %175,32, 2021 Haziran: %544,44.

Kakao (GBP - Londra Borsası)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %15,85, 2023 Aralık: %127,79, 2023 Haziran: %220,85, 2022 Haziran: %362,33, 2021 Haziran: %401,78, 2020 Haziran: %337,74, 2019 Haziran: %345,73, 2018 Haziran: %357,77.

2024 en yüksek değeri: 10.137,00 GBP (19 Nisan 2024) En düşük değeri: 3.381,00 GBP (8 Ocak 2024)

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Kakao fiyatı raflarda geçen aya göre %11,07 arttı. 2023 Aralık: %46,63, 2023 Haziran: %111,66, 2022 Haziran: %199,47.

Palmiye Yağı (MYR – Kuala Lumpur Borsası)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %1,67, 2023 Aralık: %8,36, 2023 Haziran: %10,91, 2022 Haziran: %32,12, 2021 Haziran: %3,29.

2024 en yüksek değeri: 4.579 RM (3 Nisan 2024) En düşük değeri: 3,633,00 RM (2 Ocak 2024)

Hububat (USD – Chicago Borsası)

Chicago Borsasında hububat ürünleri kile (bushel) olarak takip ediliyor.

Buğday

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), alım fiyatlarını ekmeklik buğday için ton başına 9,250 TL ve makarnalık buğday için 10,000 TL olarak açıkladı. Buğday için hububat destekleme primi ise ton başına 1.750 TL olarak belirlendi.

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %6,20, 2023 Aralık: %0,94, 2023 Haziran: %7,68, 2022 Haziran: %39,10, 2021 Haziran: %7,25, 2020 Haziran: %24,70.

2024 en yüksek değeri: 7,0025 USD (28 Mayıs 2024) En düşük değeri: 5,1950 USD (14 Mart 2024)

Mısır

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %3,38, 2023 Aralık: %5,99, 2023 Haziran: %28,47, 2022 Haziran: %41,83, 2021 Haziran: %34,10, 2020 Haziran: %34,83.

2024 en yüksek değeri: 4,7125 USD (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 4,0600 USD (22 Şubat 2024)

Yulaf

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %13,88, 2023 Aralık: %11,69, 2023 Haziran: %11,27, 2022 Haziran: %48,57, 2021 Haziran: %12,70, 2020 Haziran: %4,04.

2024 en yüksek değeri: 4,1375 USD (13 Mayıs 2024) En düşük değeri: 2,9450 USD (26 Haziran 2024)

Yumurta (TL – Başmakçı Borsası)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %13,47, 2023 Aralık: %37,95, 2023 Haziran: %7,02, 2022 Haziran: %92,10, 2021 Haziran: %244,69, 2020 Haziran: %530,10, 2019 Haziran: %588,55,

2024 en yüksek değeri: 3,2200 TL (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 1,8000 TL (10 Haziran 2024)

Türkiye’de nisan ayında 1,71 milyar adet tavuk yumurtası üretildi. Geçen ay 1,79 milyar üretilmişti. 2023 Nisan ile mukayese ettiğimizde bu miktarın %3,7 oranında arttığını (2023 Nisan: 1,65 milyar) görüyoruz. Ocak-Nisan döneminde toplam üretim 7,069 milyar, geçen sene aynı dönem 6,718 milyar.

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Yumurta fiyatı raflarda geçen aya göre %4,44 oranında azaldı. 2023 Aralık: %25,45, 2023 Haziran: %14,12, 2022 Haziran: %104,25, 2021 Haziran: %269,49.

Süt (TL – Ulusal Süt Konseyi)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %27,39, 2023 Haziran: %72,35, 2022 Haziran: %95,33, 2021 Haziran: %405,17, 2020 Haziran: %536,96.

2024 en yüksek değeri: 14,65 TL (1 Mayıs 2024) En düşük değeri: 11,50 TL (1 Ocak 2024)

Türkiye’de nisan ayında 960 bin 777 ton inek sütü toplandı. Geçen ay 982 bin 322 ton olarak açıklanmıştı. 2023 Nisan ile mukayese ettiğimizde %9,2 arttığını (Nisan 2023: 879 bin 602 ton) görüyoruz. Ocak-Nisan döneminde toplam 3.760.105 ton, geçen sene aynı dönem 3.458.825 ton.

