19 Mayıs 2024 Pazar

Raylı Sistemler Mayıs 2024

Günaydın Dostlar,

Raylı sistemlerin her türlüsünü severim. Bırakın gerçeğini oyuncağına da ilgim büyüktür. Tabii sadece sevmekle kalmıyorum, çok sık kullanıyorum da. İstanbul gibi bir şehirde bir yere raylı sistemle gidebilme imkânı varsa muhakkak kullanılmalıdır. Çok mecbur olmadıkça dışarıya hayatta arabayla çıkmam. Trafik ve park sorunu insanı yıpratıyor.

Çok sevdiğim ve çok kullandığım için de çok takip ederim. Yapımı devam eden hatları veya devam edemeyenleri hepsini yakından izlerim.

Fırsat buldukça ve bilgi aldıkça yapımı devam eden hatların durumunu sizlerle paylaşacağım.



İstanbul

M1B Kirazlı-Halkalı Metrosu uzun süredir beklenen bir proje. Bildiğiniz gibi yıllar önce yapılan ilk ihalede yol alınamamış ve sadece %8’lik bir ilerleme oranı sağlanabilmişti. Geçen ay yeni bir ihale yapıldı ve İBB meclisinden kredi onayı alındı. Proje kamu yatırım programında halihazırda yer aldığından dolayı yeni bir onay gerekmiyor ve inşaat çalışmalarının hız kazanması bekleniyor.

M4 Tavşantepe-Tuzla Hattı, M4 Hattı’nın diğer bir uzantısıdır. M4 Kadıköy-Sabiha Gökçen Hattı daha önce hizmete açılmıştı. Bu hattın bir diğer uzantısı da Tavşantepe’den ayrılarak Tuzla’ya giden hat. Bu projenin birinci etabı olan Pendik Merkez-Kaynarca Merkez arasındaki kısımda çalışmalar devam etmekte olup (%50 ilerleme sağlandığı açıklanmıştır) 2025 Ekim’de açılması planlanmaktadır. Projenin ikinci etabı olan Kaynarca-Tuzla Hattı için proje revizyonları ve finansman çalışmaları devam etmektedir.

M3 Bakırköy-Kirazlı Hattı’nın Başakşehir – Kayaşehir uzantısı 28 Nisan 2023’te hizmete girmiş ve hattın istasyon sayısı 13’e ulaşmıştı. 10 Mart 2024’te işletime alınan Bakırköy Kirazlı uzantısı ile toplam istasyon sayısı 19 oldu. Yıldıztepe İstasyonu’nun inşaatı henüz sürdüğünden trenler bu istasyonda durmadan ilerliyor. Bu istasyonun yıl sonuna kadar bitirilmesi planlanmaktadır.

M5 Çekmeköy-Sultanbeyli projesinde Çekmeköy - Samandıra Merkez olarak belirlenen ilk etap 16 Mart’ta hizmete açıldı.

M5 Hattının uzantısı niteliğindeki projede bu açılışla beraber dört istasyon daha devreye girmiş oldu. Meclis, Sarıgazi, Sancaktepe ve Samandıra istasyonları 16 Mart itibarıyla yolcuların kullanımına açıldı.

Sultanbeyli’ye kadar olan kısmın da 2025 yılının ilk çeyreğinde açılması planlanıyor.

M7 Esenyurt Uzatmasında TBM kazıları devam ediyor.  Birinci etabın 2025 yılı sonunda bitirileceği açıklandı. Birinci etapta fiziksel ilerleme oranı %40’a ulaştı. Birinci etabın uzunluğu yaklaşık 7 km. Mecidiyeköy-Mahmutbey Metrosu’nun devamı niteliğinde olan projenin, ilk etabı Mahmutbey, Bölge Parkı, Atatürk, Toplu Konut, Tema Park ve Hastane olarak düşünülüyor.

M7 Kabataş Uzatmasında da çalışmalar devam ediyor. Kabataş İstasyonu’nun 2024 yılı sonunda hizmete açılması beklense de son zamanlarda 2025 de çok fazla telaffuz edilmeye başlandı. En son yapılan açıklamada Kabataş İstasyonu’ndaki yeraltı çalışmalarının, arkeolojik kazıların bittiği ve istasyon yapımının başladığı belirtildi. Beşiktaş İstasyonu’nun açılışının ise (arkeolojik kazılar nedeniyle) 2027 yılını bulabileceği konuşuluyor. Kabataş İstasyonu hizmete açıldığında trenler Beşiktaş İstasyonu’nu pas geçecek şekilde işletilecek.

M8 Bostancı-Dudullu Metrosu 6 Ocak 2023 tarihinde hizmete açılmıştı.

Bu hattın en büyük sorunlardan biri Kozyatağı İstasyonu’ndaydı. M4 hattına aktarma yapabilmek için dışarı çıkıp yan yoldan yürümeniz gerekiyordu. Sabiha Gökçen’e giden hat olduğu için birçok yolcu için çok sıkıntılı bir durum yaratıyordu. Bu sıkıntı 2 Nisan 2024 tarihi itibariyle çözüldü. Her ne kadar artık yeryüzüne çıkmadan aktarma yapabilmek imkânı sağlanmış olsa da şimdi de alt geçidin çok uzun olduğu ve yürüme bantlarının yapılması gerektiği konusu gündeme geldi.

İçerenköy İstasyonu’nda bulunan diğer giriş-çıkış çalışmaları da devam etmektedir. Eylül 2024’de açılmalarını bekliyoruz.

M8 Metrosu’nun son seferi saat 23.00’de hareket etmektedir. Diğer metrolarda olduğu gibi 00.00’a çekilmesiyle ilgili çalışmalar da devam etmektedir.

M9 Ataköy-İkitelli Hattı’nın Ataköy – Bahariye kesimi 18 Mart’ta hizmete açıldı.

Yeni etabın açılması ile birlikte hattın uzunluğu 6,9 kilometreden 17,2 kilometreye, istasyon sayısı ise 5’ten 13’e ulaştı.

Bu hattın en önemli istasyonu olan ve aynı zamanda gelecekte M1 hattının (Kirazlı-Halkalı) entegrasyon durağı olan Mimar Sinan İstasyonu’nun çevre düzenlemesi ve istasyon düzenlemesi çalışmaları devam ediyor. Açılışın 31 Mayıs 2024’e kadar gerçekleşmesi beklenmektedir.

Bu hattan İkitelli Sanayi İstasyonu’nda M3 Hattı’na, Yenibosna İstasyonu’nda M1A Hattı’na, Ataköy İstasyonu’nda Marmaray’a aktarma yapabilirsiniz.

M10 Pendik-Sabiha Gökçen Uzatma Hattı’nda fiziksel ilerleme oranı %66’yı geçti. 5,8 milyar lira bütçe ayrılan hat, 13 kilometrelik 8 istasyonlu iki bağımsız metro hattından oluşuyor. Projenin Mayıs 2025’de bitirilmesi planlanıyor. Toplam yatırım bedeli (240 adet araç dahil) 18,3 milyar TL.

M11 İstanbul Havalimanı-Halkalı Hattı’nın Arnavutköy’e kadar olan ilk etabı 19 Mart’ta hizmete açıldı.

Kayaşehir, Olimpiyat Köy, Halkalı Stadı ve Halkalı İstasyonlarının ise yıl sonunda hizmete girmesi planlanıyor. 32 km’lik metro hattı tamamlandığında İstanbul Havalimanı Halkalı arası 30 dakikaya düşecek.

M12 Göztepe-Ümraniye Hattı’nda fiziksel ilerleme oran %82’yi geçti ve kısmi test sürüşleri yapıldı. 13 kilometre uzunluğundaki 11 istasyonlu hattın Mayıs 2025’te tamamlanması hedefleniyordu.  Son günlerdeki açıklamalara bakarsak açılış 2025 yılının sonuna doğru kaydı gibi görülüyor. M12 Hattı açıldığında Marmaray, Üsküdar-Çekmeköy ve Kadıköy-Sabiha Gökçen hatlarından yolcu alıp verebilecek.

M13 Söğütlüçeşme-Yenidoğan Hattı 24,6 km uzunluğunda 15 istasyonlu bir projedir. 10 Mart’ta projenin yeniden başladığı belirtilmiş olsa da henüz inşaat faaliyetleri başlamamıştır. Hiçbir hareket olmadığı için metro haritasına da eklenememiştir. İnşaat çalışmaları başladığında yapımı devam eden hat olarak renksiz bir şekilde haritaya eklenecektir.

M14 Altunizade-Çamlıca Metrosu’nun da 2025 yılında tamamlanması hedefleniyor. Şu ana kadar %37 civarında fiziki ilerleme kaydeden projede tünel kazıları devam ediyor. 3,5 kilometrelik 4 istasyonlu metro hattının toplam yatırım tutarı (10 adet araç dahil) 3,8 milyar TL. 2024 yılı için 1,5 milyar TL bütçe ayrılmış. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, daha sonra hattın Bahçelievler ve Kazım Karabekir’e uzatılacağını ve Göztepe-Ümraniye Metrosu ile Kazım Karabekir İstasyonu’nda entegre olacağını açıkladı.

M20 Sefaköy-Tüyap (Beylikdüzü) Metrosu için onay bekleniyor. Metronun dış borçlanma talebi belediye meclisinde onaylanmış olsa da ne yazık ki 2024 yatırım programında yer almadı. 19,5 kilometre uzunluğundaki hat Sefaköy’den başlıyor. Metrobüs hattı ile birçok noktada entegrasyonu olan bu güzergâh 10 istasyondan oluşuyor ve Tüyap arkasındaki depo ve bakım merkezinde son buluyor. Bu hattın Sefaköy-İncirli bölümünün değişebileceği de konuşulmaya başlandı.

T7 Feshane-Bayrampaşa Tramvay Hattı’nın sözleşmesi imzalandı. 3,2 km uzunluğundaki hatta 5 istasyon bulunuyor. Bu hattın Eyüpsultan’dan geçip Eminönü-Alibeyköy Hattı ile entegre olacağı belirtildi.

T10 Üsküdar-Kadıköy-Maltepe Tramvay Projesi’nde fizibilite ve projelendirme çalışmaları tamamlandı. Projeye Anadolu Tram adı verilmiş. 21,3 kilometrelik tramvay hattında 33 istasyon bulunuyor. Bir sorun çıkmaz ise bu sene ihalesinin yapılması bekleniyor.

