Simit

Günaydın Dostlar,

Simit yemeyi çok sevsem de doktorumun “Glüten yasak.” demesi yüzünden yiyemiyorum. Hatta bu nedenle çok sevdiğim ramazan pidesini de yiyemedim bu sene. Aslında yerdim ama glüteni bırakınca her şeyin ne kadar düzeldiğini gözlemlediğim için bir şey diyemiyorum.

Hatırladığım en düşük simit fiyatı 25 kuruş. Ondan öncesi beni aşıyor. 25 kuruşa simit, 25 kuruşa da gazoz aldık mı bizden mutlusu yoktu. 25 kuruş olayı çok uzun bir süre devam etti. Tost da 50 kuruştu ama pahalı olduğu için sık sık alınacak bir şey değildi.

Bizim çocukluğumuzda bir de Ankara simidi, İstanbul simidi konusu vardı. Doğal olarak Ankaralılar İstanbul simidini, İstanbullular da Ankara simidini severdi. Ben lise yıllarındayken Karaköy İskelesi’nde simit satan amcanın simidini çok severdim. Oralarda bir yerde çay içeceksek muhakkak o simitçiden simit alırdık. Rahmetli babam da çok severdi. Birkaç kere beraberce simit aldığımızı hatırlıyorum. Karaköy’e giderken veya dönerken martılara simit ikram etmişliğim de vardır.

O devirde katma değerli simit yoktu. Simitçilerin peynir, zeytin, içecek ve diğer şeyleri satması sonraki yıllarda başladı. Yıllar geçtikçe de pişirme şekilleri gündeme gelmeye başladı. Taş fırında pişmiş simitten tutun da modern fırınlarda pişmiş olanına kadar her çeşidi var artık. Hatta susamlısı, susamsızı bile var. Benim için simit susamlı olur, öbür türlüsüne çok alışık değilim.

Şimdi simit kaç lira? 3,50 TL. Ne kadar çok artmış değil mi? Hemen cevap vermeyin, bugünkü 3,50 TL hormonlu 3,50 TL. O da ne demek? Bizim hormonsuz fiyatlarla 3,5 milyon TL. Kısacası, bizim 25 kuruşluk simidimiz 55 yılda 3,5 milyon TL olmuş. Ne kadar arttığını herkes kendi hesaplasın, benim içim kaldırmıyor.

Evden kahvaltı etmeden çıktığımız için okul yıllarımızın birçoğu simit yiyerek geçti. Hiçbir zaman da “Bu simit ne kadar pahalı.” diye bir cümle duymadım. Geliri ne olursa olsun herkes simit alabiliyordu.

Artık eskisi kadar ulaşılabilir olmaması tezgahlarda yarım simit satılmasına neden oldu. Yarım ekmek satıldığını çok görmüştüm ama ilk defa bu sene yarım simit satıldığına şahit oldum. Eskiden çok simit aldığım arkadaşla sohbet ederken “Alamıyor insanlar, ne yapalım başka çare yok.” dedi. Simitçi satamıyor, insanlar alamıyor; ne sıkıntılı bir durum. Hemen şunu da belirteyim, birçok simitçi yarım simit satmıyor ama satanı da çok fazla.

Birkaç yıl önce kredi kartı kabul eden simitçiler çıkmıştı. Bugün de birçoğu kabul ediyor. Satamadıkça sürekli yeni yollar bulmaya çalışıyorlar.

Bu konudaki en ilginç gelişmeyi de geçen sabah gördüm. Simitçinin tezgahında aynen şöyle yazıyordu “Dört simit veya üzeri alımlarınızda internet bankacılığından havale/EFT yapabilirsiniz.” İşte yaratıcılık diye ben buna derim. Nasıl bir geniş düşünmedir. Hepimizin yaratıcı fikirler konusunda bu amcadan feyz alması gerekiyor. Dünya sıkıntılı günlerden geçiyor, alışılmışın dışında bir şeyler düşünmek lazım. Tezgahtaki yazının resmini de çekecektim ama ayıp olur diye çekemedim.

Tabii bir de “askıda simit” uygulaması var. Bu güzel bir uygulama olmakla beraber artık simit alamayan çok sayıda insan olması açısından da çok can sıkıcı. Simit alırken alamayanları da düşünerek birkaç simit daha fazla alıp askıya asanlardan Allah razı olsun. Umarım bu yardımlaşma suiistimal edilmiyordur. Para sürekli hareket halindedir, yarın kimde olacağı hiç belli olmaz.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…

Münih

Günaydın Dostlar,

Salgın henüz başlıyorken en son gittiğim yer Münih’ti. Nitekim döndükten iki gün sonra da bütün uçuşlar durdurulmuştu. O günden bugüne kadar da bir daha hiç uçağa binmemiştim.

Gezmeyi çok seven kardeşlerimin ısrarına dayanamayarak kendimi bir kere daha Münih’te buldum. Kısacık bir gezi olsa da anıları canlandırmaya yetti. Benim için Münih demek anılar demektir. Bu yazının başlığını çok büyük bir rahatlıkla “Anılar” koyabilirdim.

Babamla ilk Münih seyahatimi yapalı kırk yıldan fazla bir süre geçmiş. Bu şehirle ilgili bildiğim çoğu şeyi de babamdan öğrenmişimdir. Kırk yıldır anıları biriktirerek bugüne kadar geldik. Kalbimdeki bütün anıları çıkarıp yan yana dizsem English Garden’a bile sığmaz.

İki yıldır hiçbir yere gitmediğim için giriş çıkışlarda ne sorabilecekleri konusunda çok rahat değildim. Avrupa Birliği uyumlu aşı sertifikam da telefonum da hazırdı. Hemen belirtmek isterim ki hiçbir şey soran olmadı. Dünyadan haberim olmadığı için THY’nin artık Sabiha Gökçen’den uçmadığını da yeni öğrendim. Yurtdışı ve yurtiçi her THY uçuşu Anadolu Jet tarafından yapılıyor.

