Günaydın Dostlar,
Raylı sistemlerin her
türlüsünü severim. Bırakın gerçeğini oyuncağına da ilgim büyüktür. Tabii sadece
sevmekle kalmıyorum, çok sık kullanıyorum da. İstanbul gibi bir şehirde bir
yere raylı sistemle gidebilme imkânı varsa muhakkak kullanılmalıdır. Çok mecbur
olmadıkça dışarıya hayatta arabayla çıkmam. Trafik ve park sorunu insanı
yıpratıyor.
Çok sevdiğim ve çok
kullandığım için de çok takip ederim. Yapımı devam eden hatları veya devam
edemeyenleri hepsini yakından izlerim.
Metro hatlarının
hayata geçirilebilmesinin çok uzun sürdüğü yönünde çok fazla yorum ve soru
alıyorum. Bu süreç gerçekten de çok uzun. Metro yatırımlarının çok yüksek maliyetli
yatırımlar olduğunu da hatırlatarak anladığım kadarıyla bu işteki basamakları
sizlere özetlemeye çalışayım.
1) Projelendirme süreci. (Projelendirme ihalesi dahil minimum
2-3 yıl sürüyor)
2) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı onay süreci (Süresi hiç belli
olmuyor)
3) Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Dairesi tarafından yatırım
programına alınması. (Yıllarca yatırım programına alınmayabilir)
4) Kredi Bulma Süreci (Finansal kuruluşlarla görüşmeler)
5) Hazine Bakanlığının bulunan krediyi onaylaması (Belirsiz)
6) Yapım ihalesine çıkılması
7) İnşaat Süreci (3-4 yıl süren de var, 13-14 yılda bitmeyen de
var)
Bu yazımızda “TBM”
kısaltması çok fazla kullanıldığı için onun da açıklamasını buraya bırakalım.
TBM: İngilizce “Tunnel
Boring Machine” isminden gelen bir kısaltma. Bizim buralarda Tünel Açma
Makinesi.
Fırsat buldukça ve
bilgi aldıkça yapımı devam eden hatların durumunu sizlerle paylaşacağım.
İstanbul
İstanbul Büyükşehir
Belediyesi 2025 yılında raylı sistemler için 39 milyar TL bütçelendiğini
açıkladı. Bu büyük bir rakam olmakla beraber konu metro yapımı olduğu zaman çok
da büyük değil.
M1B Kirazlı-Halkalı Metrosu ile ilgili olarak bugüne kadar nasıl geldiğimizi
geçen ayki yazımda özetlemeye çalışmıştım. 2017-2020 arasında hiçbir ilerleme
kaydedemeyen proje daha sonraki yıllarda da bir türlü rayına oturamadı. En son
yapılan açıklamaya göre fiziksel ilerleme oranı %18 seviyesinde.
Nisan 2024’te yapılan
son ihalenin iptal edilip Eylül 2024’te tekrar bir ihale yapılması dava konusu
oldu. İlk ihalede olup da eylülde yapılan ihaleye davet edilmeyen firmalar,
mahkemeye başvurarak ihalenin iptali yönünde dava açtılar. Görülüyor ki M1B Hattı’nın
sorunları yakın zamanda bitmeyecek.
Sorunları sürmekle
beraber İBB Meclisinde bu hat için kullanılmak üzere 422 milyon avro tutarında
dış borçlanmaya gidilmesi kabul edildi. Proje için önceden verilen 250 milyon
dolar tutarındaki dış borçlanma izninin revize edilip 422 milyon avro olarak yeniden
onaylanması istendi ve oybirliği ile kabul gördü. Yukarıdaki listemize
bakarsanız, henüz 4. aşamadayız. Yani piyasaya çıkıp kredi bulma aşamasında.
M4 Tavşantepe-Tuzla Hattı, M4 Hattı’nın diğer bir uzantısıdır. M4 Kadıköy-Sabiha
Gökçen Hattı daha önce hizmete açılmıştı. Bu hattın bir diğer uzantısı da
Tavşantepe’den ayrılarak Tuzla’ya giden hat. Bu projenin birinci etabı olan
Pendik Merkez-Kaynarca Merkez arasındaki kısımda çalışmalar devam etmekte olup %75
ilerleme sağlandığı açıklanmıştır.
Kaynarca Merkez
İstasyonu’nda Ağustos 2024 itibarıyla mimari imalatlarına başlanmış olup Eylül
2024 itibarıyla Kaynarca Merkez İstasyonu ile Tavşantepe arasındaki faz
betonları ve ray montajı tamamlanmıştır. Hattın 2025
yılının sonunda açılacağı belirtilse de ben 2026’ya sarkma ihtimali
olduğunu düşünüyorum
M3 Bakırköy-Kirazlı Hattı’nın Başakşehir – Kayaşehir uzantısı 28 Nisan 2023’te hizmete
girmiş ve hattın istasyon sayısı 13’e ulaşmıştı. 10
Mart 2024’te işletime alınan Bakırköy
Kirazlı uzantısı ile toplam istasyon sayısı 19 oldu. Geriye kalan son istasyon
olan Yıldıztepe İstasyonu’nun platform katı tünel, diğer katları da top-down
yöntemi ile inşa edilmektedir. Daha önceleri yılsonu konuşulsa da yılın son
ayında açılacak gibi durmuyor. Son günlerde istasyonun ne zaman devreye
gireceği konusunda bir belirsizlik mevcuttur ve 2025 yılı ilk çeyreği telaffuz
edilmektedir.