Üsküdar-Harem Tramvay Projesi’nde proje hazırlık çalışmaları devam ediyor. Anadolu Tram Projesi’ni Harem’e kadar uzatıp bu projeyi iptal etmek de konuşulan alternatifler arasında.

U3 Sirkeci-Kazlıçeşme Raylı Sistem Hattı 26 Şubat’ta hizmete açıldı.

Proje kapsamında; 7,3 kilometre yaya ve bisiklet yolu, 122 bin 550 metrekare meydan ve rekreasyon alanları, 6 bin metrekare kapalı sosyal kültürel alan, 74 bin metrekare yeni yeşil alan, 22 adet karayolu ve yaya alt geçidi inşa edildiği belirtildi.

Kocaeli

Gebze-Darıca Metrosu; inşaatı 2018’de başlayan, Darıca Sahili’nden başlayarak Gebze Organize Sanayi Bölgesi’ne kadar ulaşan, 15,40 km’lik iki hattan oluşan 11 istasyonlu bir metro projesidir. İlerleme oranının metro yapımı çalışmalarında %78, metro aracı yapım çalışmalarında %99, sinyalizasyon tasarım çalışmalarında %40 ve sinyalizasyon donanım çalışmalarında %24 olduğu açıklandı.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ile birlikte yapımına devam ettiği projenin daha önce 2024 yılının sonunda tamamıyla hizmete girmiş olacağı açıklanmış olsa da 2025 yılında açılacağı da son günlerde çok sık konuşulmaya başlandı.

Ankara

A2 Dikimevi-Natoyolu Hattı’nda ön yeterlilik ihalesi yapıldı. Daha önce ihaleye gelen tekliflerin çok yüksek olduğu ve en kısa zamanda ihalenin iptal edileceği ve yeni bir ihale yapılacağı belirtilmiş olsa da henüz yeni bir ihale yapıldığına dair bir bilgi alamadık.  7,43 kilometrelik hatta 8 istasyon bulunacak. Abidin Paşa, Aşık Veysel, Tuzluçayır, General Zeki Doğan, Fahri Korutürk, Cengizhan, Akşemsettin ve Natoyolu.

Başkentray Yenikent Uzantısı yaklaşık 18 kilometrelik düz bir hat. Kayaş ile Sincan arasında faaliyet gösteren Başkentray’ın Yenikent’e kadar uzatılması planlanıyor. Başta Kazan Soda olmak üzere yük taşımacılığıyla entegre bir proje olarak düşünülen hatta ilerleme oranının %55 seviyelerinde olduğu açıklandı. Projenin 2024 yılı sonunda açılması hedefleniyor.

M2 Bağlıca ve Yaşamkent Uzantıları Projesi M2 Kızılay-Çayyolu Hattı’na yapılacak iki ayrı uzantıyı kapsıyor. Korukent’ten hemen sonra bir makas ile ayrılacak olan hattın bir tanesi Bağlıca’da, diğeri de Yaşamkent Merkez’de son bulacak. 9,36 km’lik ve 5 istasyonluk hattın projesi tamamlandı ve incelenmek üzere Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına teslim edildi.

Keçiören Şehitler – Forum Uzatma Hattı için de proje aşaması tamamlandı ve proje onaylandı. Yapım ihalesi önümüzdeki dönemde yapılacak. M4 Kızılay-Keçiören Hattı’nın devamı niteliğindeki proje 7,69 km uzunluğunda ve 4 istasyonu (Sanatoryum, Ufuktepe, Ovacık, Forum) bulunuyor. 

M5 Kızılay Dikmen Metrosu’nda etüt ve sondaj çalışmaları devam ediyor.  M4 Kızılay-Keçiören Hattı’nın Kızılay kuyruk tünelinden devam edip Atatürk Sitesi (Mevlâna Bulvarı Çaldağ Kavşağı) yönünde 10 istasyon olarak planlanıp proje çalışmaları başlatılan hattın Oran yönünde bir istasyon daha uzatılarak 11 istasyon olarak projelendirilmekte olduğu açıklandı. Bu proje kapsamında düşünülen füniküler hattının yatırım yapılabilir çıkmadığı ve iptal edildiği açıklandı. Ayrıca devam güzergahı TRT yönüne doğru 2,6 km hat ve iki istasyonun (TRT ve İlkbahar Mahallesi) daha ön projeleri çalışılmaktadır.

M6 Çayyolu-Sincan Birleştirme Hattı M2 Çayyolu ile M3 Sincan Hattı’nı birleştirmek için planlanmış bir projedir. Proje çalışmaları devam eden hat 10 km olacak ve 5 istasyondan (Bağlıca, MTA, OSB, Eryaman 1-2, Devlet Mahallesi) oluşacak. Bu hat ile beraber Çayyolu-Sincan arasındaki geçiş süresi (25 dakika) kısalacağı gibi Başkentray ve YHT hatlarıyla da entegrasyon sağlanacak.

Bağlıca-Sincan-Törekent Hattı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından projelendirilen bir hat olup 2024 yatırım programında 11,9 milyon TL bütçe ayrılmış.

Esenboğa Havalimanı Metrosu uzun zamandır gündemde olmakla beraber çok fazla yol alamadı. 2024 yılında da bu proje için ayrılmış bir ödenek olmasa da sayın bakan tarafından 2024 yatırım programına alındığı açıklanmıştı. Tabii bu açıklama mart başındaydı, halen geçerli olup olmadığı konusunda henüz bir güncelleme yapılmadı. 28 km’lik proje daha uzun yıllar hayata geçecek gibi durmuyor.

İzmir

M1 F. Altay – Narlıdere Metro’su 24 Şubat’ta hizmete açılmıştı.

İstasyonlardaki dijital ekranların çalışmadığı yönünde şikayetler olsa da bu eksikliğin artık giderildiği belirtildi.

M2 Üçyol – Buca Metrosu, Üçyol Metro İstasyonu ile Çamlıkule arasında hizmet verecek bir hattır. Güzergâh üzerindeki ana hat tünelleri TBM makinası kullanılarak derin tünel olarak açılacak, istasyon ve çıkış yapılarına ait tüneller ise Yeni Avusturya Metodu olarak adlandırılan (NATM) yöntemle inşa edilecektir. 

Üçyol, Zafertepe, Bozyaka, General Asım Gündüz, Şirinyer, Buca Belediyesi, Kasaplar Meydanı, Hasanağa Bahçesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Koop. ve Çamlıkule istasyonlarının bulunacağı 13,5 km'lik Buca Metro hattı, F.Altay - Bornova arasında çalışan mevcut metro hattı ile Üçyol İstasyonu'nda, İZBAN Hattı ile de Şirinyer İstasyonu'nda entegre olacaktır. Bu hat üzerindeki tren setleri sürücüsüz olarak hizmet verecektir. Çalışmaların 2026 yılında bitirilmesi hedeflenmektedir.

M3 Karabağlar-Gaziemir Metrosu, Menderes ilçe merkezinden başlayıp toplu ulaşım araçlarının kesiştiği Halkapınar İstasyonu’nda son bulacaktır. Hat toplam 32,5 km uzunluğunda, 24 adet istasyon ve 1 adet depolama tesisiyle planlandı.  İstasyon yapıları arazi durumuna göre aç-kapa ve tünel şeklinde geçmesi planlanmaktadır.

Proje kapsamında güzergâh projesi tamamlanmış ve onay için Ulaşım Etüd ve Fizibilite raporları ile birlikte AYGM’ye (Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı) gönderilmiştir. AYGM’den gelen değerlendirmeler doğrultusunda istenen değişiklikler yapılarak AYGM’ ye sunum yapılmış kesin projeler ve raporlar imzalanıp üst yazı ile onay için AYGM’ye gönderilmiştir. AYGM onayı beklenmektedir.

Karabağlar-Gaziemir Metrosu, İzmir'in en uzun metro hattı olacaktır. İZBAN ve Buca Metrosu ile entegre olacak şekilde ilerleyecek proje tamamlandıktan sonra Halkapınar Menderes arası yaklaşık 43 dakikaya düşürecektir. 

Halkapınar – Otogar Metro’su 4,5 km uzunluğunda 5 istasyonlu bir hattır. On yılı aşkın bir süredir kent gündemini meşgul eden ve henüz ihalesi yapılmayan Otogar Hattı bir süre daha yol alamayacak gibi görünüyor.

T4 Bostanlı-Örnekköy Tramvayı 17.04.2023 tarihinde Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’ne sunum yapılmıştır. 26.04.2023 tarihinde ise uygulamaya esas kesin projeler ve raporlar Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’ne onay için gönderilmiştir, 08.02.2024 tarihli yazı ile uygulamaya esas kesin projeler ve raporlar AYGM tarafından onaylanmıştır. Yatırım Programına alınması için T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na başvuru yapılacaktır.

Adana

Turgut Özal Bulvarı Tramvay Hattı, Medline Hastanesi’nden başlayıp doğu-batı aksında Turgut Özal Bulvarı boyunca ilerleyecek ve sırasıyla; Hastane, Süleyman Demirel/Türkmenbaşı, Anadolu Lisesi, Cumhuriyet Parkı, Doğal Park, Şehitler Bulvarı, Uğur Mumcu Bulvarı, Gökkuşağı, Polis Evi, Aksagaz, İller Bankası ve Adnan Menderes’ten geçerek Şehir Hastanesi’nde sona erecek. Toplamda 14 istasyon ve 10 kilometrelik bir mesafe planlanan bu hattın Adana trafiğini büyük ölçüde rahatlatması bekleniyor. 2025 yılında hizmete açılması planlanan Turgut Özal Bulvarı Tramvay Hattı, günlük olarak yaklaşık 280.128 yolcu taşıma kapasitesine sahip olacak.

Öğretmenler Bulvarı Tramvay Hattı da planlama aşamasındadır. 8,3 km 11 istasyon olup güzergâh gelişme konut bölgesinden geçmekte ve Turgut Özal Bulvarı Tramvay Hattı’na ve Turhan Cemal Beriker Bulvarı – Girne Bulvarı Tramvay Hattı’na bağlanacak şekilde planlanmıştır.

Turhan Cemal Beriker Bulvarı-Girne Bulvarı Tramvay Hattı 36,5 km 37 istasyon olup Adana kent merkezini, Adana Organize Sanayi Bölgesi’ne bağlayacak şekilde planlanmıştır. Bu hat da planlama aşamasındadır.

Yukarıda adı geçen üç hattın 2025-2027 yılları arasında tamamlanması hedeflenmektedir.