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Süt fiyatı raflarda geçen aya göre %0,00 oranında arttı. 2023 Aralık: %17,10, 2023 Haziran: %66,67, 2022 Haziran: %110,70, 2021 Haziran: %447,83.

Kuru Yemiş-Kuru Meyve

Bu kategorideki ürünlerin çok büyük bir kısmı borsa dışında firmalar arasında işlem görse de pazar hakkında fikir vermesi açısından lokal borsa fiyatlarını burada paylaşıyorum.

Kabuklu Antep Fıstığı (Gaziantep Ticaret Borsası)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %21,31, 2023 Aralık: %21,89, 2023 Haziran: %55,73.

Evdeki Dostlarımız

Kedi maması fiyatları,

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,39, 2023 Aralık: %37,97, 2023 Haziran: %77,84, 2022 Haziran: %159,43.

Kedi kumu fiyatları,

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %27,71, 2023 Haziran: %54,55, 2022 Haziran: %149,90.

Köpek maması fiyatları,

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %36,14, 2023 Haziran: %73,60, 2022 Haziran: %191,39.

Sigara

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,50, 2023 Aralık: %20,44, 2023 Haziran: %69,40, 2022 Haziran: %139,13.

Giyim ve Ayakkabı

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %2,24, 2023 Aralık: %25,37, 2023 Haziran: %56,22.

Geçen aya göre fiyatı en çok artan ürün %60,03 ile erkek çorap oldu. Fiyatı en çok düşen ürün de %22,35 ile erkek çocuk pantolon oldu.

2023 Aralık’a göre fiyatı en çok artan ürün %312,00 ile erkek tişört oldu. Fiyatı en çok düşen ürün de %67,44 ile kız çocuk tişört oldu.

2023 Haziran’a göre fiyatı en çok artan ürün %145,87 ile kadın jean pantolon oldu. 2023 Haziran’a göre fiyatı en çok düşen ürün de %17,11 ile kadın kazak oldu.

Beyaz Eşya

Beyaz eşya ve mobilya fiyat değişimini de raporumuza eklememiz için çok talep geldi. Mobilyayı yapamasak da piyasa hakkında fikir vermesi açısından yerli beyaz eşya tedarikçilerden birinin fiyatlarını takip etmeye başladım ve değişimi her ay burada paylaşacağım.

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %2,43, 2023 Aralık: %28,59.

Doğalgaz – Elektrik - Su

Doğalgaz Fiyatı

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,58, 2023 Aralık: %4,41, 2023 Haziran: %9,90, 2022 Haziran: %25,95, 2021 Haziran: %200,76, 2020 Haziran: %233,80, 2019 Haziran: %342,81, 2018 Haziran: %425,96.

Elektrik Fiyatı

Elektrik fiyatı iki kademe üzerinden fiyatlandırılıyor. Biz de fiyat değişimine bu iki kademe üzerinden bakacağız.

Birinci Kademe (8 kWh ve altında olan tüketimler)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %0,00, 2023 Haziran: %0,28, 2022 Haziran: %3,91, 2021 Haziran: %108,20, 2020 Haziran: %133,62, 2019 Haziran: %208,68, 2018 Haziran: %261,23.

İkinci Kademe (8 kWh tüketim miktarının üzerinde olan tüketimler)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %0,00, 2023 Haziran: %0,18, 2022 Haziran: %3,28, 2021 Haziran: %209,12, 2020 Haziran: %246,87, 2019 Haziran: %358,31, 2018 Haziran: %436,34.

Su Fiyatı

Su fiyatı kullandığınız miktara çok bağlı ve üç kademe olarak fiyatlandırılıyor.

Birinci Kademe 0-15m³ arası olan kullanımlar.

İkinci Kademe: 16-30m³ arası olan kullanımlar.

Üçüncü Kademe: 31m³ ve üzeri olan kullanımlar.