M5
Çekmeköy-Sultanbeyli projesinde betonarme
imalatlarını %90 seviyesinde, ray imalatlarının da %75 seviyesinde olduğu
açıklandı. Bu hattı bitirebilmek için 65 milyon Euro ek finansman gerektiği ve
borçlanma talebinin İBB meclisi tarafından onaylandığı açıklandı.
4,4 km’lik ikinci
etapta dört istasyon var. Şehir Hastanesi, Veysel Karani, Hasanpaşa ve
Sultanbeyli istasyonlarında çalışmalar devam ediyor.
Sultanbeyli’ye
kadar olan kısmın da 2025 yılı sonunda hizmete gireceği açıklanmış olsa da test aşamasının çok uzun sürdüğünü
bildiğim için 2026’ya kalabileceğini düşünüyorum.
M7 Esenyurt Uzatması Mecidiyeköy-Mahmutbey Hattı’nın Esenyurt’a kadar uzatılası
projesidir. 11 İstasyonlu ve 18,5 km’lik bu uzatma 21 Ağustos 2017'de yaklaşık
3 milyar TL'ye ihale edilmiş, ancak proje eksikliği nedeniyle yapımı
başlamamıştır. 2020'de projelendirmesi yapılan hattın Mahmutbey – Hastane arasında
kalan kısmı (birinci etap) 2 Ağustos 2021'de başlamıştır ve bu kısmın 2026 yılının sonunda hizmete girmesi planlanmaktadır. İBB
bu hatta fiziksel ilerlemenin %48 civarında olduğunu belirtiştir.
Hastane-Esenyurt arası
ise en iyi ihtimalle 2029 gibi duruyor. Mahmutbey-Esenyurt Meydanı arasının
toplam yatırım maliyeti 220 adet araç alımı dahil 28,7 milyar TL'dir.
M7 Kabataş Uzatmasında
tamamlanan arkeolojik çalışmaların
ardından istasyon inşaatı devam ediyor. 2024-2025 derken en son Avrupa Yakası
Raylı Sistemler Müdürlüğü’nün yaptığı açıklamaya bakılırsa Kabataş
İstasyonu’nun açılışı 2026 yılına kalmış gibi duruyor.
İBB fiziksel ilerlemenin %57 seviyesinde olduğunu açıklamıştır.
Beşiktaş İstasyonu
alanında ise arkeolojik kazının son aşamasına gelindi. Arkeolojik kazılar
tamamlanınca tasarım revizyonu yapılacak ve istasyon inşaatında çalışmalar
devam edecek. Henüz açılışa yönelik bir açıklama yok.
M9 Ataköy-İkitelli Hattı’nın Ataköy – Bahariye
kesimi 18 Mart’ta hizmete açılmıştı.
Açılışa yetişmeyen
Mimarsinan İstasyonu’nda yapım işleri tamamlandı ve 30
Ağustos 2024’te hizmet vermeye başladı. Zafer Bayramı’nda hizmete
açılan istasyonun, yapılacak Kirazlı-Halkalı Metrosu ile entegrasyonu
sağlanacak.
Uzunluğu 13,39 km olan
hat, Bakırköy, Bahçelievler, Bağcılar, Küçükçekmece ve Başakşehir’den geçerek
beş ilçeyi bir birine bağlıyor.
M10 Pendik-Sabiha
Gökçen Uzatma Hattı’nın birinci
etabında fiziksel ilerleme oranı %78’e ulaştı. Kaynarca İstasyonu’nda Ağustos
2024 itibarı ile mimarı imalatlarına başlanmış olup Eylül 2024 itibarıyla
Kaynarca Merkez İstasyonu ile Tavşantepe arasındaki faz betonları ve ray
montajı tamamlandı. Hat hizmete girdiğinde Pendik Sahili’nden Sabiha Gökçen
Havalimanına direkt ulaşım sağlayacak. Projenin en son yapılan açıklamaya göre 2026 yılında bitirilmesi planlanıyor.
M11 İstanbul
Havalimanı-Halkalı Hattı’nın Arnavutköy’e kadar olan ilk etabı 19 Mart’ta hizmete
açılmıştı.
Cumhurbaşkanlığı
İletişim Merkezinden yapılan açıklamaya göre; istasyonlarda, makas yapılarında
ve servis istasyonlarındaki inşaat çalışmalarında (betonarme imalatlarında)
yüzde 99, istasyonların ince inşaat işlerinde yüzde 75 ilerleme kaydedildi.