Gaziantep

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından projelendirilen Gar – Düztepe – Hastane Sürücüsüz Metro Hattı’nın Cumhurbaşkanlığı 2024 yatırım programına alındığı açıklandı. 15 milyar TL’lik projenin yaklaşık 10.5 kilometre uzunluğunda olması ve iki yıl içerisinde tamamlanması planlanıyor.

Gaziray Banliyö Hattı, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığınca yapılan açıklamaya göre 1 istasyon ve 7 kilometre uzatılarak BÜSEM’e ve 4 istasyon ve 15.3 kilometre uzatılarak Gaziantep Havalimanı’na bağlanacak bir hattır.

.Günlük ortalama 10 bin yolcuya OSB ile KÜSGET arasında hizmet veren Gaziray, böylelikle daha fazla insanın faydalanacağı bir ulaşım aracı niteliği kazanacak. Gaziray’da kullanılacak elektrikli tren setleri yerli olarak üretilecek.

Trabzon

Hafif Raylı Sistem Projesi 31,9 kilometre uzunluğunda ve 56 istasyonlu olacak şekilde planlandı. Projenin ihale hazırlık çalışmalarının tamamlandığı belirtildi. Sistemin Akçaabat ilçesi, Meydan bölgesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Otogar ve havalimanı arasındaki yolculuk talebine cevap vermesi bekleniyor.

İlk etabın yeni stadyum, şehir hastanesinin olduğu alan, Atatürk Alanı ve Meydan bölgesi arasındaki trafiğin en yoğun olduğu 8,7 kilometrelik kısmı kapsayacağı açıklandı. Projenin tamamının 2028 yılında tamamlanması hedefleniyor.

Yüksek Hızlı Tren

Ankara-İstanbul Yüksek Hızlı Tren Hattı’nda T26 Tüneli, Doğançay Ripajı ve ikinci kesimlerdeki işlerin tamamlanmasından sonra seyahat süresinin 35 dakika kısalacağı açıklandı. Bu işlerin ne zaman biteceği konusunda henüz net bir bilgi yok.

Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı ile ilgili olarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından yapılan en son açıklamada hattın bir kısmının 2026 yılında, tamamının da 2027 yılında hizmete gireceği belirtildi.

Bugüne kadar hep 9 istasyon olarak konuşulan 508 kilometrelik hattın Emirdağ, Afyonkarahisar, Uşak, Alaşehir, Salihli, Manisa, Muradiye, Ayvacık, Emiralem ve Menemen istasyonları olacak şekilde 10 istasyon olarak tasarlandığı açıklandı.

Proje tamamlandığı zaman mevcut demiryolu bağlantısıyla 824 km olan mesafe 624 km’ye düşecek ve seyahat süresi de 14 saatten 3 saat 30 dakikaya inecek.

Ankara-Bursa Yüksek Hızlı Tren Hattı’nın 2026 yılında hizmete alınması beklenmekle birlikte son günlerde 2027 yılının da çok fazla telaffuz edilmeye başladığını görmekteyiz. Bu projede ilerleme oranı %80’e ulaştı. Proje tamamlandığında hem Ankara-Bursa hem de Bursa-İstanbul arası seyahat süresi 2 saat 15 dakika olacak.

56 kilometre uzunluğundaki Bursa – Yenişehir kesimi, 95 kilometre uzunluğundaki Bandırma-Bursa ve 50 kilometrelik Yenişehir-Osmaneli kesimleri olmak üzere toplam 201 kilometrelik hatta altyapı ve üstyapı çalışmalarına eş zamanlı olarak devam ediyor.

Halkalı-Kapıkule Projesi’nin Çerkezköy-Kapıkule arasındaki 153 kilometrelik kesimde (1. Etap) yapım çalışmaları devam etmekte olup projede %80 fiziki ilerleme sağlanmıştır. Bu etabın 2025 yılı sonuna kadar bitmesi planlanmaktadır. Projenin diğer fazları olan Ispartakule-Çerkezköy arasındaki 67 km’lik kesim ve Halkalı-Ispartakule arasındaki 9 kilometrelik kesimin de 2028 yılına kadar tamamlanması bekleniyor. Projenin tamamlanmasıyla Halkalı-Kapıkule arası yolcu seyahat süresi 4 saatten 1 saat 30 dakikaya, yük taşıma süresi ise 6 saat 30 dakikadan 2 saat 30 dakikaya düşecek.

Kayseri-Yerköy Hattı Yerköy’den başlayıp, Şefaatli, Yenifakılı, Himmetdede’den geçerek, Kayseri’yi, Ankara-Sivas Hızlı Tren Hattı’ndan Ankara’ya, Ankara-Eskişehir-İstanbul Hızlı Tren Hattı üzerinden de İstanbul’a kadar bağlayacak. Kayseri-Ankara-İstanbul arasında kesintisiz ulaşım sağlanacak proje ile Kayseri-Ankara arasındaki mesafe iki saate inecek. Proje kapsamında, 142 kilometrelik yüksek hızlı tren güzergahında 2 istasyon, 15 tünel, 5 viyadük 18 köprü, 136 alt/üst geçit planlanıyor.

Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü Yerköy-Kayseri Yüksek Hızlı Tren Hattı kontrollük danışmanlık ve mühendislik işleri için sözleşme imzalandığını duyurdu. Bu proje için finansman anlaşmasının da imzalandığı açıklandı.

Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Yüksek Standartlı Demiryolu Hattı inşaatı kapsamında bu güzergahtaki mevcut tren seferlerinin 22 Nisan’dan itibaren durdurulduğu açıklandı. Tren seferlerine verilecek olan aranın iki yıl olması bekleniyor.

İstanbul-Sivas aktarmasız YHT seferlerinin 27 Nisan’da başlayacağı paylaşılmış olsa da seferler 4 Mayıs’ta başladı. Trenlerin İstanbul-Sivas arasında Pendik, Arifiye, Eskişehir, Ankara, Kırıkkale ve Yozgat’ta duracağı belirtildi.

Trenler İstanbul’dan da 08.40’ta hareket edecek, Sivas’ a 15.58’ de varacak, Sivas’ tan 13.00’ de hareket edecek ve İstanbul’ a 20.08’ de ulaşacak.

Bölgesel Trenler

Karaelmas Ekspresi 12 Nisan’da seferlerine başladı. Daha çok turistik amaçlı olarak düşünülen tren Ankara – Zonguldak hattında haftada bir gidiş ve bir geliş olarak planlandı. Ankara’dan yola çıkan tren sırasıyla Kalecik, Çankırı, Çerkeş, Karabük istasyonlarına uğrayarak Zonguldak’a ulaşıyor. Dönüş yolunda ise Yenice ve Eskipazar’da duracak olan trenin son durağı Ankara olacak.

Ankara – Elmadağ Treni 21 Mart’ta seferlerine başladı. Her gün Ankara Elmadağ arasında 6 sefer yapılacak. Ankara Elmadağ bölgesel treni 136 koltuk kapasiteli dizel setlerden oluşacak. Seyir süresi 40 dakika olacak trenler sadece Kayaş İstasyonu’nda duracak. Hareket saatleri Ankara’dan 06.10, 12,25 ve 17,40 saatlerinde; Elmadağ’dan da 07.20, 13.30, ve 18.55 olarak belirlendi.

Turistik Diyarbakır Ekspresi Ankara-Diyarbakır-Ankara arasında hizmet verecek. Malatya’dan Elazığ’a, Diyarbakır’dan Kayseri’ye uzanan dört günlük gezinin güncel sefer tarihleri şekillendi.

17 Mayıs Ankara’dan Diyarbakır’a, 19 Mayıs Diyarbakır’dan Ankara’ya, 14 Haziran Ankara’dan Diyarbakır’a, 16 Haziran Diyarbakır’dan Ankara’ya.

Van Gölü Ekspresi de (Ankara-Tatvan arasında) turistik tren seferlerine 17 Nisan’da başladı. Ankara’dan pazar ve salı günleri hareket eden tren, Bitlis’in Tatvan ilçesinden de salı ve perşembe günleri sefer yapıyor. 8 vagonlu trende pulman, örtülü kuşetli ve yataklı vagonları bulunuyor. Yolcuğun 24 saat sürdüğü belirtildi.

Adana-Konya arasında hizmet veren Toros Ekspresi’nin güzergahında bulunan istasyonlarda yol yapım çalışması gerçekleştirileceği için 24 Mayıs’tan itibaren 3 ay süreyle seferlerinin durdurulacağı duyuruldu.

Tuz Ekspresi Ankara-Çankırı arasındaki günübirlik seferlerine 18 Mayıs’ta başladı. Cumartesi sabahları 07.50’de Ankara’dan hareket edecek olan 250 yolcu kapasiteli tren aynı akşam saat 19.40’ta Ankara’ya geri dönecek.

İstanbul’da ve diğer birçok şehirde raylı sistem çalışmaları devam ediyor. Bu sabah bir kısmını sizler için özetlemeye çalıştım. Bakalım önümüzdeki günlerde ne gibi gelişmeler göreceğiz.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…

5 Mayıs 2024 Pazar

Dörtlüler

Günaydın Dostlar,

Cuma akşamı en kalabalık saatte Ethem Efendi Caddesi’nde arabasının içinde bekleyen amcanın rahatlığı takdire şayandı. Bu civarda yaşayan dostlarımız Ethem Efendi’nin ne kadar kalabalık bir cadde olduğunu çok iyi bilirler. Aslında her ne kadar adı cadde olsa da ebatları itibarıyla aslında bir sokak büyüklüğündedir.



Böyle bir yolda dörtlüleri yakarak büyük bir gönül rahatlığı ile duran amcanın rahatlığından Allah hepimize versin. Zaten günün her saati kalabalık olan yol, amcanın hiç istifini bozmadan durması karşısında düğüm oldu. Çalan kornalardan, bağırmalardan ben huzursuz oldum amca bir gram rahatsız olmadı.

İşin komik tarafı yüz metre kadar ileride amcanın bekleyebileceği bir alan da vardı. Niye orada beklemiyor? İnen kişi “Ben oraya kadar yürüyemem.” demiştir de ondan. Bu gibi rahat insanların içlerinden “Ne olacak canım, on dakika durduk diye dünyanın sonu mu geldi?” diye düşündüklerini hissediyorum.

Bizim sevgili amca, “Burada park edemezsin.” diye bağıranlara “Ben park etmedim ki.” diye karşılığını vermekten de kaçınmadı. Pişkinliğin, şımarıklığın ete ve kemiğe bürünmüş hali.