Münih’te her zaman her yere toplu taşıma ile giden insanlar olarak metro biletimizi aldığımızda şehrin en yoğun ve en merkezi beş istasyonunun üç gün boyunca tadilat çalışmaları nedeniyle kapalı olacağını öğrendik. Kırk yıldır Almanya’ya giderim ama ilk defa böyle bir şey duydum.

Allah var, Alman her türlü önlemi almış; otobüsleri, tramvayları filan ayarlamış ama yine de bana bir garip geldi. Otobüse sadece bir kere bindik. Yürümeyi seven insanlar olarak her gün averajda on yedi bin adım atmışız.

Otobüslerden ve metrolardan bahsederken maske takma durumuna da değinelim. Almanya’da maske takma zorunluluğu toplu taşıma dışında her yerde kalkmış. Sadece taşıtlarda değil, havaalanı ve istasyon gibi yerlerde de maske şartı var. Yanılmıyorsam bizde de durum böyle ama bu topraklarda “Toplu taşıma hariç her yerde kalktı.” dersen pratikte her yerde kalkmış demektir. Almanya’da trenlerde bir tane maskesiz insan görmedik. Hatta çok zengin oldukları için hepsi N95 kullanıyor.

Tadilatta olan yerler sadece metro istasyonları değil. Birçok yerde irili ufaklı çalışmalar var. Sürekli olarak karşınıza tahta perdeler çıkıyor. Şehri yeniden yapmaya karar vermişler gibi görünüyor.

Beni en çok üzen de çuval dolusu anımın olduğu Maredo et lokantasının kapanmış olması oldu. Maredo yarım asırdır o köşede hep vardı ama görülüyor ki salgının yarattığı durgunluğu atlatamamış.

Hertie mağazaları da artık yok. Rakip mağazalardan birine satmışlar ve bütün çehresi değişmiş. İki üç tren parçası aldığım bölüm de kapanıp gitmiş. Konu ne olursa olsun, yıllar sonra bir yerlere gidip de defalarca gittiğiniz mekanları bulamayınca insanın içinde bir burukluk oluyor. Hep hayatımda olan bir parametre daha kapandı gibi hissetmeye başlıyorsunuz.

Tren garındaki metro istasyonu bile kapalıydı. Gara uğrayıp trenleri seyretmeden döner miyim? Mümkün değil. Bir şeyler eksik gibi olsa da yine de kahvemizi içtik, trenleri izledik. Etrafta bir durgunluk vardı. Peron sonundaki bekleme alanındaki bütün yiyecek içecek ünitelerini kaldırmışlar. Sadece bir tane kalmış. Glüten yemesem de oradaki dönerciden bir adet döner pide almak planlarım arasındaydı ama gerçekleştiremedim.

Başka bir Münih değişmezi de Starnberg Gölü kıyısında balık yemektir. Gölü doldurmaya yetecek kadar anıyı oranın sakin ortamıyla baş başa bırakıp Herrsching’e gitmeye karar verdik. Havaalanından S8 metrosuna binip sonuna kadar giderseniz kendinizi çok güzel bir göl kıyışı kasabasında bulabilirsiniz. Münih’in Çeşme’si gibi bir yer. Merkezden metro ile elli dakika kadar sürüyor. Hava çok sıcak, göl çok soğuk olsa da birçok insan göle giriyordu. Zatürre olmamak için biz denemedik bile. Bu kasabanın göl manzaralı butik otellerinde çok rahat iki üç gün geçebilir. Çok fazla restoran ve kafe de var. Kim bilir belki bir gün.

Kısacık Münih seyahati attığımız her adımda birazcık daha azaldı ve çabucak bitti. Yaşananları dağların yeşilliğine, göllerin maviliğine ve trenlerin yorgun yüzlerine bırakarak uçağa bindiğimizde kalbimiz tepesine kadar anılarla doluydu. Hostes bile “Bu kadar çok anıyla uçağa binemezsiniz, ağırlık limiti var.” dedi.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…

Ekonomi Postası Nisan 2022

Günaydın Dostlar,

2022 yılının ilk dört ayını geride bıraktık. Gelin beraberce nisan ayındaki gelişmelere bir göz atalım.

Türkiye’de, şubatta %54,44 olan yıllık tüketici enflasyonu, martta %61,14’e yükseldi. Beklenti %61,60 olması yönündeydi. Bu aşamada, açıklanan resmi enflasyon Merkez Bankasının %14’lik politika faizinin çok üzerinde kaldı. Bir önceki aya göre açıklanan enflasyon da %5,46 oldu. Aylık enflasyonun %5,77 olması bekleniyordu. Geçen ayki değer %4,81 idi.

Şubatta %105,01 olan Üretici Fiyat Endeksi, martta yıllık %114,97 oldu. Bir önceki aya göre %9,19 oranında artış oldu. Geçen ayki artış %7,22 oranındaydı. Bu rakam 2001 yılından bu yana kaydedilen en yüksek yıllık üretici enflasyonu oldu.

Mart ayında Türkiye’nin ihracatı geçtiğimiz yılın mart ayına göre %19,8 oranında artarak 22,709 milyar dolara çıktı. Aynı dönemde ithalat ise %30,7 artarak 30,878 milyar dolar olarak gerçekleşti. Mart ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %75,1 artarak 4,666 milyar dolardan 8,1169 milyar dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı şubat ayında %71,2 iken, 2022 mart ayında %73,5 oldu.

Açıklanan rakamlara bakıldığında şubatta işsiz sayısı bir önceki aya göre 178 bin kişi azalarak 3 milyon 579 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise %0,5 puan azalarak %10,7 seviyesinde gerçekleşti. Bir önceki ay açıklanan oran %11,2 olarak belirtilmişti. İşsizlik rakamı, son üç ay içinde en az bir defa iş arama kanallarını kullanan ve on beş gün içinde işe başlamaya hazır olan insanları kapsar.