Proje genelinde elektromekanik işlerindeki çalışmalarda ise yüzde 70 ilerleme
sağlandı. Hattın 2025 yılı içerisinde hizmete
girmesinin planlandığı belirtildi. 32 km’lik metro hattı tamamlandığında
İstanbul Havalimanı Halkalı arası 30 dakikaya düşecek.
M12 Göztepe-Ümraniye Hattı Anadolu Yakası’nın ikinci kuzey-güney uzantılı
metrosudur. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan açıklamada
fiziksel ilerleme oranın %86’yı, istasyon tamamlanma oranının %80’i ve ray
montaj oranının da %60’ı geçtiği belirtildi. Bu hattı bitirebilmek için 110
milyon Euro ek finansman gerektiği ve borçlanma talebinin İBB meclisi
tarafından onaylandığı açıklandı.
13 kilometre
uzunluğundaki 11 istasyonlu hat, 2025 yılında hizmete girme ihtimalini en
yüksek gördüğümüz hatlardan biri. Hattın 2025 yılı
sonunda tamamlanması hedeflense de
hedef yılsonuna bu kadar yakın olunca ister istemez “Acaba 2026’ya kalır mı?”
soruları da gündeme geliyor.
M12 Hattı açıldığında
Marmaray (Tütüncü Mehmet Efendi İstasyonu), Üsküdar-Çekmeköy (Çarşı İstasyonu)
ve Kadıköy-Sabiha Gökçen (Yenisahra İstasyonu) hatlarından yolcu alıp
verebilecek.
M13
Söğütlüçeşme-Yenidoğan Hattı
24,6 km uzunluğunda 15 istasyonlu bir projedir. En son gördüğümüz açıklamada
projenin güzergahının yenilendiği ve inşaata başlanmasının beklenildiği
belirtilmiş. İki aşamada tamamlanacak olan hattın ilk etabının Yenidoğan-Emek (5
istasyon) olarak düşünüldüğü ve 2028 yılı sonunda
açılmasının planlandığı açıklanmıştır. Emek-Söğütlüçeşme etabı planlama
aşamasında ve açılış tarihi belirsiz.
M14 Altunizade-Çamlıca
Metrosu’nda şu ana kadar
tünellerde %70, istasyonlarda %35 ilerleme sağlandı. Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığı 4 istasyonlu (Altunizade, Ferah Mahallesi, Büyük Çamlıca Camii ve
Bosna Bulvarı) hattı 2025 yılı sonunda (veya 2026 yılı
başında) açmak istediklerini ve daha sonra hattın Bahçelievler ve Kazım
Karabekir’e uzatılacağını ve Göztepe-Ümraniye Metrosu ile Kazım Karabekir
İstasyonu’nda entegre olacağını açıkladı.
M20 Sefaköy-Tüyap
(Beylikdüzü) Metrosu bir türlü onay
alamayan bir proje. 19,5 kilometre uzunluğundaki hat Sefaköy’den başlıyor.
Metrobüs hattı ile birçok noktada entegrasyonu olan bu güzergâh 10 istasyondan
oluşuyor ve Tüyap arkasındaki depo ve bakım merkezinde son buluyor.
En son yapılan
açıklama projenin sonunda Altyapı ve Yatırılar Genel Müdürlüğü’nden onay aldığı
ve finansmanın Hazine Bakanlığı tarafından onaylanması beklendiği yönündeydi.
Henüz onay alamamış olsa da 2030 yılı içinde projenin
tamamlanması arzu ediliyor.
T7 Feshane-Bayrampaşa
Tramvay Hattı’nın temel atma
töreni 22 Ağustos’ta yapıldı. Bayrampaşa’da yapılan törende yolculuk
süresini tek yönde 7,45 dakikaya indirecek 3,2 km uzunluğundaki hattın 2027 yılında hizmete alınmasının planlandığı belirtildi. Bu
hattın fiziksel ilerleme oranı %5 seviyesinde.
5 istasyonlu 3,2
km’lik T7 Hattı’nın Feshane istasyonunda T5 Eminönü-Alibeyköy tramvay hattı
ile, Demirkapı istasyonunda T4 Topkapı-Mescid-i Selam tramvay hattı ile,
Bayrampaşa Maltepe istasyonunda M1A Yenikapı-Atatürk Havalimanı ve M1B
Yenikapı-Kirazlı metro hatları ile entegrasyonu planlanmaktadır.
T10
Üsküdar-Kadıköy-Maltepe Tramvay Projesi geçen
haziran ayında İBB Meclisi tarafından onaylanmıştı. Çalışmaların Kadıköy
Meydan’ı düzenlemesiyle başladığı belirtildi. 21,3 kilometre ve 33 istasyondan
oluşacak hattın ihalesinin 2025 yılında yapılacağı ve 2028
yılı sonunda hizmete gireceği açıklanmıştır.