Bu üç kademedeki fiyat değişimine bakarsak.

Birinci Kademe

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %12,51, 2023 Aralık: %36,09, 2023 Haziran: %120,94, 2022 Haziran: %287,52, 2021 Haziran: %571,10, 2020 Haziran: %707,00, 2019 Haziran: %707,00, 2018 Haziran: %597,09.

İkinci Kademe

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %14,70, 2023 Aralık: %44,02, 2023 Haziran: %124,01, 2022 Haziran: %293,05, 2021 Haziran: %581,02, 2020 Haziran: %719,50, 2019 Haziran: %719,50, 2018 Haziran: %624,51.

Üçüncü Kademe

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %16,98, 2023 Aralık: %52,94, 2023 Haziran: %223,92, 2022 Haziran: %468,35, 2021 Haziran: %884,76, 2020 Haziran: %1.085,00, 2019 Haziran: %1.085,00, 2018 Haziran: %620,36.

Hanelerde her ay tüketilen her 2,5 metreküp suyun 0,50 metreküplük kısmı “İnsani Su Hakkı” olarak minha edilerek faturalandırılmaz. “İnsani Su Hakkı” konut abonelerinin aylık tüketiminin 15 metreküplük kısmına kadar uygulanır.

Bu fiyatın üzerine KDV ve ÇTV eklendiğini de ayrıca belirteyim. Konutlara ait çevre temizlik vergisi, su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına büyükşehir belediyelerinde 2,30 TL, diğer belediyelerde 1,70 TL olarak hesaplanmaktadır.

Hem faturamızı kontrol altında tutabilmek hem de dünyamızda gittikçe azalan su kaynaklarını korumak için suyu çok hesaplı kullanmalıyız.

Dolar – Euro

Dolar endeksi

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,23, 2023 Aralık: %2,54, 2023 Haziran: %2,10, 2022 Haziran: %1,29, 2021 Haziran: %15,37.

2024 en yüksek değeri: 106,100 (30 Nisan 2024) En düşük değeri: 101,029 (1 Ocak 2024)

ABD 10 yıllık tahvil faizleri

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %3,47, 2023 Aralık: %7,68, 2023 Haziran: %15,48, 2022 Haziran: %38,08, 2021 Haziran: %186,64.

2024 en yüksek değeri: 4,704 (25 Nisan 2024) En düşük değeri: 3,882 (1 Şubat 2024)

Dolar

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,85, 2023 Aralık: %11,82, 2023 Haziran: %38,74, 2022 Haziran: %91,15, 2021 Haziran: %277,70, 2020 Haziran: %376,74, 2019 Haziran: %457,74, 2018 Haziran: %602,38.

2024 en yüksek değeri: 32,9633 TL (27 Haziran 2024) En düşük değeri: 29,4913 TL (1 Ocak 2024)

Euro/USD paritesi

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,48, 2023 Aralık: %1,46, 2023 Haziran: %0,74, 2022 Haziran: %1,83, 2021 Haziran: %10,59.

2024 en yüksek değeri: 1,1044 (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 1,0617 (16 Nisan 2024)

Euro

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,51, 2023 Aralık: %10,23, 2023 Haziran: %37,88, 2022 Haziran: %94,31, 2021 Haziran: %237,25, 2020 Haziran: %355,81, 2019 Haziran: %432,95, 2018 Haziran: %546,68.

2024 en yüksek değeri: 35,3505 TL (26 Haziran 2024) En düşük değeri: 32,5572 TL (6 Ocak 2024)

Borsa İstanbul

BİST 100

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,19, 2023 Aralık: %35,16, 2023 Haziran: %91,97, 2022 Haziran: 311,33, 2021 Haziran: %636,66, 2020 Haziran: %836,01.

2024 en yüksek değeri: 10.899,28 (22 Mayıs 2024) En düşük değeri: 7.412,04 (3 Ocak 2024)

BİST 30

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,33, 2023 Aralık: %36,32, 2023 Haziran: %87,42, 2022 Haziran: %307,75, 2021 Haziran: %648,06, 2020 Haziran: %808,15.