Merkezi yönetim bütçesi martta 68,97 milyar TL açık verdi. Şubat ayında da 69,7 milyar TL fazla vermişti. Mart ayında bütçe gelirleri 156,0 milyar TL (Geçen ay 270,6 milyar TL), bütçe giderleri de 224,9 milyar TL (geçen ay 200,8 milyar TL) olarak gelişti. Faiz dışı bütçe giderleri 198,0 milyar TL ve faiz dışı açık ise 42,03 milyar TL olarak açıklandı.

TCMB’nin yayımladığı konut fiyat endeksine göre şubatta fiyatlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %96,4 arttı. Aylık bazda artış ise %13,5 oldu. Endeks değerleri bir önceki yılın aynı ayına göre İstanbul, Ankara ve İzmir’de sırasıyla %106,3, %97,1 ve %90,1 oranlarında arttı. 2022 Ocak’ta en yüksek yıllık değişim gösteren iller yüzde %117,8 ile Muğla, Aydın ve Denizli oldu. Bu illeri %115,9 ile Antalya, Burdur ve Isparta izledi.

Merkez Bankası 14 Nisan’da politika faizini %14’te sabit bıraktı. Piyasada genel beklenti de faizin sabit kalması yönündeydi.

Amerika’da, tarım dışı istihdam martta 431 bin artışla beklentilerin altında kaldı. Ekonomistlerin beklentisi 490 bin artması yönündeydi. İstihdam artışı, ABD Merkez Bankasının parasal sıkıştırma takvimi ve doların seyri açısından önem taşıyor. Şubat ayı tarım dışı istihdam artışı rakamı 678 bin olarak açıklanmıştı, daha sonra 750 bine revize ettiler.

Mart ayında işsizlik oranı %3,6 olarak açıklandı. 2022 mart için işsizliğin %3,7 olarak gerçekleşmesi bekleniyordu. Önceki ay işsizlik oranı %3,8 idi.

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), martta bir önceki yılın aynı dönemine göre %8,5 artışla ekonomistlerin beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Beklenti %8,4 olması yönündeydi. Şubat enflasyonu %7,9 olmuştu. Söz konusu veri 1982’den bu yana en yüksek artışa işaret etti. Aylık bazda bakıldığında ise bir önceki aya göre %1,2 artışla ekonomistlerin beklentisine paralel gerçekleşti. Geçen ay %0,8 olmuştu.

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), martta tahminlerin üzerinde gerçekleşti. Açıklanan verilere göre ÜFE, martta aylık bazda %1,4 arttı ve yıllık %11,2 oldu. Beklentiler aylık %1,1, yıllık olarak da %10,6 artması yönündeydi. Geçen ay %10,0 oranında artmıştı.

Perakende satışlar mart ayında aylık bazda yüzde %0,5 artarak tahminlerin altında kaldı. Ekonomistlerin ortalama beklentisi %0,6 oranında artması yönündeydi. Şubat ayında %0,3’lük bir artış yaşanmıştı ve beklenti %0,4 artması yönündeydi.

Yılda sekiz kez Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) ülkenin kısa dönemli faiz oranını ayarlamak için toplanır (örneğin “federal fon oranı”). Toplantıdan hemen sonra gelecek toplantıların sonucu ile ilgili ipuçları ve kendi kararlarında etkilenen ekonomik koşulların kısa bir açıklamasını, kararlaştırılan oranı içeren bir beyannameyi yayınlarlar. Nisan ayı içinde planlanmış bir toplantı olmadığı için ilk açıklamayı mayıs ayında bekliyoruz.

Çin’de, TÜFE yıllık %1,5 olarak açıklandı. Beklenti de %1,2 seviyesindeydi. Önceki ay da %0,9 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon için beklenti -%0,1 olması yönündeydi ama gerçek rakam %0,0 gelerek beklentilerin üstüne çıktı. Geçen ay %0,6 olmuştu.

Almanya’da TÜFE yıllık %7,3 olarak açıklandı. Beklenti de %7,3 olması yönündeydi. Önceki ay da %5,1 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon %2,5 olarak açıklandı. Beklenti de %2,5 olması yönündeydi. Geçen ay da oran %0,9 olmuştu.

Rusya’da, TÜFE yıllık %16,7 olarak açıklandı. Beklenti %16,9 olması yönündeydi. Geçen ay %9,2 olmuştu.

Süpermarket Alışverişi

Geçen sene 51 süpermarket ürününü takip ederken bu sene bu rakamı 66’ya çıkardık. Sizlerden gelen öneriler ve daha geniş bir yelpazeyi kapsamak arzusu bu kararda etkili oldu.

Benim aldığım ürünlerin fiyatları, benim aldığım süpermarkette nisan ayında geçen aya göre %3,49 oranında arttı. Geçen ay da %5,42 oranında arttığını düşünürsek iki ayın toplam artışı %9,10 oldu. 2021 Nisan ayındaki artış %4,47 idi. Bu artışla beraber Aralık 2021’den beri toplam artış oranı da %24,91 oldu. Bu hızla gidersek (inşallah olmaz) yılı %74,72 gibi bir süpermarket enflasyonu ile kapatırız. Hatırlayacağınız gibi geçen sene toplam süpermarket enflasyonu %49,31 idi.

Geçen aya göre fiyatı en fazla artan ürünler: Toz Şeker: %111,23, Kuru Soğan: %54,23, Beyaz Leblebi: %48,60, Patates: %47,21, Su (pet şişe): %47,14.

Geçen aya göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Hıyar: %17,78, Kabak: %15,70, Tereyağı: %10,41, Muz: %6,10, Çiğ Fındık: %4,59.

Aralık 2021’e göre fiyatı en fazla artan ürünler: Dolmalık Biber: %301,15, Kuru Soğan: %211,35, Atom Salata: %189,65, Toz Şeker: %124,51, Domates: %112,63.

Aralık 2021’e göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Çiçek Balı: %13,80, Zeytin: %8,84, Çiğ Badem: %6,78, Çiğ Fındık: %1,45, Tereyağı: %0,66.