Üsküdar-Harem Tramvay Hattı
Üsküdar Metro İstasyonu’ndan
başlıyor, Harem Otogarına gelmeden bitiyor. Nostaljik bir hat olarak düşünülen
projenin hazırlık çalışmaları devam ediyor.
Kocaeli
Gebze-Darıca Metrosu; inşaatı 2018’de başlayan, Darıca Sahili’nden başlayarak
Gebze Organize Sanayi Bölgesi’ne kadar ulaşan, 15,40 km’lik iki hattan oluşan
11 istasyonlu bir metro projesidir. 2 milyar 488 milyon 498 liraya mal olacak
projede ilerleme oranının %83’e ulaştığı açıklandı.
Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada çok net bir tarih verilerek hattın 30 Haziran 2026’da tamamen sürücüsüz olarak hizmete gireceği belirtildi.
Bu hatta kullanılacak
hatlar tamamen yerli olup sinyalizasyonu da Aselsan tarafından yapılmaktadır.
Kocaeli Kuzey Hafif
Raylı Sistem Hattı Ulaştırma ve
Altyapı Bakanlığı ile Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin ortak çalışması ile
hayata geçirilecek bir proje. Hattın birinci aşamasında 26,85 kilometrelik
raylı sistem hattı ve 18 istasyon yapılacak.
Şantiye çalışmalarının
başladığı ifade edilen proje tamamlandığı zaman günde 300 bin, yılda 101 milyon
yolcuya hizmet verecek. Projenin 1,8 milyar dolar hat yapımı ve 400 milyon
dolar araç yatırımı olmak üzere toplam 2,2 milyar dolar yatırım bütçesi
bulunuyor. Bu hat Kocaeli’nde tek seferde hayata geçirilecek en büyük yatırım
olacak.
Hattın birinci etabı
Tüpraş-Petkim Kavşağı’ndan başlayıp İzmit Doğu İstasyonu’na kadar devam edecek.
Birinci etabın 2028 yılı sonunda açılması planlanıyor.
Ankara
A2 Dikimevi-Natoyolu Hattı için projelendirme süreci tamamlanmış,
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından onayları alınmış, Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Dairesi tarafından yatırım
programına alınmış, kredi bulma işlemleri de tamamlanarak yapım ihalesi
aşamasına gelinmiş ve inşaat ihalesi 22 Kasım’da yapılmıştır.
Başkentray Yenikent
Uzantısı yaklaşık 18 kilometrelik
düz bir hat. Kayaş ile Sincan arasında faaliyet gösteren Başkentray’ın
Yenikent’e kadar uzatılması planlanıyor. Başta Kazan Soda ve organize sanayi olmak
üzere yük taşımacılığıyla entegre bir proje olarak düşünülen hatta ilerleme
oranının %55 seviyelerinde olduğu açıklandı. Daha önce projenin 2024
yılı sonunda veya 2025 yılı başında açılması hedeflendiği paylaşılmış
olsa da bakanlık tarafından son yapılan açıklamada projenin 2027 yılı sonunda tamamlanacağı belirtildi.
M2 Bağlıca ve
Yaşamkent Uzantıları Projesi M2
Kızılay-Çayyolu Hattı’na yapılacak iki ayrı uzantıyı kapsıyor. Korukent’ten
hemen sonra bir makas ile ayrılacak olan hattın bir tanesi Bağlıca’da, diğeri
de Yaşamkent Merkez’de son bulacak. 9,36 km’lik ve 5 istasyonluk hattın projesi
tamamlanmış olsa da yapılan etütlerde, seçilen güzergahın değişmesi nedeniyle
hat boyu 1,91 km uzayarak 9,36 km olmuştur.
Projeler 22.02.2024
tarihinde tamamlanmış olup Projelerin Onayı için 22.02.2024 tarihinde Ulaştırma
ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğüne gönderilmiştir.
Keçiören Şehitler – Forum
Uzatma Hattı için de sondaj
çalışmaları ve proje aşaması tamamlandı ve proje onaylandı. Yapım ihalesi
önümüzdeki dönemde yapılacak. M4 Kızılay-Keçiören Hattı’nın devamı
niteliğindeki proje 7,69 km uzunluğunda ve 4 istasyonu (Sanatoryum, Ufuktepe,
Ovacık, Forum) bulunuyor. Projenin tamamlanması için henüz net bir tarih
verilmemekle beraber yapım ihalesinin ardından üç dört
yıl içerisinde tamamlanması bekleniyor.
M5 Kızılay Dikmen Metro Hattı Kızılay’da mevcut M4 Kızılay İstasyonu’ndan
başlayıp Or-An’da son bulacak 15,25 km’lik 12 istasyonlu bir projedir. Hattın
proje ihalesi yapılmış olup TPF Getinsa-Tümaş ortaklığı kazanmıştır.
İkinci etap olarak hattın daha sonra İlkbahar Mahallesi’ne kadar
uzatılması planlanmaktadır. Henüz hedeflenen açılış tarihi ile ilgili bir
açıklama yoktur.
