Bir Kilo

Günaydın Dostlar,

Her ne kadar başlıkta “Bir Kilo” yazsa da bir kilo olan ürünlerin sayısı her geçen gün azalıyor. Fiat değiştirmemek için gramaj değiştirme tekniği bütün hızıyla devam ediyor. Geçmişte bunun yapılmasının yasak olduğu yönünde bir kanun çıkmamış mıydı? Nedense aklımda öyle bir şey kalmış.

Bir ürün neden 970 gram üretilir? Sokakta standart olarak kullanılan bir ölçümüdür? Tek bir nedeni var, fiyatı çok arttırmamak. Sadece gramajla oynanmıyor hem gramaj azaltılıyor hem de birazcık fiyat yükseliyor. Ürünleri ve/veya markaları birbirine mukayese ederken muhakkak paketin içindeki miktara da bakın. Piyasada çok acayip gramajlar var.

Yıllarca bir kilo olarak satılan birçok ürün 500 gram olarak satılmaya başlandı. Bunun en büyük nedeni de insanların artık bazı ürünleri bir kilo olarak alamaması. Paketler yarıya inince derdimiz bitti mi? Bitmedi tabii. Bu sefer de 485 gram paketler ortaya çıkmaya başladı.

Örnek olarak geçen sene bu tarihte belli bir fiyata satılan 150 ml diş macununun bugün 75 ml’si aynı fiyata satılıyor. Bir başka örneğe baktığımızda geçen sene bu tarihte 600 ml’si 31,90 TL’ye satılan bir şampuanın bugün 485 ml’sinin 69,50 TL’ye satıldığını görüyoruz. Fiyat artışı %117,87, ambalajdaki küçülme %23,71.

Bu ürünler gibi çok fazla örnek verebiliriz. Gramaj küçültme ve zam yapma tekniği kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin birçoğunda çok yaygın. Baktığınız zaman her türlü garip gramaj var.

Bir işletmeye bir tane üretim hattı alacağınız zaman “Ben 490 gramlık ürünler üretmek istiyorum.” demezsiniz. Daha sonraki günlerde sokağın şartları bu tip satış kurnazlıklarına zorlar.

Tabii bir ürünü bir birim yerine yarım birim ürütmenin firma için de birçok masraf arttırıcı parametresi var. Örnek olarak sıvı yağ üretiyorlarsa en azından iki kapak ve iki etiket kullanmak zorundalar. Küçük ambalajlar her zaman daha pahalıya üretilir. Firmalar da çok ister kilolarca satmayı ama alan olursa.

Geçen sene 20 Kasım’da 1950 ml’si 47,90 TL olan bir deterjanın bugün 1690 ml’si 99,90 TL. Yüzeysel baktığınız zaman fiyat %108,56 artmış görünse de ambalajın da %15,38 oranında küçüldüğünü gözden kaçırmamak lazım. Ambalajı küçülme stratejisin en yaygın kullandığı kategorilerden biri de deterjan ve temizlik malzemeleri grubu.

Anlaşılması en zor kategorilerden bir tanesi de atıştırmalıklar. Her ne kadar üzerinde çok net olarak yazsa da bir kuruyemişin 190 gramdan 180 grama indiğini hiçbirimiz anlamıyoruz. Bin tane dedikoduyu aklımızda tutmaya çalışırken bir de kuruyemişin gramajıyla mı uğraşacağız?

Temel gıdada da bu stratejiden nasibini alan birçok ürün var. Geçen sene bu tarihte 10,70 TL’ye satılan 480 gram yoğurdun bugün 400 gramı 25,45 TL. Fiyat artışı %136,82 ama burada bitmedi, ambalajdaki küçülme de %20,00.

Herkes sıkıntılı bir dünyada bir şekilde bütçesini denkleştirmeye çalışıyor. Firmalar bu konuda her türlü tekniği kullanırken bizim de daha iyi mukayeseler yapabiliyor olmamız gerekiyor.

Unutmayın, hiçbir şey göründüğü gibi değildir; daha ekonomik ürün belki de sizin daha pahalı zannettiğinizdir. Ambalajlara kapılmayın, aritmetikten şaşmayın.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…