2024 en yüksek değeri: 11.956,02 (21 Mayıs 2024) En düşük değeri: 7.969,12 (3 Ocak 2024)

Kredi Risk Primi (CDS)

Kredi risk primi, (Credit Default Swap - CDS) alınan bir kredinin geri ödenmeme riskini tespit etmek ve bu riske karşı kredinin sigortalanması için kullanılan değerdir. Faiz doğası itibarıyla alacaklının geri ödememe riskini içeren bir risk primidir. Kredi risk primi ise bu riskin sistemli bir şekilde finansal enstrümana dönüştürülmüş ve sayısal olarak ifade edilmiş halidir. Alacaklı, kredinin olası geri ödenmeme riskine karşı verdiği borcu sigorta eder. Bu sigorta işlemi ve sigorta için belirlenen bedel ise kredi risk primine tekabül eder. Bu prim bir ülkeye olan finansal güven baz alınarak serbest piyasa tarafından belirlenir. Kredileri sigortalayanlar finansal güveni oluşturan parametrelere göre geri ödememe riskini ve riski satın almaya razı oldukları primin değerini belirlemeye çalışır. Kredi risk primi ifade edilirken her %1 faiz oranı 100 baz puana tekabül eder. Kredi risk priminin 100 olması durumda borç için beklenen risk faiz oranının %1 olduğu varsayılır.

Türkiye beş yıllık tahvil CDS

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,31, 2023 Aralık: %10,75, 2023 Haziran: %46,69, 2022 Haziran: %65,65, 2021 Haziran: %29,37.

2024 en yüksek değeri: 334,68 (20 Mart 2024) En düşük değeri: 210,32 (15 Mayıs 2024)

Kıymetli Metaller

Gram altın (TL)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,01, 2023 Aralık: %27,76, 2023 Haziran: %64,74, 2022 Haziran: %142,84, 2021 Haziran: %379,37, 2020 Haziran: %541,48, 2019 Haziran: %858,38, 2018 Haziran: %1.178,46.

2024 en yüksek değeri: 2.513,360 TL (20 Mayıs 2024) En düşük değeri: 1.945,685 TL (10 Ocak 2024)

Ons altın (USD)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %1,08, 2023 Aralık: %14,31, 2023 Haziran: %19,64, 2022 Haziran: %26,95, 2021 Haziran: %27,46, 2020 Haziran: %32,10, 2019 Haziran: %71,44, 2018 Haziran: %82,09.

2024 en yüksek değeri: 2.449,50 USD (20 Mayıs 2024) En düşük değeri: 2.004,30 USD (14 Şubat 2024)

2024’te bir gündeki en büyük artış: 53,00 USD (1 Mart 2024). En büyük düşüş: 66,80 USD (22 Nisan 2024)

TCMB Altın Rezervi

31 Mayıs: 59 milyar 740 milyon dolar.

7 Haziran: 59 milyar 796 milyon dolar.

14 Haziran: 57 milyar 868 milyon dolar.

21 Haziran: 59 milyar 127 milyon dolar.

Altının gümüşe oranı

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %2,55, 2023 Aralık: %7,37, 2023 Haziran: %6,06, 2022 Haziran: %8,55, 2021 Haziran: %15,21.

2024 en yüksek değeri: 91,758 (7 Şubat 2024) En düşük değeri: 73,000 (29 Mayıs 2024)

Gümüş

Gram gümüş (TL)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %1,62, 2023 Aralık: %38,06, 2023 Haziran: %74,02, 2022 Haziran: %163,71, 2021 Haziran: %315,47, 2020 Haziran: %700,63, 2019 Haziran: %1.001,27, 2018 Haziran: %1.159,73.

2024 en yüksek değeri: 33,2430 TL (28 Mayıs 2024) En düşük değeri: 21,4451 TL (22 Ocak 2024)

Ons gümüş (USD)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %1,19, 2023 Aralık: %23,36, 2023 Haziran: %27,29, 2022 Haziran: %38,84, 2021 Haziran: %10,55, 2020 Haziran: %67,58, 2019 Haziran: %99,43, 2018 Haziran: %81,23.