M6 Çayyolu-Sincan Birleştirme Hattı M2 Çayyolu ile M3 Sincan Hattı’nı
birleştirmek için planlanmış bir projedir. Proje çalışmaları devam eden hat 10
km olacak ve 5 istasyondan (Bağlıca, MTA, OSB, Eryaman 1-2, Devlet Mahallesi)
oluşacak. Bu hat ile beraber Çayyolu-Sincan arasındaki geçiş süresi (25 dakika)
kısalacağı gibi Başkentray ve YHT hatlarıyla da entegrasyon sağlanacak.
Projelendirme süreci tamamlandığında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına
onaya gönderilecek olan hattın önünde (yukarıda da izah ettiğimiz gibi) uzun
bir süreç var.
Bağlıca-Sincan-Törekent Hattı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından
projelendirilen bir hat olup 2024 yatırım programında 11,9 milyon TL bütçe
ayrılmıştı.
Esenboğa Havalimanı Metrosu uzun zamandır gündemde olmakla beraber çok
fazla yol alamadı. Gar’dan başlayıp Yıldırım Beyazıt Üniversitesi’ne kadar
metro hattı, sonrasında da Çubuk’a kadar tramvay hattı olarak düşünülmektedir.
Hattın 54 km uzunluğunda ve 17 istasyonlu olması planlanmaktadır. Ulaştırma ve
Altyapı Bakanlığı tarafından inşa edilecek olan hattın projelendirme
çalışmaları devam etmektedir.
İzmir
M2 Üçyol – Buca Metrosu şu anda İzmir’de yürüyen en büyük proje. Tünelleri
kazan dört TBM çalışmalarını sürdürüyor. Yer altında ilerleyen 100 metre
uzunluğunda, 7 metre genişliğinde ve 450 ton ağırlığındaki dev makinelerden
biri parçalar halinde Üçyol Hat Başı Şaftı’ndan General Asım Gündüz
İstasyonu’na taşınıyor. 8 milyarlık projenin üç yıl içinde biteceği ve bir nevi
kendi kendini finanse edeceği açıklanmıştı. Kredi geri ödemeleri 2025 Ekim
ayında başlayacak olsa da hattın o tarihe yetişmesi mümkün değil. Büyükşehir
Belediyesi tarafından yapılan açıklamada hattın en iyi ihtimalle 2027 sonunda hizmete girebileceği belirtildi.
M3 Karabağlar-Gaziemir
Metrosu, İzmir'in en uzun metro
hattı olacaktır. İZBAN ve Buca Metrosu ile entegre olacak şekilde ilerleyecek
proje, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından inşa edilecektir.
Başlangıçta 32,6 km
uzunluğunda ve 24 istasyonlu olması planlan hattın General Asım
Gündüz-Halkapınar kesimi projeden çıkarıldı. Revize edilmiş haliyle 22,3 km
uzunluğunda olacak, 18 yer altı istasyonundan oluşacak ve sürücüsüz hizmet
verecek.
İnşaat kısmen aç kapa,
kısmen de derin tünel olarak yapılacak. 2,1 milyar euroya mal olacak olan
hattın onay süreçleri devam ediyor ve yapım ihalesinin gerçekleşmesi
bekleniyor.
Halkapınar – Otogar Metro’su 4,5 km uzunluğunda 5 istasyonlu bir hattır ve
halen proje aşamasında görünmektedir. Her yıl ertelenen hat için 2024 yılına
kadar hiç harcama yapılmamış, 2024 yılında da iz bedel olarak 3000 TL yatırım
bedeli ayrılmıştır. Polatlı-İzmir projesinin bir parçası olarak düşünülen hattı
daha uzun yıllar göremeyeceğiz gibi duruyor.
Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığı tarafından yapımı üstlenilen hattın statüsü değişmiş ve metro değil
de tren olarak inşa edileceği belirtilmiştir.
T4 Bostanlı-Örnekköy
Tramvayı için hazırlanan uygulamaya
esas kesin projeleri Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Genel Müdürlüğü
tarafından onaylandı. Yatırım Programına alınması için T.C. Cumhurbaşkanlığı
Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na başvuru yapılacaktır. Projenin yatırım bedeli
49 milyon dolar olarak belirtilmiştir.
5 km uzunluğundaki 11
istasyonlu hattın 2030 yılında hizmete açılması
planlanmaktadır.
İleriki yıllarda
hattın uzatılıp Zübeyde Hanım Mahallesine gitmesi de uzun vadeli planlar
arasında.
Bursa
Bursaray’ın Şehir Hastanesine uzatılması projesi ile ilgili yapılan
açıklamaya göre 4 istasyonlu projede fiziksel ilerleme oranı %52’ye ulaşmıştır.
Proje kapsamında
Balat, Ahmey Yesevi, Bursa YHT gar ve Şehir Hastanesi istasyonları inşa
edilecektir.