Peki, bu artışlar ve indirimler bu ay en çok hangi günlerde olmuş? Artışlar en çok salı (%27,38) ve çarşamba günlerinde olmuş (%21,43). İndirimler de en çok pazartesi (%26,76) ve cuma günlerinde olmuş (%22,54).

Ocak ayında, takip ettiğim 66 süpermarket ürününden sadece altı tanesinin fiyatı hiç değişmemişti. Bu rakam şubat ayında bire inmişti, mart ayında fiyatı artmayan hiçbir ürün kalmadı.

İndirimler (geçen seneki oranlarda olmasa da) süpermarketlerde bütün hızıyla devam ediyor. Her gün bir şeyler indirimde oluyor. Biraz takip ederseniz uygun fiyatlarla alışveriş yapabilirsiniz.

Restoranlar

Bu sene raporumuza eklediğimiz yeni bölümlerden bir tanesi de restoranlar. Genelde gittiğimiz ve/veya sipariş verdiğimiz belli restoranlardaki yemekleri takip etmeye başladım.

Geçen aya göre benim takip ettiğim restoranlarda ve yemeklerde fiyatlar %6,60 oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış da %27,91 oldu. Bu hızla gittiğimiz takdirde yılın sonundaki restoran enflasyonu %83,74 olacak.

Geçen aya göre fiyatı en çok artan ürün kıymalı pide oldu. Artış oranı %26,33.

Aralık 2021’e göre fiyatı en çok artan ürün de %67,06 ile karabuğdaylı fit poğaça oldu. Bu ürün piyasadaki en meşhur kahvecide satılıyor.

Geçen aya ve yılbaşına göre fiyatı en çok düşen ürünleri de yazacaktım ama fiyatı düşen bir ürün yok.

Damacana

Damacana fiyatlarına aralık ayının son haftasında %20,51 oranında zam yapılmıştı. 14 Şubat’ta %7,0’lik KDV indirimi fiyatlara yansıdı. 3 Mart’ta %20,56 oranında zam yapıldı. 29 Mart’ta %18,87 oranında bir zam daha yapıldı. Böylece Mart 2022’ye göre damacana fiyatları %18,01 oranında artmış oldu.

Toplamda da Aralık 2021’ye göre damacana fiyatı %59,43 oranında arttı.

Damacana siparişlerinizi akıllı telefonlar üzerindeki aplikasyonlar üzerinden vermenizi şiddetle tavsiye ederim. Hemen hemen her markanın kendi aplikasyonu var. Uygulamayı telefonunuza indirip siparişlerinizi buradan vermezseniz bayilerin belirlediği fiyatlardan ödeme yapmak zorunda kalabilirsiniz.

Şeker

Nisan ayında, şeker fiyatı Mart 2022 fiyatlarına göre dünya borsalarında %1,80 (USD) oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış da %9,16 olarak hesap edildi.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 576,20 USD (13 Nisan 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 480,00 USD (15 Şubat 2022)

Nisan 2021’den beri Londra Borsasında şeker fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %22,88 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Türk Şeker 31 Mart’ta şeker fiyatına %30,87 oranında zam yaptı ve 1 kg şeker fiyatı 7,80 TL oldu. Bu fiyata KDV de dahildir.

Süpermarket raflarındaki şeker fiyatı geçen aya göre %111,23 oranında arttı.

Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde şeker fiyatı %124,51 oranında artmış oldu.

Kahve - Kakao

Kahve fiyatları, nisan ayında Mart 2022 fiyatlarına göre dünya borsalarında %1,25 (USD) oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam azalış da %3,83 olarak hesap edildi.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 258,35 USD (09 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 212,30 USD (15 Mart 2022)

Nisan 2021’den beri Amerika Borsasında kahve fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %72,37 oranında artmış olduğunu görüyoruz. Nisan 2020’den beri %98,60.

Süpermarket raflarındaki kahve fiyatları nisan ayında geçen aya göre %3,49 oranında arttı.

Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde kahve fiyatı %10,55 oranında arttı.

Kakao fiyatı nisan ayında Mart 2022 fiyatlarına göre dünya borsalarında %1,78 (GBP) oranında arttı. Böylece yılbaşından beri toplam artış %7,30 olarak hesap edildi.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1.807,00 GBP (10 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1.642,00 GBP (28 Şubat 2022)

Nisan 2021’den beri Londra Borsası’nda kakao fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %7,68 oranında artmış olduğunu görüyoruz. Nisan 2020’den beri %7,07.

Süpermarket raflarındaki kakao fiyatları geçen aya göre değişmedi.

Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde kakao fiyatı %83,22 oranında arttı.

Hububat

Bugüne kadar hububatın dünya borsalarındaki fiyatı bizi hiç ilgilendirmiyordu. Kimsenin ürününe ihtiyacımız yoktu ama son yıllarda o kadar çok ithalat yapar olduk ki mecburen bunları da daha kapsamlı takip eder olduk. Chicago Borsasında hububat ürünleri kile (bushel) olarak takip ediliyor.

Buğday fiyatı, nisan ayında Mart 2022’ye göre dünya borsalarında %5,96 (USD) oranında azaldı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış da %34,92 olarak hesap edildi.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 14,2525 USD (07 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 7,4150 USD (14 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri Amerika Borsasında buğday fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %60,92 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Mısır fiyatı, nisan ayında Mart 2022’ye göre dünya borsalarında %4,58 (USD) oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış da %32,18 olarak hesap edildi.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 8,1825 USD (29 Nisan 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 5,8750 USD (13 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri Amerika Borsasında mısır fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %28,77 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Yulaf fiyatı, nisan ayında Mart 2022 fiyatlarına göre dünya borsalarında %11,58 (USD) oranında arttı. Böylece yılbaşından beri toplam artış %5,89 olarak hesap edildi.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 8,0700 USD (12 Nisan 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 5,6950 USD (28 Şubat 2022)

Nisan 2021’den beri Amerika Borsası’nda yulaf fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %93,25 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Yumurta

Mart ayında yumurta fiyatları Ocak 2022’ye göre Başmakçı Borsası’nda %9,12 oranında artmıştı. Nisan ayında %1,19 oranında bir artış daha oldu.