Bu yaşananlar bana sevgili kardeşim Ali Kemal’in söylediklerini hatırlattı. “Bu ülkede dörtlüleri yakmak joker gibidir, yaktığınız zaman her şeyi yapabilirsiniz.” derdi. Gerçekten de öyle.

Çok fazla sokaklarda yürüdüğüm için bütün jokerleri görme şansım oluyor. Cumartesi sabahı dörtlüleri yakmış olarak ters yönden gelen araba dikkatimi bile çekmedi. Adamcağız en azından dörtlüleri yakmış, çoğumuz ona bile tenezzül etmiyoruz. Bu şekilde ters yöne girmenin tercümesi “Ben iyi bir şey yapmadığımı biliyorum, o yüzden dikkatli gelin de sorun olmasın.” demek oluyor.

Öğlen saatlerinde benzin almaya gittiğimde bu sefer de ters şeritten gelen joker çıktı karşıma. Yolda giderken yolun karşı tarafında uygun bir park yeri görürseniz dörtlülerinizi yakarak ters şeritten gidebilirsiniz. Bu şekilde ters şeritten gitmek inanılmaz kabul görmüş bir durum. Adam park yeri görmüş ve son hız oraya doğru yönelmiş, kim ne diyebilir ki? Bu şekilde gelen bir araca çarpsanız sokaktakiler bile “Ağabey, adam dörtlülerini yakmıştı geliyordu, görmüyor musun?” diye karşına dikilirler. Ne demişti Ali Kemal? Dörtlüleri yakınca her şeyi yapabilirsin.

Bu hafta sonu şansım jokerlerden açıldı. Son karşılaşmamız da evin sokağında oldu. Dörtlüleri yakarak kaldırıma park etmiş genç bir çocuk ile günü tamamladık. Çocuk öyle bir park etmiş ki yola inmeden geçmek mümkün değil. Araçların aralıksız geldiği işlek bir yolda bu hareketiyle insanları yola inmeye zorluyor ve dolayısıyla tehlikeye atıyor. Sonra da “Bu kaza nasıl odu, anlayamadım.” diyoruz. Cevap veriyorum, sorumsuzun iki adım atmamak için sorumsuzca kaldırımda park etmesi yüzünden oldu. Çocukları, gençleri, yaşlıları, bastonlu teyzeleri; kısacası herkesi arabaların önüne inmeye zorluyor.

Bir buçuk günde karşıma çıkan jokerleri paylaşmaya çalıştım, kim bilir daha neler oluyordur. Bizim ülkemizde dörtlüleri yakmak yapılmaması gereken bir işi yapmak anlamına geliyor. Sanki yakınca özel bir izin almışız zannediyoruz. Dostlar, dörtlüleri yakmak her istediğimizi yapabileceğimiz anlamına gelmiyor.

Her ne yaparsak yapalım, lütfen insanları tehlikeye atacak işlerden uzak duralım.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın… 

2 Mayıs 2024 Perşembe

Ekonomi Postası Nisan 2024

Günaydın Dostlar,

Yılın ilk dört ayını geride bıraktık. Gelin beraberce gelişmelere bir göz atalım.



Türkiye’de, şubat ayında %67,07 olan yıllık tüketici enflasyonu, martta %68,50’ye yükseldi. Beklenti %69,10 olması yönündeydi. Aylık enflasyon da %3,16 oldu. Aylık enflasyonun %3,50 olması bekleniyordu. Şubat ayında %4,53 idi.

Şubat ayında yıllık %47,29 olan Üretici Fiyat Endeksi, martta %51,47 oldu. Aylık enflasyon da %3,29 oldu. Şubat ayında %3,74 idi.

Açıklanan rakamlara bakıldığında şubatta işsiz sayısı bir önceki aya göre 109 bin kişi azalarak 3 milyon 078 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise %8,7 olarak açıklandı. Bir önceki ay açıklanan oran %9,1 olarak belirtilmişti, daha sonra %9,0 olarak revize edildi. Şubat 2023’te %10,0 olmuştu. İşsizlik rakamı, son üç ay içinde en az bir defa iş arama kanallarını kullanan ve on beş gün içinde işe başlamaya hazır olan insanları kapsar.

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan açıklamaya göre, inşaat maliyet endeksi şubat ayında ocak ayına göre %3,41 ve bir önceki yılın aynı ayına göre %70,05 oranında arttı. Geçen ay yıllık %67,87 olarak açıklanmıştı.

Mart ayında Türkiye’nin ihracatı geçtiğimiz yılın aynı ayına göre %4,1 oranında azalarak 22,571 milyar dolar (geçen ay 21,082 milyar dolar) oldu. Aynı dönemde ithalat ise %6,3 azalarak 29,912 milyar dolar (geçen ay 27,853 milyar dolar) olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı %75,5 olarak açıklandı. Geçen ay %75,7 olmuştu. Ocak-Mart dönemindeki dış ticaret açığı 20,343 milyar dolar oldu.

Merkezi yönetim bütçesi mart ayında 208,965 milyar TL açık verdi.  Şubat ayında da 153,798 milyar TL açık vermişti. Mart ayında bütçe gelirleri 483,842 milyar TL (geçen ay 536,107 milyar TL), bütçe giderleri de 692,807 milyar TL (geçen ay 689,905 milyar TL) olarak gelişti. Mart ayında faiz harcamaları 74,533 milyar TL olarak kaydedildi (geçen ay 54,30 milyar TL) ve faiz dışı açık ise 134,412 milyar TL olarak açıklandı. Ocak-Mart dönemindeki toplam bütçe açığı 513,482 milyar TL, toplam faiz ödemesi 250,476 milyar TL.

TCMB’nin yayımladığı konut fiyat endeksine göre şubatta fiyatlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %58,3 arttı. Ocak ayında artış %68,0 olmuştu. Aylık bazda artış ise %2,2 oldu (geçen ay %2,3). Endeks değerleri bir önceki yılın aynı ayına göre İstanbul, Ankara ve İzmir’de sırasıyla %45,6, %72,9 ve %57,4 oranlarında arttı. 2024 Şubat’ta en yüksek yıllık değişim gösteren iller yüzde %87,7 ile Ağrı, Ardahan, Kars ve Iğdır oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan açıklamaya göre Türkiye genelinde konut satışları mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %0,1 azalarak 105 bin 394 olarak gerçekleşti. Satışlar şubatta yıllık %17,3 artmış ve 93 bin 902 konut satılmıştı. Konut satışlarında İstanbul 19 bin 040 konut satışı ve %18,1 ile en yüksek paya sahip oldu. Konut satış sayısının en az olduğu il 23 konut ile Ardahan oldu.

TÜİK verilerine göre mart ayında tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım ÜFE) bir önceki yılın aynı ayına göre %61,87 arttı ve bir önceki aya göre %5,57 arttı. Geçen ay yıllık %58,29 ve aylık %7,18 artmıştı.

TÜİK verilerine göre şubat ayında tarımsal girdi fiyat endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %49,92 ve bir önceki aya göre %3,59 oranında arttı. Geçen ay yıllık %45,11 ve aylık %7,51 olmuştu.

20 Nisan’da Merkez Bankası nisan ayına ilişkin piyasa katılımcıları anketi sonuçlarını açıkladı. Ankete göre yıl sonu enflasyon beklentisi %44,16 (martta %44,19), dolar/TL beklentisi 40,01 (martta 40,53) ve 2024 yılı büyüme beklentisi %3,3 (martta %3,3) olarak açıklandı.

Türk-İş'in Nisan 2024 açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasına göre açlık sınırı 17 bin 725 TL, yoksulluk sınırı ise 57 bin 736 TL olarak açıkladı. Geçen ay açlık sınırı 16 bin 793 TL, yoksulluk sınırı da 54 bin 700 TL olarak açıklanmıştı.

TCMB verilerine göre imalat sanayi kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 0,2 puan azalarak nisan ayında %77,0 oldu. Mart ayında %77,2 olarak açıklanmıştı.

Türkiye İstatistik Kurumu, nisan ayı ekonomik güven endeksinin mart ayına göre %1,0 oranında azalarak 99,0 olduğunu açıkladı. Geçen ay 100,0 olmuştu. Nisan 2023’te 102,4 olarak açıklanmıştı. Ekonomik güven endeksinin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor.

25 Nisan’da Merkez Bankası finansal koşulların önemli ölçüde sıkılaştığına ve parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkileri olacağına işaret ederek, politika faizini yüzde 50,0 seviyesinde sabit bıraktı. Piyasadaki genel görüş de faizin sabit kalması yönündeydi.

Amerika’da, tarım dışı istihdam mart ayında 303 bin artış gösterdi. Ekonomistler bu rakamın 212 bin olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyordu. Şubat ayında beklenti 198 bin iken 275 bin olarak açıklanmıştı, daha sonra 270 bin olarak revize edildi. İstihdam artışı, ABD Merkez Bankasının parasal sıkıştırma takvimi ve doların seyri açısından önem taşıyor.

Mart ayı işsizlik oranı %3,8 olarak açıklandı. Beklenti %3,9 olması yönündeydi. Önceki ay %3,9 olmuştu.

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,5 artışla ekonomistlerin beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Beklenti %3,4 olması yönündeydi. Şubat için %3,2 olarak açıklanmıştı. Aylık bazda bakıldığında ise bir önceki aya göre %0,4 artış olarak açıklanarak ekonomistlerin beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Beklenti de %0,3 olması yönündeydi. Geçen ay %0,4 olarak açıklanmıştı.

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yıllık %2,1 olarak açıklandı. Beklenti %2,2 olması yönündeydi. Önceki ay %1,6 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon %0,2 olarak açıklandı. Beklenti %0,3 olması yönündeydi. Geçen ay %0,6 olarak açıklanmıştı.

Perakende satışlar mart ayında bir önceki aya göre %0,7 oranında arttı. Ekonomistlerin ortalama beklentisi %0,4lük bir artış olacağı yönündeydi. Şubat ayında %0,6 olarak açıklanmıştı, daha sonra %0,9 olarak revize edildi. Yıllık bazdaki artış %4,02 olarak açıklandı. Önceki ay %1,50 idi, daha sonra %2,11 olarak revize edildi.

ABD Merkez Bankası (Fed) 1 Mayıs’ta politika faiz aralığını yüzde 5,25-5,50’de sabit tuttu. Karar oybirliği ile alındı. Ekonomistlerin medyan beklentisi de politika faiz aralığının bu seviyede tutulması yönündeydi. Fed, üst üste altıncı toplantısında da faizi değiştirmemiş oldu.