Adana
2. Etap Hafif Raylı
Sistem Projesi için 42 adet araç
alım ihalesinin hazırlık çalışmaları devam ediyor. Yatırımlar Dergisi’nin
aldığı bilgiye göre dış kredi ile gerçekleştirilmesi planlanan ve yatırım
programına 3.353.432.000 TL bedel ile alınan araçlar için kredi kaynaklarının belirlenmesi
ve hazırlık çalışmalarının ardından 2025 yılında ihaleye çıkılması planlanıyor.
Araçlar 10,2 km uzunluğundaki hafif raylı sistem hattında hizmet verecek.
Turgut Özal Bulvarı
Tramvay Hattı, Medline
Hastanesi’nden başlayıp doğu-batı aksında Turgut Özal Bulvarı boyunca
ilerleyecek ve sırasıyla; Hastane, Süleyman Demirel/Türkmenbaşı, Anadolu
Lisesi, Cumhuriyet Parkı, Doğal Park, Şehitler Bulvarı, Uğur Mumcu Bulvarı,
Gökkuşağı, Polis Evi, Aksagaz, İller Bankası ve Adnan Menderes’ten geçerek
Şehir Hastanesi’nde sona erecek. Toplamda 14 istasyon ve 10 kilometrelik bir
mesafe planlanan bu hattın Adana trafiğini büyük ölçüde rahatlatması
bekleniyor. 2025 yılı sonunda hizmete açılması
planlanan Turgut Özal Bulvarı Tramvay Hattı, günlük olarak yaklaşık
280.128 yolcu taşıma kapasitesine sahip olacak.
Öğretmenler Bulvarı
Tramvay Hattı da planlama
aşamasındadır. 8,3 km 11 istasyon olup güzergâh gelişme konut bölgesinden
geçmekte ve Turgut Özal Bulvarı Tramvay Hattı’na ve Turhan Cemal Beriker
Bulvarı – Girne Bulvarı Tramvay Hattı’na bağlanacak şekilde planlanmıştır.
Turhan Cemal Beriker
Bulvarı-Girne Bulvarı Tramvay Hattı
36,5 km 37 istasyon olup Adana kent merkezini, Adana Organize Sanayi Bölgesi’ne
bağlayacak şekilde planlanmıştır. Bu hat da planlama aşamasındadır.
Bülent Angın
Bulvarı-Baraj Caddesi Tramvay Hattı
5,2 km ve 12 istasyon olup, Turgut Özal Bulvarı Tramvay Hattı’na entegre
edilerek raylı sistem hatlarının verimliliğini arttırmak amacıyla kentin kuzey
güney aksını birleştirecek şekilde orta vade olarak planlanmıştır. Hattın 2030-2035 yılları arasında hizmete açılması
beklenmektedir.
Nostaljik Tramvay
Hattı Projesi
Açıklanan projede
metronun şehir merkezine (çarşı) yapılacak olması, yapılacak tramvayın 5 Ocak
Meydanı, Çakmak Caddesi, İnönü Caddesi, Seyhan Caddesi ve Abidinpaşa Caddesi
ayrıca Debboy Caddesi ve Ali Münif Yegane Caddelerinden geçmesi
planlanmaktadır.
Gaziantep
Gar-Düztepe-Hastane
Hafif Raylı Sistem (Metro) Hattı,
için belirlenen güzergâh, Gaziantep Gar istasyonundan başlayarak 15 Temmuz
Demokrasi Meydanı ve Düztepe’yi geçerek Şehir Hastanesi’ne ulaşmaktadır. Bu
güzergâh üzerinde konumlandırılan istasyonlar ise; Gar, 15 Temmuz Demokrasi
Meydanı, Dr. Ersin Arslan Devlet Hastanesi, Düztepe, Kahvelipınar, Yeşilvadi,
Akkent Parkı, Akkent ve Şehir Hastanesi istasyonlarıdır.
Gaziantep Büyükşehir
Belediyesi tarafından projelendirilen ve Gazi şehirde toplu taşımada yeni bir
dönem başlatacak Gar – Düztepe – Hastane Sürücüsüz Metro Hattı Projesi,
Cumhurbaşkanlığı tarafından onaylandı ve yatırım programına dahil edildi.
Gaziray Banliyö Hattı 5 Kasım 2022'de hizmete girdiğinde geçici olarak
Başkentray’da kullanılan üç vagonlu dört set ile yolcu taşımacılığı
başladı. Hatta Türasaş tarafından üretilen ve her biri dört vagondan
oluşan sekiz tren seti ile hizmet verilecektir.
Toplam maliyeti 47 milyon euro olan trenler, 1.000 yolcu kapasiteli olup
120 km/saat işletme hızına sahiptir.
Şu anda tren setlerinin üretimi Türsaş’ın Adapazarı
tesislerinde devam etmektedir.
Trabzon
Hafif Raylı Sistem
Projesi için yapılan
toplantıda üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları ile güzergâh
alternatifleri değerlendirildi. Maraş Caddesi’nin yoğun trafik ve mevcut
altyapı durumu nedeniyle güzergâh olarak belirlenmemesi kararlaştırıldı.