2024 en yüksek değeri: 32,426 USD (20 Mayıs 2024) En düşük değeri: 22,154 USD (13 Şubat 2024)

2024’te bir gündeki en büyük artış: 1,383 USD (17 Mayıs 2024). En büyük düşüş: 1,937 USD (7 Haziran 2024)

Platin

Gram platin (TL)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %2,12, 2023 Aralık: %16,09, 2023 Haziran: %39,56, 2022 Haziran: %98,20 2021 Haziran: %241,71.

2024 en yüksek değeri: 1.124,66 TL (19 Mayıs 2024) En düşük değeri: 862,11 TL (17 Ocak 2024)

Ons platin (USD)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %3,05, 2023 Aralık: %3,82, 2023 Haziran: %1,71, 2022 Haziran: %4,39, 2021 Haziran: %11,39, 2020 Haziran: %18,97.

2024 en yüksek değeri: 1.095,10 USD (19 Mayıs 2024) En düşük değeri: 876,80 USD (26 Şubat 2024)

2024’te bir gündeki en büyük artış: 39,05 USD (8 Nisan 2024). En büyük düşüş: 40,50 USD (7 Haziran 2024)

Paladyum

Ons paladyum (USD)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %6,39, 2023 Aralık: %15,91, 2023 Haziran: %31,48, 2022 Haziran: %51,32, 2021 Haziran: %66,04, 2020 Haziran: %52,36.

2024 en yüksek değeri: 1.102,03 USD (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 860,50 USD (13 Şubat 2024)

2024’te bir gündeki en büyük artış: 102,00 USD (6 Mart 2024). En büyük düşüş: 51,20 USD (7 Şubat 2024)

Endüstriyel Metaller (USD – Londra Metal Borsası)

Metal fiyatları Londra Metal Borsası tarafından açıklanıyor ve dünyanın her yerinde Amerikan doları üzerinden işlem görüyor.

Alüminyum

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %2,02, 2023 Aralık: %14,59, 2023 Haziran: %14,54, 2022 Haziran: %2,66, 2021 Haziran: %2,85, 2020 Haziran: %60,14, 2019 Haziran: %43,08, 2018 Haziran: %11,73.

2024 en yüksek değeri: 2.694,00 USD (29 Mayıs 2024) En düşük değeri: 2.109,50 USD (22 Ocak 2024)

Alüminyum Alaşım

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %20,31, 2023 Aralık: %27,71, 2023 Haziran: %14,13, 2022 Haziran: %22,88, 2021 Haziran: %4,47, 2020 Haziran: %83,06, 2019 Haziran: %81,44, 2018 Haziran: %28,23.

2024 en yüksek değeri: 2.280,00 USD (19 Haziran 2024) En düşük değeri: 1.540,00 USD (1 Ocak 2024)

Kurşun

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %2,81, 2023 Aralık: %5,66, 2023 Haziran: %1,85, 2022 Haziran: %3,98, 2021 Haziran: %1,44, 2020 Haziran: %23,36, 2019 Haziran: %14,49, 2018 Haziran: %11,61.

2024 en yüksek değeri: 2.290,00 USD (21 Mayıs 2024) En düşük değeri: 1.964,50 USD (28 Mart 2024)

Çinko  

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %4,20, 2023 Aralık: %12,45, 2023 Haziran: %19,11, 2022 Haziran: %23,07, 2021 Haziran: %4,10, 2020 Haziran: %39,47, 2019 Haziran: %8,66, 2018 Haziran: %8,61.

2024 en yüksek değeri: 3.092,00 USD (21 Mayıs 2024) En düşük değeri: 2.285,00 USD (14 Şubat 2024)

Bakır

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %4,41, 2023 Aralık: %14,78, 2023 Haziran: %15,04, 2022 Haziran: %6,47, 2021 Haziran: %0,47, 2020 Haziran: %67,82, 2019 Haziran: %64,81, 2018 Haziran: %38,88.