Başmakçı, Türkiye’de yumurta fiyatlarını belirleyen önemli borsalardan biridir. Toplamda da Aralık 2021’ye göre yumurta fiyatları 20,26 oranında artmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1,31 TL (28 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1,00 TL (24 Ocak 2022)

Nisan 2021 ile mukayese ettiğimizde yumurta fiyatının %125,00 oranında artmış olduğunu görüyoruz. Nisan 2020’ye göre artış %234,81.

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Yumurta fiyatı raflarda geçen aya göre %0,52 oranında azaldı.

Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde yumurta fiyatı %11,52 oranında arttı.

Süt

Hatırlayacağınız gibi, 8 Aralık 2021 tarihinde çiğ süt fiyatları %46,88 oranında artmıştı. Ocak, şubat ve mart aylarında başka bir değişiklik olmadı. 1 Nisan’da %21,28 oranında bir zam daha yapıldı.

Geçen aya göre süt fiyatları (yapılan zamla beraber) %21,28 oranında arttı. Böylece Aralık 2021 ile mukayese ettiğimizde toplamda %30,70 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Nisan 2021’den beri süt fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %103,57 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

İçki - Sigara

Nisan ayı içinde sigara fiyatlarında bir değişiklik olmasa da aylık bazda baktığımızda geçen aya göre %2,28 oranında artış oldu.

Nisan ayı içinde benim takip ettiğim alkollü içecek fiyatlarında bir değişiklik olmadı.

Evdeki Dostlarımız

Evdeki kedi, bu raporda olmadığını duyunca çok sinirlendi; zar zor sakinleştirdik. Dostlarımızdan da bu yönde çok talep olunca evdeki dostlarımızın alımlarını da raporumuza eklemek şart oldu. O zaman gelin, benim takip ettiğim ürünlere kısaca bir bakalım.

Kedi maması fiyatları, nisan ayında bir önceki aya göre %3,78 oranında arttı. Bu artışla beraber 2021 Aralık’tan beri %6,44 oranında artmış oldu.

Kedi kumu fiyatları, nisan ayında bir önceki aya göre %9,30 oranında arttı. Bu artışla beraber Aralık 2021’den beri %4,76 oranında azalmış oldu.

Köpek maması fiyatları, nisan ayında bir önceki aya göre %6,88 oranında arttı. Bu artışla beraber Aralık 2021’den beri %5,45 oranında artmış oldu.

Giyim ve Ayakkabı

Enflasyon raporuna bu sene giyim ve ayakkabı bölümü ekledik ve dış giyim ve iç giyim olarak birçok ürünü takip etmeye başladık.

Giyim ve ayakkabı fiyatları, benim takip ettiğim ürünlerde nisan ayında Mart 2022’ye göre %6,48 oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış %8,52 oldu.

Geçen aya göre fiyatı en çok artan ürün %38,52 ile erkek kazak oldu. Aralık 2021’e göre fiyatı en çok artan ürün de %106,73 ile erkek fanila oldu.

Geçen aya göre fiyatı en çok düşen ürün %12,46 ile erkek pantolon oldu. Aralık 2021’e göre fiyatı en çok azalan ürün de %48,37 ile erkek pantolon oldu.

Doğalgaz – Elektrik - Su

Doğalgaz fiyatlarına (konutlarda kullanılan) 1 Ocak 2022 itibarıyla %25 oranında zam yapılmıştı. 31 Mart 2022’de konutlarda kullanılan doğalgaz fiyatlarına %35, elektrik üretiminde kullanılan doğalgaza %44,3, elektrik üretimi dışında sanayide kullanılan doğalgaza ise %50 oranında zam yapıldı.

Yapılan zammın çok küçük bir kısmı bu aya yansıdığı için benim faturam nisan ayında %4,82 oranında arttı ve yıllık toplam artış %34,30 oldu.

Elektrik fiyatlarına 01 Ocak’ta birinci kademe kullanım için %50,00, ikinci kademe kullanım için %125,00 oranında zam yapılmıştı. 1 Mart itibarı ile düşük tarife sınırı bir kez daha yükseltildi ve 240 kilovatsaat oldu. Ayrıca tarımsal sulama ve meskenler için KDV oranı %8,0’e düşürüldü. Benim faturam da geçen aya göre %0,83 oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış %75,57 oldu.

Su fiyatları ile ilgili ocak, şubat ve mart aylarında bir güncelleme olmadı. 5 Nisan’da suya zam yapılsa da bu ayki faturaya yansımadı. Su fiyatı kullandığınız miktara çok bağlı. 15m³’e kadar olan kullanımlarda birim fiyat 5,56TL/m³, 15m³’ün üstündeki kullanımlar için birim fiyat 8,35TL/m³. Gördüğünüz gibi arada çok fark var. Bu fiyatın üzerine KDV ve ÇTV eklendiğini de ayrıca belirteyim. Su faturasında KDV oranı mart ayında %1 olarak hesap edildi, ÇTV de kullandığınız m³ başına 0,68 TL olarak hesap edilmektedir. Benim faturamdaki birim fiyat nisan ayında %0,21 oranında arttı.

Hem faturamızı kontrol altında tutabilmek hem de dünyamızda gittikçe azalan su kaynaklarını korumak için suyu çok hesaplı kullanmalıyız.

Ham Petrol

Petrol fiyatları; Çin’de devam eden karantina uygulamaları, ABD’de faizlerin artırılması haberleri, devam eden savaş ve AB’nin Rusya’dan petrol ithalatını kısıtlayacağı endişeleri arasında kendine bir yön bulmaya çalıştı.