Çin’de, TÜFE yıllık %0,1 olarak açıklandı. Beklenti %0,4 olması yönündeydi. Önceki ay %0,7 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon %-1,0 olarak açıklandı. Beklenti %-0,5 olması yönündeydi. Geçen ay %1,0 olmuştu.

Japonya’da, TÜFE yıllık %2,7 olarak acıkandı. Beklenti de %2,7 olması yönündeydi. Önceki ay %2,8 olmuştu. Ancak veri, enflasyonun Japonya Merkez Bankası'nın yüzde 2 hedefinin üzerinde kaldığı üst üste 23. ay olmasına neden oldu.

Almanya’da, TÜFE yıllık %2,2 olarak açıklandı. Beklenti de %2,2 olması yönündeydi. Önceki ay %2,5 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon %0,4 olarak açıklandı. Beklenti %0,5 olması yönündeydi. Geçen ay oran %0,4 olmuştu.

Hindistan’da, TÜFE yıllık %4,85 olarak açıklandı. Beklenti %4,91 olması yönündeydi. Önceki ay %5,09 olarak açıklanmıştı.

Rusya’da, TÜFE yıllık %7,7 olarak açıklandı. Beklenti %7,7 olması yönündeydi. Geçen ay %7,7 olmuştu.

İngiltere Merkez Bankası (BoE), 21 Mart’ta politika faizini sabit bırakarak %5,25 seviyesini korudu. Aralık 2021’de başlayan sıkılaşma döngüsünde banka politika faizini art arda 14 kez arttırarak son 15 yılın en yüksek seviyesine çıkarmıştı. Önceki toplantıda faiz artışı yönünde oy kullanan iki şahin üye faizlerin beşinci kez üst üste sabit bırakılmasını destekledi.

26 Nisan’da Japonya Merkez Bankası (BOJ), para politikası toplantısının ardından politika faizini değiştirmedi ve gösterge politika faizini yüzde 0-yüzde 0,1 aralığında tuttu. Ekonomistlerin beklentileri de bu yöndeydi.

11 Nisan’da Avrupa Merkez Bankası (AMB) faizleri sabit tutma kararı aldı. Banka mevduat faizini yüzde 4, politika faizini yüzde 4,50, gecelik borç verme faizini ise yüzde 4,75 seviyesinde sabit bıraktı. AMB'nin orta vadede yüzde 2'lik enflasyon hedefinin yakalanmasında kararlı olduğu vurgulanan açıklamada, temel faiz oranlarının devam eden enflasyonla mücadele sürecine önemli katkı sağlayacak seviyelerde bulunduğuna işaret edildi.

26 Nisan’da Rusya Merkez Bankası politika faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 16’da sabit tuttu. Karar metninde banka "Ekonomide sıkı parasal koşulların daha önce tahmin edilenden daha uzun bir süre korunacağını" belirtti.

Süpermarket Alışverişi

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %6,02, 2023 Aralık: %22,35, 2023 Nisan: %84,94, 2022 Nisan: %249,09.

Fiyatların geçen ay da %4,02 oranında arttığını düşünürsek iki ayın toplam artışı %10,28 oldu. 2023 Nisan ayında %3,61 oranında artış olmuştu. Hatırlayacağınız gibi geçen sene toplam süpermarket fiyat artışı %77,84 idi.

Ürün Grupları:

Geçen aya göre fiyatı en çok artan ürün grubu %9,78 ile Deterjan & Temizlik oldu. Geçen aya göre fiyatı azalan ürün grubu da %2,73 ile Meyve & Sebze oldu.

Aralık 2023’e göre fiyatı en çok artan ürün grubu %42,28 ile İçecek (alkolsüz) oldu. Aralık 2023’e göre fiyatı azalan herhangi bir ürün grubu yok.

Nisan 2023’e göre fiyatı en çok artan ürün gurubu %123,26 ile Kişisel Bakım & Kozmetik oldu. Nisan 2023’e göre fiyatı azalan herhangi bir ürün grubu yok.

Ürünler:

Geçen aya göre fiyatı en fazla artan ürünler: Kuru Soğan: %161,87, Patates: %70,90, Piliç Bonfile: %36,59, Limon: %33,91, Diş Macunu: %26,97.

Geçen aya göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Patlıcan: %43,89, Hıyar: %29,16, Yeşil Çay: %23,42, Kabak: %16,27, Zeytin: %9,56.

Aralık 2023’e göre fiyatı en fazla artan ürünler: Kuru Soğan: %180,54, Piliç Bonfile: %84,14, Diş Macunu: %78,20, Macar Salamı: %70,59, Earl Grey Çay: %69,52.

Aralık 2023’e göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Kabak: %48,31, Hıyar: %27,92, Yumurta: %15,38, Patlıcan: %14,96, Çamaşır Yumuşatıcısı: %9,72.

Nisan 2023’e göre fiyatı en fazla artan ürünler: Diş Macunu: %182,33, Piliç Bonfile: %175,01, Çikolata: %148,76, Zeytinyağı: %137,22, Zeytin: %136,96.

Nisan 2023’e göre fiyatı düşen herhangi bir ürün yok.

Peki, bu artışlar ve indirimler bu ay en çok hangi günlerde olmuş? Artışlar en çok pazartesi (%25,37) ve çarşamba günlerinde olmuş (%23,88). İndirimler de en çok cuma (%25,45) ve cumartesi günlerinde olmuş (%21,82).

İndirimler süpermarketlerde bütün hızıyla devam ediyor. Her gün bir şeyler indirimde oluyor. Biraz takip ederseniz uygun fiyatlarla alışveriş yapabilirsiniz.

Restoranlar & Kafeler

Mart ayına göre benim takip ettiğim restoranlarda ve yemeklerde fiyatlar %2,76 oranında arttı. Böylece Aralık 2023’ten beri toplam artış %28,74 oldu. 2023 Nisan’dan bugüne kadar olan duruma bakarsak %108,38 oranında artış olduğunu görüyoruz.

Mart ayına göre fiyatı en çok artan ürün sütlü tatlılar oldu. Artış oranı %17,67. İkinci sırada da %10,14 ile ızgara levrek var. Geçen aya göre fiyatı düşen ürün yok.

Aralık 2023’e göre fiyatı en çok artan ürün %53,85 ile lahmacun oldu. İkinci sırada da %47,79 ile ızgara levrek var. Aralık 2023’e göre fiyatı en çok düşen ürünleri de yazacaktım ama fiyatı düşen bir ürün yok.

Nisan 2023’e göre fiyatı en çok artan ürün de %158,62 ile lahmacun oldu. İkinci sırada da %140,00 ile çikolatalı muffin var. Nisan 2023’e göre fiyatı düşen herhangi bir ürün yok.

Ekmek – Pide

Ekmek

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %2,21, 2023 Nisan: %52,38.

Halk Ekmek

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %0,00, 2023 Nisan: %66,67.

Damacana

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %1,27, 2023 Aralık: %21,00, 2023 Nisan: %104,01, 2022 Nisan: %195,77, 2021 Nisan: %456,88.

Damacana siparişlerinizi akıllı telefonlar üzerindeki aplikasyonlar üzerinden vermenizi tavsiye ederim. Hemen hemen her markanın kendi aplikasyonu var.

Şeker (USD – Londra Borsası)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %3,32, 2023 Aralık: %4,35, 2023 Nisan: %11,34, 2022 Nisan: %10,39, 2021 Nisan: %35,64, 2020 Nisan: %80,71, 2019 Nisan: %80,76, 2018 Nisan: %76,54.

2024 en yüksek değeri: 685,30 USD (24 Ocak 2024) En düşük değeri: 559,30 USD (17 Nisan 2024)

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Şeker fiyatı raflarda geçen aya göre %5,10 arttı. 2023 Aralık: %5,11, 2023 Nisan: %38,43, 2022 Nisan: %115,91, 2021 Nisan: %573,09.

Kahve - Kakao

Kahve (USD – Chicago Borsası)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %18,20, 2023 Aralık: %15,66, 2023 Nisan: %18,20, 2022 Nisan: %0,97, 2021 Nisan: %70,70, 2020 Nisan: %96,67, 2019 Nisan: %138,41.

2024 en yüksek değeri: 247,95 USD (17 Nisan 2024) En düşük değeri: 179,20 USD (17 Ocak 2024)

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Kahve fiyatı raflarda geçen aya göre %5,43 arttı. 2023 Aralık: %11,00, 2023 Nisan: %62,40, 2022 Nisan: %204,50, 2021 Nisan: %488,00.

Kakao (GBP - Londra Borsası)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %32,78, 2023 Aralık: %152,26, 2023 Nisan: %303,59, 2022 Nisan: %407,24, 2021 Nisan: %446,21, 2020 Nisan: %371,36, 2019 Nisan: %385,94, 2018 Nisan: %403,91.

2024 en yüksek değeri: 10.137,00 GBP (19 Nisan 2024) En düşük değeri: 3.381,00 GBP (8 Ocak 2024)

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Kakao fiyatı raflarda geçen aya göre %0,07 arttı. 2023 Aralık: %25,18, 2023 Nisan: %95,00, 2022 Nisan: %184,97.

Palmiye Yağı (MYR – Kuala Lumpur Borsası)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,78, 2023 Aralık: %16,92, 2023 Nisan: %3,69, 2022 Nisan: %37,72, 2021 Nisan: %0,01.

2024 en yüksek değeri: 4.579 RM (3 Nisan 2024) En düşük değeri: 3,633,00 RM (2 Ocak 2024)

Hububat (USD – Chicago Borsası)

Chicago Borsasında hububat ürünleri kile (bushel) olarak takip ediliyor.

Buğday

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %5,44, 2023 Aralık: %6,15, 2023 Nisan: %14,48, 2022 Nisan: %46,00, 2021 Nisan: %13,11, 2020 Nisan: %6,13.

2024 en yüksek değeri: 6,2800 USD (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 5,1950 USD (14 Mart 2024)

Mısır

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %1,03, 2023 Aralık: %7,44, 2023 Nisan: %33,51, 2022 Nisan: %44,49, 2021 Nisan: %28,52, 2020 Nisan: %34,89.

2024 en yüksek değeri: 4,7125 USD (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 4,0600 USD (22 Şubat 2024)

Yulaf

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %3,42, 2023 Aralık: %6,01, 2023 Nisan: %5,44, 2022 Nisan: %52,42, 2021 Nisan: %8,05, 2020 Nisan: %23,53.