2024 en yüksek değeri: 10.856,50 USD (20 Mayıs 2024) En düşük değeri: 8.085,00 USD (12 Şubat 2024)

Nikel

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %9,86, 2023 Aralık: %7,13, 2023 Haziran: %17,48, 2022 Haziran: %32,24, 2021 Haziran: %2,10, 2020 Haziran: %38,38, 2019 Haziran: %46,65, 2018 Haziran: %16,28.

2024 en yüksek değeri: 21.270,00 USD (21 Mayıs 2024) En düşük değeri: 15.610,00 USD (6 Şubat 2024)

Kalay

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %2,30, 2023 Aralık: %31,47, 2023 Haziran: %18,60, 2022 Haziran: %0,78, 2021 Haziran: %0,87, 2020 Haziran: %92,37, 2019 Haziran: %68,90, 2018 Haziran: %56,64.

2024 en yüksek değeri: 35.665,00 USD (19 Nisan 2024) En düşük değeri: 23.975,00 USD (10 Ocak 2024)

Hasır Çelik (USD – Londra Borsası)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,87, 2023 Aralık: %4,40, 2023 Haziran: %6,29, 2022 Haziran: %18,63, 2021 Haziran: %21,14.

2024 en yüksek değeri: 620,00 USD (31 Ocak 2024) En düşük değeri: 569,00 USD (5 Mart 2024)

Demir Cevheri (USD – Chicago Borsası)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %8,12, 2023 Aralık: %19,79, 2023 Haziran: %3,06, 2022 Haziran: %21,37, 2021 Haziran: %48,99.

2024 en yüksek değeri: 144,16 USD (3 Ocak 2024) En düşük değeri: 99,89 USD (4 Nisan 2024)

Kereste (USD – Chicago Borsası)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %5,11, 2023 Aralık: %10,17, 2023 Haziran: %7,02, 2022 Haziran: %18,15, 2021 Haziran: %52,00.

2024 en yüksek değeri: 609,50 USD (21 Mart 2024) En düşük değeri: 452,00 USD (28 Haziran 2024)

Ham Petrol (USD – Brent Petrol)

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,16, 2023 Aralık: %7,01, 2023 Haziran: %10,36, 2022 Haziran: %29,16, 2021 Haziran: %12,80, 2020 Haziran: %102,84, 2019 Haziran: %30,56, 2018 Haziran: %9,13.

2024 en yüksek değeri: 91,17 USD (5 Nisan 2024) En düşük değeri: 75,89 USD (2 Ocak 2024)

Benzin - Motorin - Otogaz

Benzin

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %4,28, 2023 Aralık: %20,17, 2023 Haziran: %75,40, 2022 Haziran: %50,44, 2021 Haziran: %426,75.

Mazot

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,48, 2023 Aralık: %11,58, 2023 Haziran: %83,93, 2022 Haziran: %44,00, 2021 Haziran: %461,90.

Otogaz

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %4,45, 2023 Aralık: %9,30, 2023 Haziran: %86,07, 2022 Haziran: %69,76, 2021 Haziran: %362,33.

Türkiye’de mayıs ayında 232 bin 401 aracın trafiğe kaydı yapıldı. Nisan ayında 186 bin 309 adet olarak açıklanmıştı. Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre %18,4 arttı. Bu araçların %47,9’u motosiklet ve %38,5’i otomobil olarak açıklandı. Trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı mayıs ayı sonu itibarıyla 29 milyon 791 bin 066 oldu.

2023 yılında trafiğe kaydı yapılan toplam araç sayısı 2 milyon 290 bin 280 olarak açıklanmıştı.

Ulaşım

Takip ettiğim güzergahlarda nasıl bir değişim olduğuna kısaca bakalım.

Ulaştırma Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %6,60, 2023 Aralık: %54,57, 2023 Haziran: %52,10.

Uçak Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %3,87 2023 Aralık: %62,21, 2023 Haziran: %38,55.

Uçak biletlerine zam yapıldı. Yeni düzenleme ile birlikte uçağın yüzde 85’lik bölümü için belirlenen tavan fiyat 1.650 TL’den 2.000 TL’ye, geri kalan yüzde 15’lik bölüm için ise 2.500 TL’den 3.250 TL’ye yükseltildi.