Her ne kadar kısıtlamaların petrol fiyatlarını yükseltme ihtimali olsa da nisan ayında büyümenin azalacağı ve petrol talebinin düşeceği ihtimali daha ağır bastı ve bu gelişmelerin ışığında bu yıl ilk defa bir önceki aya göre fiyatlar düştü.

Brent petrol fiyatı (USD), nisan ayında bir önceki aya göre %6,04 oranında azaldı. Bu düşüşle beraber Aralık 2021’den beri toplam artış %42,60 oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 127,98 USD (08 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 77,78 USD (01 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri Brent petrol fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %62,78 oranında artmış olduğunu görüyoruz. Nisan 2020’den beri %288,27.

Dolar - Euro

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması dolar kurunun bu yıl içindeki en yüksek seviyesine çıkmasına neden olsa da dolar endeksi ve tahvil faizlerinin yükselmesine hiç tepki vermemesi uzmanlar tarafından “gizli müdahale olabilir” şeklinde yorumlandı. En büyük tartışma bu müdahalenin nereye kadar sürebileceği yönünde.

Nisan ayında dolar endeksi bir önceki aya göre %2,09 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık 2021’ye göre toplamda %4,60 oranında değer kazanmış oldu.

ABD 10 yıllık tahvil faizleri geçen aya göre %29,64 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık 2021’ye göre toplamda %88,65 oranında değer kazanmış oldu.

Dolar nisan ayında geçen aya göre %0,65 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık 2021’ye göre toplamda %7,80 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 14,9311 TL (12 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 13,2110 TL (05 Ocak 2022)

Nisan 2021’de dolara yatırım yapmış olsaydınız Nisan 2022’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %80,17. Nisan 2020’ye göre %115,25.

Euro/USD paritesi nisan ayında beş yıl aradan sonra ilk kez 1,05’in altını gördü. Yükselen enflasyon karşısında Avrupa ve ABD merkez bankalarının farklı tepki vermeleri ve Avrupa’nın FED’e kıyasla daha yavaş bir para sıkılaştırma yolu izleyeceği izlenimi vermesi ve Rusya’nın Polonya ve Bulgaristan’a gaz akışını kesmesi, Euro’nun dolar karşısında zayıflamasının en önemli nedenleri olarak görünüyor.

Bu durum Türkiye’yi nasıl etkiler? Türkiye’nin ithalatında doların, ihracatında ise Euro’nun daha ağırlıklı olması nedeniyle olumsuz bir etki yapacağı şeklinde değerlendiriliyor. Dış borç stokunun da %58,6’sı dolar, %30’u Euro bazında.

Parite nisan ayında geçen aya göre %1,71 oranında azaldı. Bu azalışla beraber Aralık 2021’den beri toplamda %4,33 oranında azalmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1,1453 USD (13 Ocak 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1,0503 USD (28 Nisan 2022)

Euro geçen aya göre %0,90 oranında değer kaybetti. Bu düşüşle beraber Aralık 2021’ye göre toplamda %3,47 oranında değer kazandı.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 16,4053 TL (12 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 14,9170 TL (05 Ocak 2022)

Nisan 2021’de euroya yatırım yapmış olsaydınız Nisan 2022’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %63,78. Nisan 2020’ye göre %114,97.

Altın - Gümüş - Platin

Gram altın fiyatları nisan ayında geçen aya göre %0,15 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %17,92 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 954,837 TL (10 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 759,551 TL (03 Ocak 2022)

Nisan 2021’de altına yatırım yapmış olsaydınız Nisan 2022’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %98,10. Nisan 2020’ye göre %148,24.

Ons altın fiyatları, Rusya’nın Ukrayna’nın doğusunda gerçekleştirdiği yeni saldırılar nedeniyle oluşan endişeler yüzünden (güvenli liman olarak görüldüğü için) biraz artsa da FED’in faizleri beklenenden daha hızlı yükselteceği haberleri ve tahvil getirilerinin yükselmesiyle nisan ayını düşüşle kapattı.

Ons altın nisan ayında geçen aya göre %0,77 oranında değer kaybetti. Şu anda Aralık 2021’ye göre %8,10 oranında değer kazanmış durumda.

Nisan 2021’den bu aya kadar %10,31 oranında değer kazandı. Nisan 2020’ye göre %13,23.

Nisan ayında altının gümüşe oranı %2,53 oranında artarak 78,530 olarak gerçekleşti.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 82,811 (29 Nisan 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 74,442 (20 Ocak 2022)

Gümüş

Gram gümüş fiyatları nisan ayında geçen aya göre %2,44 oranında değer kaybetti. Toplamda Aralık 2021’den beri %19,56 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 12,3513 TL (10 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 9,5952 TL (31 Ocak 2022)

Nisan 2021’de gümüşe yatırım yapmış olsaydınız Nisan 2022’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %72,67. Nisan 2020’ye göre %251,28.

Ons gümüş fiyatı, nisan ayı başında 24,00 USD gerilemesinin ardından yeniden yönünü yukarı çevirip ekiz işlem gününü kazançla kapatsa da ayı düşüş ile kapattı.

Nisan ayında geçen aya göre %3,15 oranında değer kaybetti. Bu düşüşle beraber toplamda Aralık 2021’den beri %9,79 oranında değer kazanmış oldu.

Nisan 2021’den bu aya kadar %3,69 oranında değer kaybetti. Nisan 2020’ye göre %60,92.

Platin fiyatları, nisan ayında geçen aya göre %7,10 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %11,53 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 541,99 TL (08 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 403,70 TL (03 Ocak 2022)

Ons platin nisan ayında geçen aya göre %8,41 oranında değer kaybetti. Bu düşüşle beraber toplamda Aralık 2021’den beri %6,60 oranında değer kaybetmiş oldu.

Nisan 2021’den bu aya kadar %20,51 oranında değer kaybetti.

Metaller

Metal fiyatları Londra Metal Borsası tarafından açıklanıyor ve dünyanın her yerinde Amerikan doları üzerinden işlem görüyor.