2024 en yüksek değeri: 3,8575 USD (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 3,2975 USD (8 Nisan 2024)

Yumurta (TL – Başmakçı Borsası)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %10,69, 2023 Aralık: %30,19, 2023 Nisan: %0,39, 2022 Nisan: %70,11, 2021 Nisan: %282,74, 2020 Nisan: %469,53, 2019 Nisan: %510,35,

2024 en yüksek değeri: 3,2200 TL (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 1,9000 TL (22 Nisan 2024)

Türkiye’de şubat ayında 1,73 milyar adet tavuk yumurtası üretildi. Geçen ay 1,84 milyar üretilmişti. 2023 Şubat ile mukayese ettiğimizde bu miktarın %7,3 oranında arttığını (2023 Şubat: 1,62 milyar) görüyoruz. Ocak-Şubat döneminde toplam üretim 3,571 milyar, geçen sene aynı dönem 3,343 milyar.

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Yumurta fiyatı raflarda geçen aya göre %5,30 oranında azaldı. 2023 Aralık: %15,38, 2023 Nisan: %17,62, 2022 Nisan: %120,55, 2021 Nisan: %317,01.

Süt (TL – Ulusal Süt Konseyi)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %17,39, 2023 Nisan: %58,82, 2022 Nisan: %136,84, 2021 Nisan: %382,14, 2020 Nisan: %486,96.

2024 en yüksek değeri: 13,50 TL (22 Ocak 2024) En düşük değeri: 11,50 TL (1 Ocak 2024)

Türkiye’de şubat ayında 897 bin 379 ton inek sütü toplandı. Geçen ay 915 bin 522 ton olarak açıklanmıştı. 2023 Şubat ile mukayese ettiğimizde %13,1 arttığını (Şubat 2023: 793 bin 384 ton) görüyoruz. Ocak-Şubat döneminde toplam üretim 1.812.901, geçen sene aynı dönem 1.667.463.

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Süt fiyatı raflarda geçen aya göre %0,00 oranında arttı. 2023 Aralık: %17,10, 2023 Nisan: %66,67, 2022 Nisan: %210,65, 2021 Nisan: %447,83.

Kuru Yemiş-Kuru Meyve

Bu kategorideki ürünlerin çok büyük bir kısmı borsa dışında firmalar arasında işlem görse de pazar hakkında fikir vermesi açısından lokal borsa fiyatlarını burada paylaşıyorum.

Kabuklu Antep Fıstığı (Gaziantep Ticaret Borsası)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %4,63, 2023 Aralık: %4,22, 2023 Nisan: %22,28.

Evdeki Dostlarımız

Kedi maması fiyatları,

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,67, 2023 Aralık: %37,49, 2023 Nisan: %70,59, 2022 Nisan: %224,96.

Kedi kumu fiyatları,

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %27,71, 2023 Nisan: %60,77, 2022 Nisan: %180,34.

Köpek maması fiyatları,

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %2,42, 2023 Aralık: %36,14, 2023 Nisan: %76,04, 2022 Nisan: %220,03.

Sigara

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %12,91, 2023 Aralık: %14,56, 2023 Nisan: %79,37, 2022 Nisan: %145,23.

Giyim ve Ayakkabı

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %5,25, 2023 Aralık: %9,45, 2023 Nisan: %68,65.

Geçen aya göre fiyatı en çok artan ürün %36,18 ile erkek günlük ayakkabı oldu. Fiyatı en çok düşen ürün de %15,85 ile erkek kazak oldu.

2023 Aralık’a göre fiyatı en çok artan ürün %288,45 ile erkek tişört oldu. Fiyatı en çok düşen ürün de %35,32 ile kadın kazak oldu.

2023 Nisan’a göre fiyatı en çok artan ürün %275,34 ile erkek pantolon oldu. 2023 Nisan’a göre fiyatı en çok düşen ürün de %19,61 ile erkek mont oldu.

Beyaz Eşya

Beyaz eşya ve mobilya fiyat değişimini de raporumuza eklememiz için çok talep geldi. Mobilyayı yapamasak da piyasa hakkında fikir vermesi açısından yerli beyaz eşya tedarikçilerden birinin fiyatlarını takip etmeye başladım ve değişimi her ay burada paylaşacağım.

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %3,99, 2023 Aralık: %20,19.

Doğalgaz – Elektrik - Su

Doğalgaz Fiyatı

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,77, 2023 Aralık: %3,24, 2023 Nisan: %9,26, 2022 Nisan: %58,41, 2021 Nisan: %207,16, 2020 Nisan: %231,24, 2019 Nisan: %341,95, 2018 Nisan: %424,11.

Elektrik Fiyatı

Elektrik fiyatı iki kademe üzerinden fiyatlandırılıyor. Biz de fiyat değişimine bu iki kademe üzerinden bakacağız.

Birinci Kademe (8 kWh ve altında olan tüketimler)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %0,00, 2023 Nisan: %0,28, 2022 Nisan: %19,27, 2021 Nisan: %108,20, 2020 Nisan: %133,62, 2019 Nisan: %208,68, 2018 Nisan: %261,23.

İkinci Kademe (8 kWh tüketim miktarının üzerinde olan tüketimler)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %0,00, 2023 Nisan: %0,18, 2022 Nisan: %18,62, 2021 Nisan: %209,12, 2020 Nisan: %246,87, 2019 Nisan: %358,31, 2018 Nisan: %436,34.

Su Fiyatı

Su fiyatı kullandığınız miktara çok bağlı ve üç kademe olarak fiyatlandırılıyor.

Birinci Kademe 0-15m3 arası olan kullanımlar.

İkinci Kademe: 16-30m3 arası olan kullanımlar.

Üçüncü Kademe: 31m3 ve üzeri olan kullanımlar.

Bu üç kademedeki fiyat değişimine bakarsak.

Birinci Kademe

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %0,00, 2023 Nisan: %62,35, 2022 Nisan: %212,46, 2021 Nisan: %393,14, 2020 Nisan: %493,00, 2019 Nisan: %412,90, 2018 Nisan: %429,07.

İkinci Kademe

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %0,00, 2023 Nisan: %55,54, 2022 Nisan: %199,46, 2021 Nisan: %372,85, 2020 Nisan: %469,00, 2019 Nisan: %404,23, 2018 Nisan: %419,77.

Üçüncü Kademe

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %0,00, 2023 Nisan: %111,80, 2022 Nisan: %307,78, 2021 Nisan: %543,91, 2020 Nisan: %674,83, 2019 Nisan: %371,66, 2018 Nisan: %386,64.

Hanelerde her ay tüketilen her 2,5 metreküp suyun 0,50 metreküplük kısmı “İnsani Su Hakkı” olarak minha edilerek faturalandırılmaz. “İnsani Su Hakkı” konut abonelerinin aylık tüketiminin 15 metreküplük kısmına kadar uygulanır.

Bu fiyatın üzerine KDV ve ÇTV eklendiğini de ayrıca belirteyim. Konutlara ait çevre temizlik vergisi, su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına büyükşehir belediyelerinde 2,30 TL, diğer belediyelerde 1,70 TL olarak hesaplanmaktadır.

Hem faturamızı kontrol altında tutabilmek hem de dünyamızda gittikçe azalan su kaynaklarını korumak için suyu çok hesaplı kullanmalıyız.

Dolar – Euro

Dolar endeksi

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %1,65, 2023 Aralık: %2,74, 2023 Nisan: %3,68, 2022 Nisan: %4,64, 2021 Nisan: %14,78.

2024 en yüksek değeri: 106,100 (30 Nisan 2024) En düşük değeri: 101,029 (1 Ocak 2024)

ABD 10 yıllık tahvil faizleri

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %7,97, 2023 Aralık: %12,98, 2023 Nisan: %30,91, 2022 Nisan: %65,28, 2021 Nisan: %179,64.

2024 en yüksek değeri: 4,704 (25 Nisan 2024) En düşük değeri: 3,882 (1 Şubat 2024)

Dolar

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %1,01, 2023 Aralık: %11,03, 2023 Nisan: %66,99, 2022 Nisan: %119,54, 2021 Nisan: %295,53, 2020 Nisan: %372,56, 2019 Nisan: %460,82, 2018 Nisan: %696,04.

2024 en yüksek değeri: 32,5682 TL (20 Nisan 2024) En düşük değeri: 29,4913 TL (1 Ocak 2024)

Euro/USD paritesi

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %1,35, 2023 Aralık: %1,82, 2023 Nisan: %2,19, 2022 Nisan: %0,88, 2021 Nisan: %10,38.

2024 en yüksek değeri: 1,1044 (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 1,0617 (16 Nisan 2024)

Euro

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,09, 2023 Aralık: %9,27, 2023 Nisan: %63,78, 2022 Nisan: %117,43, 2021 Nisan: %256,11, 2020 Nisan: %367,40, 2019 Nisan: %436,31, 2018 Nisan: %596,60.

2024 en yüksek değeri: 35,3370 TL (22 Mart 2024) En düşük değeri: 32,5572 TL (6 Ocak 2024)

Borsa İstanbul

BİST 100

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %7,30, 2023 Aralık: %24,83, 2023 Nisan: %95,29, 2022 Nisan: 298,33, 2021 Nisan: %593,25, 2020 Nisan: %904,07.

2024 en yüksek değeri: 10.082,7 (29 Nisan 2024) En düşük değeri: 7.412,04 (3 Ocak 2024)

BİST 30

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %8,89, 2023 Aralık: %24,99, 2023 Nisan: %92,11, 2022 Nisan: %286,57, 2021 Nisan: %624,53, 2020 Nisan: %819,88.

2024 en yüksek değeri: 10.947,40 (29 Nisan 2024) En düşük değeri: 7.969,12 (3 Ocak 2024)

Kredi Risk Primi (CDS)

Kredi risk primi, (Credit Default Swap - CDS) alınan bir kredinin geri ödenmeme riskini tespit etmek ve bu riske karşı kredinin sigortalanması için kullanılan değerdir. Faiz doğası itibarıyla alacaklının geri ödememe riskini içeren bir risk primidir. Kredi risk primi ise bu riskin sistemli bir şekilde finansal enstrümana dönüştürülmüş ve sayısal olarak ifade edilmiş halidir. Alacaklı, kredinin olası geri ödenmeme riskine karşı verdiği borcu sigorta eder. Bu sigorta işlemi ve sigorta için belirlenen bedel ise kredi risk primine tekabül eder. Bu prim bir ülkeye olan finansal güven baz alınarak serbest piyasa tarafından belirlenir. Kredileri sigortalayanlar finansal güveni oluşturan parametrelere göre geri ödememe riskini ve riski satın almaya razı oldukları primin değerini belirlemeye çalışır. Kredi risk primi ifade edilirken her %1 faiz oranı 100 baz puana tekabül eder. Kredi risk priminin 100 olması durumda borç için beklenen risk faiz oranının %1 olduğu varsayılır.

