Ben Zarar Vermiyorum

Günaydın Dostlar,

Dünyamızın atmosferine çok zarar verildiğini ve bu işin süratle kötüye gittiğini hepimiz biliyoruz. Bu konular ne zaman gündeme gelse benim aklıma da iki üç ay önce dünyamızı kurtarmak için Avrupa’da yapılan liderler toplantısı geliyor. Toplantıda uyuyan liderlerin görüntülerini hepimiz hatırlıyoruz.

Neden uyuyorlardı? Çünkü, çok fazla bir şey değişmeyeceğini onlar da biliyorlar da ondan. Dünyada iki yüzden fazla ülke varken sadece iki ülke atmosfere verilen zararın yarısından sorumlu. Bunlar da Amerika Birleşik Devletleri ve Çin.

Uyuyoruz ama bir yandan da görülmemiş işler oluyor. Bitmeyen yangınlar, eriyen binlerce yıllık buzullar, hiç görülmemiş hastalıklar, kaybolan mevsimler; hepimizin hayatını derinden etkiliyor. Fenerbahçe’nin bile futbolu bozuldu.

Çevresel sorunları çözmek maliyet getiriyor. Bu tip bir maliyeti de hiçbir ülke göze almak istemiyor. Zaten salgın kaynaklı büyük bir ekonomik kriz yaşanırken, enflasyon dünyanın her ülkesinde artmışken kimse daha fazla maliyet yaratacak işlere girişmek istemiyor. Bir nevi “Batarsak hep beraber batarız.” diyorlar.

Çevreye daha az zarar veren bir ekipman veya araç almak istediğiniz zaman, muhakkak daha fazla para harcamanız gerekiyor. Bazı duyarlı ve iyi niyetli firmalar bu masrafı göze alıyorlar ama onların iyi niyeti çevrenin daha fazla zarar görmesini önlemiyor.

Nasıl mı? Hemen anlatayım. Kabaca bir hesap yapalım mı?

Bir ekipman düşünün. Firmanın birinde bu ekipmandan yüz adet olduğunu ve her birinin çevreye on birim zarar verdiğini düşünelim. Bu da toplamda 100 X 10 = 1.000 birim zarar demek oluyor.

Firmalar büyüyor, işler büyüyor ve daha fazla ekipman alma ihtiyacı doğuyor. Aynı zamanda da bazı ekipmanlar eskiyor ve yenilenmesi gerekiyor. Her sene ekipmanların %10’un yenilendiğini ve %10 oranında da yeni ekipman alındığını düşünelim.

İyi niyeti ve duyarlı firma, daha fazla para harcıyor ve 10 birim zarar veren değil de yeni geliştirilmiş 8 birim zarar veren üniteleri satın alıyor. Doğayı kurtarmak için parayı harcadılar ve çevreye daha az zarar veren ekipmanlar aldılar. Allah razı olsun. Doğal olarak, bunu da her ortamda anlatıyorlar. “Biz çevre dostu firmayız ve artık daha az zarar veren ekipmanlar alıyoruz.” diyorlar. Çok doğru ve çok güzel bir hareket.

Niyetleri iyi olsa da sonuçlar her zaman arzu edildiği gibi olmuyor. Gelin bu seneki toplam zararı beraberce hesaplayalım. Hatırlayacağınız gibi geçen seneki toplam zararımız 1.000 birimdi.

Ne yaptık? Eskiyen ve eski teknoloji ile üretilmiş 10 üniteyi kullanımdan kaldırdık. Yani eski teknoloji ile üretilmiş 90 ünite kaldı elimizde. Bu da 90 X 10 = 900 birim zarar ediyor.

Yenilediğimiz 10 birim artık 10 değil de 8 birim zarar veriyor. Bunlar daha çevreci ürünler. Bunların zararı da 10 X 8 = 80 birim zarar.

Son olarak da büyüyen işlerimiz için aldığımız 10 ünite var. Bunlar da yeni teknoloji ve bunların verdiği zarar da 10 +-X 8 = 80 birim.

Toplama baktığımızda karşımıza şu şekilde bir tablo çıkıyor.

Eskiden kalan 90 ünite: 900 birim zarar.

Yenilenen 10 ünite: 80 birim zarar.

Büyüyen iş için alınan 10 ünite: 80 birim zarar

Toplam: 900 + 80 + 80 = 1.060

Maalesef gerçekler üç aşağı beş yukarı böyle dostlar. Az sayıdaki duyarlı firma, çevreyi korumak için maliyetlerini arttırmayı göze alıyorlar ama toplam da genelde arzu ettiğimiz yere varamıyoruz.

Kısa vadede istediğimiz sonuçları alamasak da herkes bu tip çalışmaları yapmaya devam etmeli. Çok daha fazla firma bu işe gönül vermeli ama devletler bu işe ciddi bir şekilde yaklaşmazsa hiçbir yere varamayız.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…