Alüminyum

Alüminyum fiyatı, Çin'deki Covid-19 karantinaları ve ABD'deki agresif faiz artışları beklentilerinin küresel ekonomiyi yavaşlatacağı endişeleriyle çok uzun süredir görmediği bir düşüşü yaşadı.

Nisan ayında alüminyum fiyatı geçen aya göre %7,45 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %21,25 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 3.983,50 USD (07 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 2.805,50 USD (01 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri alüminyum fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %42,28 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Alüminyum Alaşım nisan ayında geçen aya göre %8,29 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %12,78 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 2.884,00 USD (10 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 2.140,00 USD (01 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri alüminyum alaşım fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %32,28 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Kurşun nisan ayında geçen aya göre %2,15 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %4,68 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 2.511,00 USD (07 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 2.198,00 USD (07 Şubat 2022)

Nisan 2021’den beri kurşun fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %20,50 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Çinko nisan ayında geçen aya göre %10,42 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %28,03 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 4.528,00 USD (19 Nisan 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 3.533,00 USD (17 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri çinko fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %55,40 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Bakır fiyatları nisan ayında geçen aya göre %0,44 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %6,87 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 10.729,00 USD (07 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 9.563,00 USD (06 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri bakır fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %10,02 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Nikel, nisan ayında geçen aya göre %11,79 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %65,79 oranında değer kazanmış oldu. Bir takım finansal ve açığa satma kaynaklı sorunlar, nikel fiyatlarının kontrolden çıkmasına neden oldu. LME defalarca müdahale etmek zorunda kaldı.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 48.241,00 USD (10 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 20.470,00 USD (06 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri nikel fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %103,01 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Kalay fiyatları geçen aya göre %2,30 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %8,82 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 50.000,00 USD (08 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 39.395.00 USD (04 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri kalay fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %52,67 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Hasır Çelik nisan ayında geçen aya göre %22,01 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %29,82 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 950,00 USD (09 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 689,00 USD (04 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri hasır çelik fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %42,75 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Demir cevheri fiyatları nisan ayında geçen aya göre %2,63 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %42,82 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 161,84 USD (04 Nisan 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 112,50 USD (01 Ocak 2022)

Nisan 2021’den beri demir cevheri fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %9,98 oranında azalmış olduğunu görüyoruz.

Kereste

Amerika kereste (lumber) fiyatı nisan ayında geçen aya göre %22,68 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %7,97 oranında değer kaybetmiş oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1.464,40 USD (03 Mart 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 874,20 USD (12 Nisan 2022)

Nisan 2021’den beri kereste fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %22,08 oranında azalmış olduğunu görüyoruz.

Benzin - Motorin - Otogaz

Benzin fiyatları nisan ayında Mart 2022’ye göre %0,12 oranında azaldı. Böylece Aralık 2021’e göre toplam artış %77,44 oldu. Nisan 2021’den beri benzin fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %169,23 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Mazot fiyatları nisan ayında bir önceki aya göre %2,13 oranında arttı. Aralık 2021’ye göre toplam artış %102,60 oldu. Nisan 2021’den beri mazot fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %233,40 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Otogaz fiyatları, nisan ayında bir önceki aya göre %6,82 oranında arttı. Aralık 2021’ye göre toplam artış %40,24 oldu. Nisan 2021’den beri otogaz fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %188,66 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Ulaştırma

Takip ettiğim güzergahlarda nasıl bir değişim olduğuna kısaca bakalım.

Ulaştırma fiyatları nisan ayında Mart 2022’ye göre %3,64 oranında arttı. Aralık 2021 ile mukayese ettiğimizde %67,56 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Uçak fiyatları geçen aya göre %3,36 oranında arttı. Aralık 2021’den beri toplam artış %67,84 oldu.

Yüksek Hızlı Tren fiyatlarına ocak ayında %20,0, mart ayında da %10,0 zam tapılmıştı. Nisan ayında %15,0 oranında bir zam daha yapıldı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış %37,54 oldu.

Otobüs biletlerine benim takip ettiğim güzergahlarda geçen aya göre %14,73 oranında arttı. Yılbaşından beri toplam artış %70,86 oldu.

Metro ve Marmaray fiyatlarına İstanbul’da %40.00 oranında zam yapıldı.  Buna göre tek biniş 5,48 TL’den 7,67 TL’ye çıkmış oldu. Bu ücretlerin nisan ayında İstanbul ve Ankara’da geçen ay göre %22,65 oranında arttığını görüyoruz. Aralık 2021’e göre artış %86,62.

Taksi ücretlerine İstanbul’da %40,00 oranında zam yapıldı.  Açılış ücreti 7,00 TL’den 9,80 TL’ye, kısa mesafe 20,00 TL’den 28,00 TL’ye, kilometre başına ödenen ücret de 4,45 TL’den 6,30 TL’ye çıkarıldı. Bu fiyatlar sarı taksiler için geçerli. Turkuaz rengi olanlar daha pahalı.

Oteller

Benim takip ettiğim otel fiyatları nisan ayında geçen aya göre %10,45 oranında azaldı. Böylece fiyatlar Aralık 2021’e göre %19,84 oranında artmış oldu.

Nisan ayında geçen aya göre en büyük artış gösteren iller/ilçeler %14,30 ile Bodrum ve %9,38 ile Samsun oldu. Aralık 2021’e göre fiyatı en çok artanlar da Mersin %54,19 ve Kütahya %52,50 oldu.

Nisan ayında geçen aya göre en büyük düşüş gösteren iller %25,85 ile Konya ve %24,75 ile İstanbul Boğazı oldu. Aralık 2021’e göre fiyatı düşen iller %14,85 ile Bursa ve %12,61 ile Gaziantep oldu.

Bu Ay Açıklanan Diğer Güncellemeler

Nisan ayında burada ayrıca belirtilmesi gereken bir gelişme olmadı.