Yapılan açıklamada proje için en uygun güzergâhın Tanjant Yolu olduğu
belirtildi. Proje Akyazı’da başlayacak ve Tanjant Yolu boyunca ilerleyecek.
Etaplar halinde
yapılacak olan hat 31,9 kilometre uzunluğunda ve 56 istasyonlu olacak şekilde
planlandı. Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada
projenin güzergâh etüdünün ve uygulama projeleri yapım işlerinin
Cumhurbaşkanlığı Strateji Başkanlığı tarafından onaylandığı ve kısa bir süre
içinde yapım ihalesinin yapılacağı belirtildi.
Sakarya
Adapazarı-Serdivan
Raylı Sistem Projesi’nin etüt, proje ve
mühendislik işi ihalesinin ön yeterlilik başvuruları 16 Ekim’de toplandı. İhale
için 7 firma ön yeterlilik başvurusunda bulundu. Bu ihale 12 kilometrelik raylı
sistem hattının etüt, proje ve mühendislik hizmetlerini kapsıyor.
Adapazarı- Arifiye hattında hizmet verecek olan Adaray, sekiz yıl aradan
sonra 29 Ekim’de seferlerine tekrar başladı. 750 kişilik yolcu kapasitesine
sahip olan Adaray, Adapazarı Arifiye arasını 15 dakikada tamamlayacak ve günde
42 sefer (21 gidiş, 21 geliş) yapacak.
Adaray ile ulaşımda
tam kart ücreti 15 TL olacak ve engelliler, şehit ve gazi yakınları ile 65 yaş
üstü vatandaşlar ücretsiz seyahat edebilecek. Hizmet saatleri 06.35-22.55
olarak belirlendi.
Yüksek Hızlı Tren
Ankara-İstanbul Yüksek
Hızlı Tren Hattı’nda T26 Tüneli,
Doğançay Ripajı ve ikinci kesimlerdeki işlerin tamamlanmasından sonra seyahat
süresinin 35 dakika kısalacağı açıklandı. Bu hatla ilgili eksik olan tüm
etaplar tamamlansa bile sefer süresinin 3 saat 50 dakika olacağı belirtildi.
İlk başlarda 3 saat süreceği açıklanan yolculuk süresine hiç ulaşamayacağız
gibi duruyor.
T26 tüneli bu
iyileştirme projesinin en öneli kısmı. Ankara-İstanbul Hızlı Tren hattı
üzerindeki en uzun tünel olan Tünel-26'da yapılan kazılar esnasında yaşanan
göçme ve toprak kaymaları sebebiyle proje güzergâhında mecburi değişiklik
yapılmıştı. Bu süre zarfında trenler HT hattının Tünel-28 ile Tünel-27
arasındaki kısmında konvansiyonel demiryoluna geçiş yapmakta ve yaklaşık
8 km sonrasında Tünel-26'nın bittiği noktada tekrar HT hattına dönerek
yoluna devam etmektedir.
Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığı’ndan en son yapılan açıklamada T26 tünelinin 2025
yılı sonuna yetiştirilmeye çalışıldığı belirtildi.
Yine bakanlık
tarafından yapılan açıklamada Doğançay Ripajı’nın da 2026
yılı sonunda hizmete gireceği belirtildi.
Ankara-İzmir Yüksek Hızlı
Tren Hattı’nda çalışmalar
devam ediyor. Geçen ay Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından yapılan açıklamada
projenin %75 oranında tamamlandığı ve tasarruf tedbirlerinin bu aşamada projeyi
etkilemediği açıklanmıştı. Yine aynı açıklamada 508 km uzunluğundaki hattın
2027 yılında tamamlanması için çalışmaların tüm
hızıyla devam edeceği vurgulanmıştı. En son yapılan açıklamada Polatlı-Afyon kesiminin 2027 yılı sonunda hizmete
açılabilmesi için çalışmaların sürdüğü belirtildi.
Ankara-Bursa Yüksek Hızlı
Tren Hattı da bir türlü bitmeyen
hatlardan bir tanesi. Temeli 2012’de atılan ve 2016 yılında biteceği açıklanan
hat çeşitli nedenlerle bugüne kadar bitirilemedi.
Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığından yapılan son açıklamada inşaat ve imalat işlerinin 2025 yılı
sonunda biteceği, sinyalizasyon testlerinin ardından hattın Osmaneli-Bursa
kesiminin 2026 yılının sonunda hizmete açılacağı
belirtilmiştir.
Halkalı-Kapıkule Projesi Türkiye’nin Avrupa ülkeleriyle yüksek standartlı demiryolu
bağlantısını sağlayacak bir projedir.
Bakanlık, çalışmaların
sürdüğü 153 kilometrelik Çerkezköy-Kapıkule kesiminde ilerleme oranının %80’e, Halkalı-Ispartakule
etabında ise %74’e yaklaştığını açıkladı.