Yüksek Hızlı Tren Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %0,00, 2023 Haziran: %90,16.

Otobüs Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %15,96, 2023 Aralık: %55,42, 2023 Haziran: %90,13.

Metro ve Marmaray Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %9,00, 2023 Haziran: %68,56 (Ankara ve İstanbul)

Bilmiyorum bir şey ifade ediyor mu ama haziran ayında fiyatlar en çok cumartesi günü arttı ve en çok salı günü düştü. Fiyatların en yüksek olduğu gün 12 Haziran (pazar) oldu.

Oteller

Değişim: 2024 Mayıs’a Göre: %6,16, 2023 Aralık: %40,37, 2023 Haziran: %32,35.

Benim takip ettiğim otellerde haziran ayında geçen aya göre en büyük artış gösteren iller/ilçeler %62,10 ile Trabzon ve %60,39 ile Bodrum oldu. Geçen aya göre en büyük düşüş gösteren iller/ilçeler %16,96 ile Konya ve %16,95 ile Nevşehir.

Haziran ayında Aralık 2023’e göre fiyatı en çok artan il/ilçeler Bodrum %180,95 ve Antalya %123,30 oldu. Aralık 2023’e göre fiyatı düşen il/ilçe %3,59 ile Ankara oldu.

Haziran ayında geçen sene aynı aya göre en büyük artış gösteren iller/ilçeler %130,88 ile Gelibolu ve %89,58 ile Van oldu. Haziran 2023’e göre fiyatı düşen il/ilçe %6,65 ile Trabzon oldu.

Haziran ayında fiyatlar en çok cumartesi günleri arttı ve en çok cuma günleri düştü. Fiyatların en yüksek olduğu gün 17 Haziran (pazartesi) oldu.

Bu Ay Açıklanan Diğer Güncellemeler

2024 yılı yaş çay alım fiyatı kilogram başına 17 lira, üreticilere verilen destekleme bedeli ise 2 lira olarak belirlendi. Geçen yıl destekleme dahil 11,30 lira olarak açıklanmıştı.

Tüketici Güven Endeksi

Tüketici Güven Endeksi, tüketicilerin kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçmeyi amaçlayan bir göstergedir. Tüketici Eğilim Anketi yapılarak belirlenir. Genelde her ayın son haftasında açıklanır.

Endeks en düşük 0 en yüksek 200 değerleri alabilir. Endeksin 100’den yüksek olması tüketici güveninde iyimser durum, 100’den küçük olması da tüketici güveninde kötümser durum olduğunu gösterir.

Takip etmeyen dostlarımız için böyle kısacık bir açıklama yaptıktan sonra bakalım Türkiye’de haziran ayında durum nasıl?

TUİK verilerine göre tüketici güven endeksi haziran ayında bir önceki aya göre %2,7 oranında azalarak 78,3 seviyesine düştü. Mayıs ayında 80,51 olmuştu.

Mevcut dönemde hanenin maddi durumu haziran ayında %2,2 azalarak 63,8 oldu. Mayıs ayında 65,3 olarak açıklanmıştı.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi mayıs ayında 82,8 iken, haziran ayında %4,4 azalarak 79,2 oldu.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi mayıs ayında 78,3 iken haziran ayında %2,8 oranında azalarak 76,1 oldu.

Gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi %1,6 azalarak 94,0 oldu. Mayıs ayında bu değer 95,6 idi.

Endeksin 100’den küçük olması kötümser bir duruma işaret ediyor.

Satınalma Müdürleri Endeksleri (PMI)

Satınalma Müdürleri Endeksleri (Purchasing Managers’ Indexes – PMI), ekonomik faaliyet koşullarının ölçümü konusunda gerek küresel piyasalar gerekse ekonomi basını tarafından yakından takip edilen göstergeler arasında yer almaktadır. Ekonomik faaliyet koşullarına ilişkin olarak ilgili ay içerisinde açıklanan ilk verilerden biri olması, resmi verilerden önce yayınlanması ve gerçekleşen verilerle gösterdiği korelasyon, PMI endekslerine önemli bir öncü gösterge niteliği kazandırmaktadır.