Tüketici Güven Endeksi

Tüketici Güven Endeksi, tüketicilerin kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçmeyi amaçlayan bir göstergedir. Tüketici Eğilim Anketi yapılarak belirlenir. Genelde her ayın son haftasında açıklanır.

Endeks en düşük 0 en yüksek 200 değerleri alabilir. Endeksin 100’den yüksek olması tüketici güveninde iyimser durum, 100’den küçük olması da tüketici güveninde kötümser durum olduğunu gösterir.

Takip etmeyen dostlarımız için böyle kısacık bir açıklama yaptıktan sonra bakalım Türkiye’de nisan ayında durum nasıl?

TUİK verilerine göre tüketici güven endeksi nisan ayında bir önceki aya göre %7,3 oranında azalarak 67,3 seviyesine düştü. Mart ayında 72,5 olmuştu.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi mart ayında 69,9 iken, nisan ayında %8,5 azalarak 63,9 oldu.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi de mart ayında 72,6 iken nisan ayında %7,2 oranında azalarak 67,3 oldu. Gördüğünüz gibi endeks halen çok düşük bir değerde.

Endeksin 100’den küçük olması kötümser bir duruma işaret ediyor. Maalesef son yılların en düşük seviyesine geriledik.

Satınalma Müdürleri Endeksleri (PMI)

Satınalma Müdürleri Endeksleri (Purchasing Managers’ Indexes – PMI), ekonomik faaliyet koşullarının ölçümü konusunda gerek küresel piyasalar gerekse ekonomi basını tarafından yakından takip edilen göstergeler arasında yer almaktadır. Ekonomik faaliyet koşullarına ilişkin olarak ilgili ay içerisinde açıklanan ilk verilerden biri olması, resmi verilerden önce yayınlanması ve gerçekleşen verilerle gösterdiği korelasyon, PMI endekslerine önemli bir öncü gösterge niteliği kazandırmaktadır.

IHS Markit tarafından oluşturulan PMI endeksleri birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede imalat, hizmet, inşaat gibi sektörler için aylık raporlar biçiminde kamuoyuna açıklanmaktadır. Doğal olarak bu çalışmayı yapan başka firmalar da var. Endekslerin hesaplanması için yapılan ankette, katılımcı firmalara üretim, yeni siparişler, stok düzeyleri, istihdam, tedarikçi performansı ve fiyat eğilimleri gibi parametrelerin hangi yönde geliştiği sorulmaktadır.

PMI’ların 50’den büyük olması önceki aya kıyasla bir iyileşmeye ya da artışa işaret ederken 50’den küçük olması önceki aya göre kötüleşme ya da düşüş olarak değerlendirilmektedir. Endeksler, sektörlerin faaliyet konularındaki değişimin nicel büyüklüğünü değil de yönünü göstermesi açısından bir eğilim göstergesi özelliği taşımaktadır.

Türkiye’de bu endeksler İstanbul Sanayi Odası tarafından IHS Markit ile işbirliği kapsamında hazırlanıp her ay sanayicilerimiz ve kamuoyuyla paylaşılmaktadır.

PMI endeksleri hakkında bilgi sahip olduğumuza göre gelin beraberce başta Türkiye olmak üzere bazı önemli coğrafyalarda son aylardaki duruma bakalım.

PMI İmalat Sanayi Raporu

Türkiye: Kasım: 52,0, Aralık: 52,1, Ocak: 50,5, Şubat: 50,4, Mart: 49,4 Nisan: 49,2.

ABD: Kasım: 58,3, Aralık: 57,7, Ocak: 55,5, Şubat: 57,3, Mart: 58,8, Nisan: 59,2.

AB: Kasım: 58,4, Aralık: 58,0, Ocak: 58,7, Şubat: 58,2, Mart: 56,5, Nisan: 55,5.

Almanya: Kasım: 57,4, Aralık: 57,4, Ocak: 59,8, Şubat: 58,4, Mart: 56,9, Nisan: 54,6.

Fransa: Kasım: 55,9, Aralık: 55,6, Ocak: 55,5, Şubat: 57,2, Mart: 54,7, Nisan: 55,7.

Çin: Kasım: 49,9, Aralık: 50,9, Ocak: 49,1, Şubat: 50,4, Mart: 48,1, Nisan: 46,0.

Japonya: Kasım: 54,5, Aralık: 54,3, Ocak: 55,4, Şubat: 52,7, Mart: 54,1, Nisan: 53,5.

Global: Kasım: 54,2, Aralık: 54,3, Ocak: 53,2, Şubat: 53,6, Mart: 53,0, Nisan: 52,2.

Türkiye’de mart ayında 49,4 olan manşet PMI nisanda 49,2'ye geriledi. Böylece endeks son on bir ayda ikinci kez eşik değer 50,0’ın altında kaydedildi.

Nisan ayında önceki aya göre daha ılımlı seyretmekle birlikte yavaşlama eğilimi beşinci aya ulaştı. Talep yetersizliği, fiyat yönlü baskılar ve Ukrayna'daki savaş üretimde azalışa yol açan faktörler olarak öne çıktı.

Yeni siparişlerde devam eden yavaşlama eğilimi talebin kırılgan olduğuna işaret etti. Firmalar, fiyatlardaki artış nedeniyle yeni sipariş almakta zorluk yaşandığını belirtti. Toplam yeni siparişler üst üste yedinci ay gerilerken yeni ihracat siparişleri ocak ayından beri ilk kez yavaşladı.

Dostlar, daha önce de belirttiğim gibi bunlar Emin’in takip ettiği ürünlerin ve piyasaların durumu. Ne piyasa analizi ne de sizlere nasıl hareket etmeniz gerektiği yönünde bir tavsiye. Herkesin öncelikleri, gözlemleri ve risk tercihleri farklıdır. Alım alışkanlıklarınıza ve alım yaptığınız yerlere göre sizin değerlendirmeleriniz çok daha farklı olabilir. Bakalım önümüzdeki aylarda ne gibi gelişmeler yaşayacağız.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…