Proje kapsamında
Kırklareli il sınırlarında; Babaeski, Lüleburgaz ve Büyükkarıştıran
istasyonlarının yapım çalışmaları devam ediyor.
Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığı, yapımı süren Çerkezköy-Kapıkule kesiminin 2025
yılının sonunda hizmete açılacağını açıkladı. Geri kalan kısımların da 2026 yılının sonunda açılması planlanıyor.
Kayseri-Yerköy Hattı 142 km uzunluğunda, 250 km/saat hıza kadar, çift
hatlı, elektrikli ve sinyalli yüksek standartlı demiryolu karma (Yük-Yolcu)
işletmecilik yapılması planlanan projedir. Hattın devreye girmesiyle
Yerköy-Kayseri mevcut konvansiyonel demiryolu ile 3 buçuk saatte sağlanan
ulaşım 1 saatin altına, Ankara-Kayseri arası mevcut konvansiyonel demiryolu ile
7 saatte sağlanan ulaşım süresinin 2 saate ve İstanbul-Kayseri arasının ise 5
saat 15 dakikaya düşmesi planlanmaktadır.
Çalışmaların devam
ettiği hattın, Bakanlığın açıklamasına göre 2028 yılında
açılması planlanmaktadır.
Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Yüksek Standartlı Demiryolu Hattı inşaatı kapsamında
bu güzergahtaki mevcut tren seferlerinin 22 Nisan’dan itibaren durdurulduğu
açıklandı. Tren seferlerine verilecek olan aranın iki yıl olması bekleniyor.
Hattın açılış tarihi
bakanlık tarafından 2027 yılı sonu olarak
açıklandı.
Karaman-Ulukışla
Yüksek Hızlı Tren Projesi Konya-Karaman
hızlı tren hattına bağlantılı olarak planlanmış 135 km uzunluğunda ve 200
km/saat hıza uygun çift hatlı bir çalışmadır. Projede 2 adet tünel, 44 adet alt
ve üst geçit, 153 adet köprü ve menfez bulunmaktadır. Proje genelinde %66
fiziki ilerleme sağlanmıştır. Bu hat için hedefin 2027
yılı sonu olduğu açıklandı.
Sivas-Erzincan Hattı’nda
çalışmalar devam ediyor. 5
istasyonlu hattın daha sonra uzatılarak Erzurum ve Kars’a bağlanması
planlanmaktadır. Çok resmi olmasa da şu an için planlanan açılış tarihi 2028 yılı sonu olarak görülmektedir.
Kırıkkale-Samsun yüksek standartlı demir yolu projesinde 185 km’lik
Çorum-Samsun hattının ihalesinin 2025 yılı içinde yapılacağı belirtildi. 120
km’lik Kırıkkale-Çorum hattının ihalesinin de Aralık 2024’te yapılacağı
açıklandı. Umarım önümüzdeki günlerde bu ihale sonuçlanır.
Samsun-Sarp
Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Samsun-Sarp Sınır Kapısı arasına yüksek
hızlı tren hattı yapılacak. Hattın 510 km olacağı ve 300 km’sinin tünellerden
oluşacağı belirtildi. Her şey yolunda gittiği takdirde hat proje çalışmaları
başladıktan sonra 10 yıl içinde tamamlanacak.
Bölgesel Trenler
Turistik Doğu Ekspresi
seferlerine 23 Aralık’ta
başlayacak. 2 Mart 2025 tarihine kadar Ankara-Kars ve Kars-Ankara olmak üzere
seferler düzenlenecek. Ankara’dan pazartesi, çarşamba ve cuma günleri, Kars’tan
ise çarşamba, cuma ve pazar günleri seferler düzenlenecek.
Turistik Doğu
Ekspresi’nde iki kişilik odalar şeklinde satışa çıkacak biletler kişi başı 5
bin 250 liradan başlayan fiyatlarla satın alınabilecek.
Halkalı-Edirne Treni
Trakya bölgesinden
gelen yoğun talepler sonrası Halkalı-Edirne-Halkalı bölgesel tren seferlerine
karşılıklı ikişer sefer ilave edildiği ve vagon sayıları da yükseltilerek
kapasite artırımı yapıldığı açıklandı.
Adapazarı-Gebze Treni
Adapazarı-Gebze
hattında çalışan Ada Ekspresi’nin Köseköy ve 42 Evler istasyonları 27 Eylül’de
hizmete girdi. 10 yılı aşkın süredir kullanılmayan ve 2019’dan bu yana
vatandaşların açılmasını beklediği Köseköy Tren İstasyonu’nun ve 2020’de
yapımına başlanan 42 Evler İstasyonu’nun hizmete girmesi bölgede memnuniyetle
karşılandı.
İstanbul’da ve diğer
birçok şehirde raylı sistem çalışmaları devam ediyor. Bu sabah bir kısmını
sizler için özetlemeye çalıştım. Bakalım önümüzdeki günlerde ne gibi gelişmeler
göreceğiz.
Sağlıklı kalın, mutlu
kalın…