Türkiye beş yıllık tahvil CDS

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %2,70, 2023 Aralık: %0,66, 2023 Nisan: %43,94, 2022 Nisan: %48,30, 2021 Nisan: %29,11.

2024 en yüksek değeri: 334,68 (20 Mart 2024) En düşük değeri: 280,23 (1 Ocak 2024)

Kıymetli Metaller

Gram altın (TL)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %8,90, 2023 Aralık: %27,49, 2023 Nisan: %95,78, 2022 Nisan: %165,39, 2021 Nisan: %425,73, 2020 Nisan: %558,80, 2019 Nisan: %919,18 2018 Nisan: %1.295,27.

2024 en yüksek değeri: 2.503,700 TL (21 Nisan 2024) En düşük değeri: 1.945,685 TL (10 Ocak 2024)

Ons altın (USD)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %7,93, 2023 Aralık: %14,85, 2023 Nisan: %17,48, 2022 Nisan: %21,14, 2021 Nisan: %33,63, 2020 Nisan: %37,16, 2019 Nisan: %82,28, 2018 Nisan: %75,64.

2024 en yüksek değeri: 2.401,40 USD (19 Nisan 2024) En düşük değeri: 2.004,30 USD (14 Şubat 2024)

2024’te bir gündeki en büyük artış: 53,00 USD (1 Mart 2024). En büyük düşüş: 66,80 USD (22 Nisan 2024)

TCMB Altın Rezervi

29 Mart: 54 milyar 378 milyon dolar.

5 Nisan: 56 milyar 678 milyon dolar.

9 Nisan: 58 milyar 446 milyon dolar.

19 Nisan: 59 milyar 273 milyon dolar.

Altının gümüşe oranı

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %3,92, 2023 Aralık: %0,56, 2023 Nisan: %6,69, 2022 Nisan: %7,99, 2021 Nisan: %23,78.

2024 en yüksek değeri: 91,758 (7 Şubat 2024) En düşük değeri: 82,751 (15 Nisan 2024)

Gümüş

Gram gümüş (TL)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %13,38, 2023 Aralık: %27,74, 2023 Nisan: %84,26, 2022 Nisan: %146,61, 2021 Nisan: %325,83, 2020 Nisan: %766,28, 2019 Nisan: %927,18, 2018 Nisan: %1.218,44.

2024 en yüksek değeri: 30,1139 TL (15 Nisan 2024) En düşük değeri: 21,4451 TL (22 Ocak 2024)

Ons gümüş (USD)

Silver Institute yaptığı açıklamada, güçlü endüstriyel tüketimin öncülük ettiği %2'lik talep artışı ve toplam arzdaki %1'lik düşüş nedeniyle küresel gümüş açığının 2024 yılında %17 artarak 215,3 milyon troy onsa yükselmesinin beklendiğini bildirdi.

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %12,38, 2023 Aralık: %14,21, 2023 Nisan: %10,14, 2022 Nisan: %12,13, 2021 Nisan: %7,99, 2020 Nisan: %80,44, 2019 Nisan: %84,58, 2018 Nisan: %66,62.

2024 en yüksek değeri: 28,808 USD (19 Nisan 2024) En düşük değeri: 22,154 USD (13 Şubat 2024)

2024’te bir gündeki en büyük artış: 1,137 USD (3 Nisan 2024). En büyük düşüş: 1,411 USD (22 Nisan 2024)

Platin

Gram platin (TL)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %4,20, 2023 Aralık: %9,87, 2023 Nisan: %49,57, 2022 Nisan: %113,62.

2024 en yüksek değeri: 1.025,27 TL (11 Nisan 2024) En düşük değeri: 862,11 TL (17 Ocak 2024)

Ons platin (USD)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %3,79, 2023 Aralık: %0,60, 2023 Nisan: %10,28, 2022 Nisan: %1,39, 2021 Nisan: %21,61, 2020 Nisan: %23,86.

2024 en yüksek değeri: 1.006,15 USD (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 876,80 USD (26 Şubat 2024)

2024’te bir gündeki en büyük artış: 39,05 USD (8 Nisan 2024). En büyük düşüş: 27,70 USD (26 Şubat 2024)

Paladyum

Ons paladyum (USD)

UBS (Dünyanın en büyük menkul kıymetler yöneticilerinden biri), opsiyon piyasası oyuncuları arasında paladyum fiyatlarına ilişkin hissiyatta bir değişim olduğunu kaydetti. Ticari olmayan hesapların net-uzun pozisyonlarındaki son artışlara rağmen, paladyum için görünüm negatife döndü. Piyasadaki değişiklikler paladyumun nisan ayını düşüş ile kapatmasına neden oldu.

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,17, 2023 Aralık: %7,07, 2023 Nisan: %32,42, 2022 Nisan: %56,21, 2021 Nisan: %63,11, 2020 Nisan: %50,51.

2024 en yüksek değeri: 1.102,03 USD (1 Ocak 2024) En düşük değeri: 860,50 USD (13 Şubat 2024)

2024’te bir gündeki en büyük artış: 102,00 USD (6 Mart 2024). En büyük düşüş: 51,20 USD (7 Şubat 2024)

Endüstriyel Metaller (USD – Londra Metal Borsası)

Metal fiyatları Londra Metal Borsası tarafından açıklanıyor ve dünyanın her yerinde Amerikan doları üzerinden işlem görüyor.

Alüminyum

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %11,62, 2023 Aralık: %13,51, 2023 Nisan: %6,16, 2022 Nisan: %24,33, 2021 Nisan: %7,66, 2020 Nisan: %70,56, 2019 Nisan: %34,47, 2018 Nisan: %11,67.

2024 en yüksek değeri: 2.653,00 USD (22 Nisan 2024) En düşük değeri: 2.109,50 USD (22 Ocak 2024)

Alüminyum Alaşım

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,06, 2023 Aralık: %4,37, 2023 Nisan: %6,61, 2022 Nisan: %30,54, 2021 Nisan: %8,12, 2020 Nisan: %54,69, 2019 Nisan: %34,88, 2018 Nisan: %3,44.

2024 en yüksek değeri: 2.025,00 USD (15 Ocak 2024) En düşük değeri: 1.540,00 USD (1 Ocak 2024)

Kurşun

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %3,79, 2023 Aralık: %4,42, 2023 Nisan: %1,09, 2022 Nisan: %11,59, 2021 Nisan: %6,54, 2020 Nisan: %28,72, 2019 Nisan: %9,62, 2018 Nisan: %9,73.

2024 en yüksek değeri: 2.195,50 USD (26 Nisan 2024) En düşük değeri: 1.964,50 USD (28 Mart 2024)

Çinko  

Young Poong Corp'un Güney Kore'deki Seokpo tesisindeki %20 üretim kesintisi, çinko fiyatlarının nisan ayını artış ile kapatmasına neden oldu.

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %11,32, 2023 Aralık: %8,71, 2023 Nisan: %1,95, 2022 Nisan: %37,63, 2021 Nisan: %3,07, 2020 Nisan: %44,42, 2019 Nisan: %6,82, 2018 Nisan: %14,53.

2024 en yüksek değeri: 2.924,00 USD (30 Nisan 2024) En düşük değeri: 2.080,00 USD (21 Şubat 2024)

Bakır

Bakır fiyatları, ham madde tedarikinin sıkılaştığına ve Çinli döküm tesislerinin üretim kesintisine uğradığına dair endişelerin etkisiyle nisan ayını yükseliş ile kapattı. İyileşen talep görünümü de bir miktar destek sağladı.

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %9,25, 2023 Aralık: %12,56, 2023 Nisan: %7,36, 2022 Nisan: %7,14, 2021 Nisan: %2,17, 2020 Nisan: %88,05, 2019 Nisan: %47,09, 2018 Nisan: %38,90.

2024 en yüksek değeri: 9.973,00 USD (30 Nisan 2024) En düşük değeri: 8.085,00 USD (12 Şubat 2024)

Nikel

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %4,60, 2023 Aralık: %10,60, 2023 Nisan: %23,02, 2022 Nisan: %45,45, 2021 Nisan: %10,73, 2020 Nisan: %55,13, 2019 Nisan: %42,10, 2018 Nisan: %30,96.

2024 en yüksek değeri: 19.175,00 USD (26 Nisan 2024) En düşük değeri: 15.610,00 USD (6 Şubat 2024)

Kalay

Küresel arz belirsizliği (Myanmar kaynaklı) ve olumlu gibi görünen mevsimsellik, kalay fiyatlarının nisan ayını yükseliş ile kapatmasına neden oldu.

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %16,27, 2023 Aralık: %29,53, 2023 Nisan: %23,76, 2022 Nisan: %26,09, 2021 Nisan: %12,84, 2020 Nisan: %112,00, 2019 Nisan: %54,57, 2018 Nisan: %49,50.

2024 en yüksek değeri: 35.665,00 USD (19 Nisan 2024) En düşük değeri: 23.975,00 USD (10 Ocak 2024)

Hasır Çelik (USD – Londra Borsası)

Dünya Çelik Birliği (Worldsteel), mart ayında küresel ham çelik üretiminin, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,3 düşüşle 161,2 milyon ton seviyesinde kaldığını açıkladı. Türkiye'nin üretimi ise yüzde 18,0 artışla 3,2 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.

Dünya Çelik Birliği, 2024 ve 2025 için Kısa Vadeli Görünüm raporunda çelik talep tahminini yayımladı. Bu yıl talebin %1,7 artışla 1,793 milyar tona ulaşacağını tahmin ediliyor. 2025'te çelik talebinin ise %1,2 oranında artarak 1,815 milyar tona çıkması bekleniyor.

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,06, 2023 Aralık: %3,34, 2023 Nisan: %14,48, 2022 Nisan: %38,07, 2021 Nisan: %9,03.

2024 en yüksek değeri: 620,00 USD (31 Ocak 2024) En düşük değeri: 569,00 USD (5 Mart 2024)

Demir Cevheri (USD – Chicago Borsası)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %5,63, 2023 Aralık: %21,23, 2023 Nisan: %11,15, 2022 Nisan: %31,79, 2021 Nisan: %38,60.