PMI endeksleri birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede imalat, hizmet, inşaat gibi sektörler için aylık raporlar biçiminde kamuoyuna açıklanmaktadır. Endekslerin hesaplanması için yapılan ankette, katılımcı firmalara üretim, yeni siparişler, stok düzeyleri, istihdam, tedarikçi performansı ve fiyat eğilimleri gibi parametrelerin hangi yönde geliştiği sorulmaktadır.

PMI’ların 50’den büyük olması önceki aya kıyasla bir iyileşmeye ya da artışa işaret ederken 50’den küçük olması önceki aya göre kötüleşme ya da düşüş olarak değerlendirilmektedir. Endeksler, sektörlerin faaliyet konularındaki değişimin nicel büyüklüğünü değil de yönünü göstermesi açısından bir eğilim göstergesi özelliği taşımaktadır.

PMI endeksleri hakkında bilgi sahip olduğumuza göre gelin beraberce başta Türkiye olmak üzere bazı önemli coğrafyalarda son aylardaki duruma bakalım.

PMI İmalat Sanayi Raporu

Türkiye: Ocak: 49,2, Şubat: 50,2, Mart: 50,0, Nisan: 49,3, Mayıs: 48,4, Haziran: 47,9.

ABD: Ocak: 50,7, Şubat: 52,2, Mart: 51,9, Nisan: 50,0, Mayıs: 51,3, Haziran: 51,6.

Çin: Ocak: 50,8, Şubat: 50,9, Mart: 51,1, Nisan: 51,4, Mayıs: 51,7, Haziran: 51,8.

Japonya: Ocak: 48,0, Şubat: 47,2, Mart: 48,2, Nisan: 49,6, Mayıs: 50,4, Haziran: 50,0.

AB: Ocak: 46,6, Şubat: 46,5, Mart: 46,1, Nisan: 45,7, Mayıs: 47,5, Haziran: 45,8.

Almanya: Ocak: 45,5, Şubat: 42,5, Mart: 41,9, Nisan: 42,5, Mayıs: 45,4, Haziran: 43,5.

B. Krallık: Ocak: 47,0, Şubat: 47,5, Mart: 50,3, Nisan: 49,1, Mayıs: 51,2, Haziran: 50,9.

Fransa: Ocak: 43,1, Şubat: 47,1, Mart: 46,2, Nisan: 45,3, Mayıs: 46,4, Haziran: 45,4.

Global: Ocak: 50,0, Şubat: 50,3, Mart: 50,6, Nisan: 50,3, Mayıs: 51,0, Haziran: 50,9.

Türkiye'de mayıs ayında 48,4 olan manşet PMI, haziran ayında 47,9 seviyesine düştü. Bu veri faaliyet koşullarında hafif bir bozulmaya işaret etti ve üç ay arka arkaya eşik değer 50'nin altında kaldı. Bu bozulma 2024’ün başından bu yana en belirgin düzeyde kaydedildi.

Talep koşullarındaki zayıflık, sektörün faaliyet koşulları üzerinde belirleyici olmaya devam etti ve hem yeni siparişlerde hem de üretimde yavaşlamamanın sürmesine neden oldu.

Üretimde üst üste üçüncü ay azalma gerçekleşirken düşüş bir önceki aya göre hafif hız kesmesine rağmen belirgin gerçekleşti.

Dostlar, daha önce de belirttiğim gibi bunlar Emin’in takip ettiği ürünlerin ve piyasaların durumu. Ne piyasa analizi ne de sizlere nasıl hareket etmeniz veya yatırım yapmanız yönünde bir tavsiye. Herkesin öncelikleri, gözlemleri ve risk tercihleri farklıdır. Alım alışkanlıklarınıza ve alım yaptığınız yerlere göre sizin değerlendirmeleriniz çok daha farklı olabilir. Bakalım önümüzdeki aylarda ne gibi gelişmeler yaşayacağız.

Bu raporda düşen değerler kırmızı ile, yükselen değerler yeşil ile belirtilmiştir.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…