2024 en yüksek değeri: 144,16 USD (3 Ocak 2024) En düşük değeri: 99,89 USD (4 Nisan 2024)

Kereste (USD – Chicago Borsası)

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %8,00, 2023 Aralık: %0,76, 2023 Nisan: %8,85, 2022 Nisan: %44,04, 2021 Nisan: %56,40.

2024 en yüksek değeri: 609,50 USD (21 Mart 2024) En düşük değeri: 499,50 USD (24 Nisan 2024)

Ham Petrol (USD – Brent Petrol)

Jeopolitik gerilimin yol açtığı arz endişelerinin etkisiyle son beş ayın en yüksek seviyelerini gören petrol fiyatları, Orta Doğu’da ateşkesin gerilimi azaltacağı beklentisi ve ABD talebine ilişkin görünüm üzerinde baskı yaratan enflasyondaki artış işaretleriyle ayın sonuna doğru düşse de nisan ayını geçen aya göre artış ile kapattı.

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %5,21, 2023 Aralık: %15,15, 2023 Nisan: %7,25, 2022 Nisan: %16,09, 2021 Nisan: %36,60, 2020 Nisan: %225,82, 2019 Nisan: %24,52, 2018 Nisan: %24,84.

2024 en yüksek değeri: 91,17 USD (5 Nisan 2024) En düşük değeri: 75,89 USD (2 Ocak 2024)

Benzin - Motorin - Otogaz

Benzin

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %4,11, 2023 Aralık: %28,10, 2023 Nisan: %99,54, 2022 Nisan: %127,87, 2021 Nisan: %513,49.

Mazot

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %1,07, 2023 Aralık: %14,94, 2023 Nisan: %105,06, 2022 Nisan: %94,50, 2021 Nisan: %548,49.

Otogaz

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %3,12, 2023 Aralık: %21,79, 2023 Nisan: %114,63, 2022 Nisan: %93,93, 2021 Nisan: %459,78.

Türkiye’de mart ayında 226 bin 617 aracın trafiğe kaydı yapıldı. Şubat ayında 193 bin 600 adet olarak açıklanmıştı. Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre %17,1 arttı. Bu araçların %45,5’i motosiklet ve %39,1’i otomobil olarak açıklandı. Trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı mart ayı sonu itibarıyla 29 milyon 367 bin 254 oldu

2023 yılında trafiğe kaydı yapılan toplam araç sayısı 2 milyon 290 bin 280 oldu.

Ulaştırma

Takip ettiğim güzergahlarda nasıl bir değişim olduğuna kısaca bakalım.

Ulaştırma Değişim: 2024 Mart’a Göre: %64,27, 2023 Aralık: %70,36, 2023 Nisan: %75,19.

Uçak Değişim: 2024 Mart’a Göre: %68,53 2023 Aralık: %74,50, 2023 Nisan: %73,68.

Yüksek Hızlı Tren Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %0,00, 2023 Nisan: %73,45.

Otobüs Değişim: 2024 Mart’a Göre: %52,84, 2023 Aralık: %69,54, 2023 Nisan: %114,00.

Metro ve Marmaray Değişim: 2024 Mart’a Göre: %0,00, 2023 Aralık: %9,00, 2023 Nisan: %68,56 (Ankara ve İstanbul)

Bilmiyorum bir şey ifade ediyor mu ama nisan ayında fiyatlar en çok cumartesi günü arttı ve en çok salı günü düştü. Fiyatların en yüksek olduğu gün 6 Nisan (cumartesi) oldu.

Oteller

Değişim: 2024 Mart’a Göre: %14,40, 2023 Aralık: %24,53, 2023 Nisan: %68,76.

Benim takip ettiğim otellerde nisan ayında geçen aya göre en büyük artış gösteren iller/ilçeler %87,89 ile Kapadokya ve %37,76 ile Bodrum oldu. Geçen aya göre en büyük düşüş gösteren iller/ilçeler %9,62 ile Van ve %5,45 ile Eskişehir.

Nisan ayında Aralık 2023’e göre fiyatı en çok artanlar Kapadokya %96,12 ve Bodrum %66,37 oldu. Aralık 2023’e göre fiyatı düşen il/ilçeler %7,28 ile Konya ve %1,24 ile Trabzon oldu.

Nisan ayında geçen sene aynı aya göre en büyük artış gösteren iller/ilçeler %120,97 ile Gelibolu ve %118,05 ile Kapadokya oldu. Nisan 2023’e göre fiyatı düşen il/ilçe yok.

Nisan ayında fiyatlar en çok salı günleri arttı ve en çok perşembe günleri düştü. Fiyatların en yüksek olduğu gün 26 Nisan (cuma) oldu.

Bu Ay Açıklanan Diğer Güncellemeler

Tüketici Güven Endeksi

Tüketici Güven Endeksi, tüketicilerin kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçmeyi amaçlayan bir göstergedir. Tüketici Eğilim Anketi yapılarak belirlenir. Genelde her ayın son haftasında açıklanır.

Endeks en düşük 0 en yüksek 200 değerleri alabilir. Endeksin 100’den yüksek olması tüketici güveninde iyimser durum, 100’den küçük olması da tüketici güveninde kötümser durum olduğunu gösterir.

Takip etmeyen dostlarımız için böyle kısacık bir açıklama yaptıktan sonra bakalım Türkiye’de nisan ayında durum nasıl?

TUİK verilerine göre tüketici güven endeksi nisan ayında bir önceki aya göre %0,02 oranında artarak 80,5 seviyesine çıktı. Mart ayında 79,4 olmuştu.

Mevcut dönemde hanenin maddi durumu nisan ayında %0,7 azalarak 65,0 oldu. Mart ayında 66,6 olarak açıklanmıştı.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi mart ayında 78,9 iken, nisan ayında %0,9 artarak 82,9 oldu.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi mart ayında 74,9 iken nisan ayında %0,4 oranında artarak 78,1 oldu.

Gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi %0,5 azalarak 95,8 oldu. Mart ayında bu değer 97,0 idi.

Endeksin 100’den küçük olması kötümser bir duruma işaret ediyor.

Satınalma Müdürleri Endeksleri (PMI)

Satınalma Müdürleri Endeksleri (Purchasing Managers’ Indexes – PMI), ekonomik faaliyet koşullarının ölçümü konusunda gerek küresel piyasalar gerekse ekonomi basını tarafından yakından takip edilen göstergeler arasında yer almaktadır. Ekonomik faaliyet koşullarına ilişkin olarak ilgili ay içerisinde açıklanan ilk verilerden biri olması, resmi verilerden önce yayınlanması ve gerçekleşen verilerle gösterdiği korelasyon, PMI endekslerine önemli bir öncü gösterge niteliği kazandırmaktadır.

PMI endeksleri birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede imalat, hizmet, inşaat gibi sektörler için aylık raporlar biçiminde kamuoyuna açıklanmaktadır. Endekslerin hesaplanması için yapılan ankette, katılımcı firmalara üretim, yeni siparişler, stok düzeyleri, istihdam, tedarikçi performansı ve fiyat eğilimleri gibi parametrelerin hangi yönde geliştiği sorulmaktadır.

PMI’ların 50’den büyük olması önceki aya kıyasla bir iyileşmeye ya da artışa işaret ederken 50’den küçük olması önceki aya göre kötüleşme ya da düşüş olarak değerlendirilmektedir. Endeksler, sektörlerin faaliyet konularındaki değişimin nicel büyüklüğünü değil de yönünü göstermesi açısından bir eğilim göstergesi özelliği taşımaktadır.

PMI endeksleri hakkında bilgi sahip olduğumuza göre gelin beraberce başta Türkiye olmak üzere bazı önemli coğrafyalarda son aylardaki duruma bakalım.

PMI İmalat Sanayi Raporu

Türkiye: Kasım: 47,2, Aralık: 47,4 Ocak: 49,2, Şubat: 50,2, Mart: 50,0, Nisan: 49,3.

ABD: Kasım: 49,4, Aralık: 47,9, Ocak: 50,7, Şubat: 52,2, Mart: 51,9, Nisan: 50,0.

Çin: Kasım: 50,7, Aralık: 50,8, Ocak: 50,8, Şubat: 50,9, Mart: 51,1, Nisan: 51,4.

Japonya: Kasım: 48,3, Aralık: 47,9, Ocak: 48,0, Şubat: 47,2, Mart: 48,2, Nisan: 49,6.

AB: Kasım: 44,2, Aralık: 44,4, Ocak: 46,6, Şubat: 46,5, Mart: 46,1, Nisan: 45,7.

Almanya: Kasım: 42,6, Aralık: 43,3, Ocak: 45,5, Şubat: 42,5, Mart: 41,9, Nisan: 42,5.

B. Krallık: Kasım: 47,2, Aralık: 46,2, Ocak: 47,0, Şubat: 47,5, Mart: 50,3, Nisan: 49,1.

Fransa: Kasım: 42,9, Aralık: 42,1, Ocak: 43,1, Şubat: 47,1, Mart: 46,2, Nisan: 45,3.

Global: Kasım: 49,3, Aralık: 49,0, Ocak: 50,0, Şubat: 50,3, Mart: 50,6, Nisan: 50,3.

Türkiye'de mart ayında 50,0 olan manşet PMI, nisan ayında 49,3 seviyesine düştü. Bu veri faaliyet koşullarında genel olarak durağan bir seyre işaret etti ve eşik değer 50'nin altına indi.

Nisan’da faaliyet koşullarının yeniden bozulmasında üretimin daralma bölgesine dönmesi etkili oldu. Talepteki zayıflamaya bağlı olarak üretimde son üç ayın ilk düşüşü gözlendi.

Fiyat artışları ve yüksek faiz oranlarının talebi olumsuz yönde etkilemesiyle yeni siparişler üst üste onuncu ay yavaşladı.

Dostlar, daha önce de belirttiğim gibi bunlar Emin’in takip ettiği ürünlerin ve piyasaların durumu. Ne piyasa analizi ne de sizlere nasıl hareket etmeniz veya yatırım yapmanız yönünde bir tavsiye. Herkesin öncelikleri, gözlemleri ve risk tercihleri farklıdır. Alım alışkanlıklarınıza ve alım yaptığınız yerlere göre sizin değerlendirmeleriniz çok daha farklı olabilir. Bakalım önümüzdeki aylarda ne gibi gelişmeler yaşayacağız.

Bu raporda düşen değerler kırmızı ile, yükselen değerler yeşil ile belirtilmiştir.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…