Raylı Sistemler Şubat 2023

Günaydın Dostlar,

Raylı sistemlerin her türlüsünü severim. Gerçeğine de, oyuncağına da ilgim büyüktür. Tabii sadece sevmekle kalmıyorum, çok sık kullanıyorum da. İstanbul gibi bir şehirde bir yere raylı sistemle gidebilme imkânı varsa muhakkak kullanılmalıdır. Çok mecbur olmadıkça dışarıya hayatta arabayla çıkmam. Trafik ve park sorunu insanı yıpratıyor.

Çok sevdiğim ve çok kullandığım için de çok takip ederim. Yapımı devam eden hatları veya devam edemeyenleri hepsini yakından izlerim.

Fırsat buldukça yapımı devam eden hatların durumunu sizlerle paylaşacağım.

İstanbul

M11 Gayrettepe İstanbul Havalimanı hattı 22 Ocak 2023’te hizmete açıldı. Gayrettepe’ye kadar olan bölümün ise bahar aylarında açılması hedefleniyor. 37,5 kilometre uzunluğundaki ve dokuz istasyonlu hat yerli yazılım kullanan ilk hat olma özelliğini de taşıyor. Projede ilk aşamada on tren seti görev yapacak.

M3 Başakşehir Kayaşehir hattının en geç mart ayı içinde tamamlanması hedefleniyor. Hatırlarsanız daha önce bu tarih 2022 sonu olarak açıklanmıştı. 2017 yılında yapımına başlanan ve 6,7 km uzunluğundaki hatta test sürüşleri devam ediyor. Dört istasyonlu metro hattının toplam yatırım tutarı 8,2 milyar TL.

M11 İstanbul Havalimanı-Halkalı projesinin fiziksel ilerleme oranı %87’ye ulaştı. Yaklaşık 56 kilometrelik ana hat tünellerinin tamamı bitirildi. 32 km’lik hat tamamlandığında İstanbul Havalimanı Halkalı arası 30 dakikaya düşecek. Bu hat Marmaray, M3 ve M9 hatlarına yolcu alıp verebilecek. Projenin toplam yatırım tutarı 31,5 milyar TL.

M9 Ataköy-İkitelli hattında fiziki ilerleme %77’yi geçti. Betonarme imalatı %90 seviyesini geçen projede ince işler ve elektromekanik çalışmalar devam ediyor. Proje; Bakırköy, Bahçelievler, Küçükçekmece, Bağcılar ve Başakşehir ilçelerinden geçiyor. Hattın 2023 yılında tamamlanması hedefleniyordu ama görülüyor ki açılış 2024’e kaldı. Bu yıl 1 milyar 750 milyon TL harcama yapılması planlanıyor. Proje bedeli (72 adet araç dahil) 10,6 milyar TL.

M3 Bakırköy-Kirazlı projesinde fiziksel ilerleme oranı %78’e ulaştı. 17 km’lik TBM kazısı tamamlandı. 8,4 kilometre uzunluğundaki 8 istasyonlu projenin bu yılın ikinci yarısında hizmete geçmesi planlanıyor. Bir saatte tek yönde 70 bin yolcu taşıyabilecek olan hatta halen ray montajı devam ediyor. Proje bedeli (72 adet araç alımı dahil) 10,7 milyar TL.

M5 Çekmeköy-Sultanbeyli etabında ilerleme oranı %50’yi aştı. Ekim ayında projede ilk ray kaynağı yapılarak önemli bir aşamaya geçilmişti. Çekmeköy-Şehir Hastanesi olarak belirlenen ilk kesimin 2023 yılının ikinci yarısında hizmete açılması bekleniyor. Hattın diğer bölümünün de 2024 yılında hizmete geçeceği belirtilmiştir. Bu sayede Sultanbeyli’den Üsküdar’a kadar kesintisiz ulaşımın sağlanması mümkün olacaktır. Proje için bu yıl 2 milyar 65 milyon lira bütçelendi. Toplam yatırım büyüklüğü (150 adet araç dahil) 14,4 milyar TL.

M12 Göztepe Ümraniye metro hattında işlerin yarısı bitirildi ve fiziksel ilerleme oran %55’i geçti. Projede TBM kazıları tamamlandı ve döşenecek raylar sahaya getirildi.13 kilometre uzunluğundaki 11 istasyonlu hattın 2023 yılı sonunda hizmete alınması hedefleniyordu. Geçen ay “İnşallah yetişir ama ben bu projenin 2024’e sarkabileceğini düşünüyorum.” diye yazmıştım ama görülüyor ki ben de yanılmışım. Şu anda hedef 2025 olarak değiştirilmiş durumda. Toplam bütçesi (56 adet araç alımı dahil) 20,1 milyar TL.

M20 Sefaköy-Tüyap (Beylikdüzü) metrosu yeni planlanan metrolardan bir tanesi. Metronun dış borçlanma talebi onaylanmış olsa da ne yazık ki 2023 yatırım programında yer almadı. 19,5 kilometre uzunluğundaki hat Sefaköy’den başlıyor. Metrobüs hattı ile birçok noktada entegrasyonu olan bu güzergâh 10 istasyondan oluşuyor ve Tüyap arkasındaki depo ve bakım merkezinde son buluyor.

M7 Esenyurt Uzatmasında TBMM kazıları başladı. İlk aşamanın 2025 yılında bitirileceği açıklandı. Şu anda fiziksel ilerleme oranı %11 civarında. Birinci etabın uzunluğu yaklaşık 7 km. Mecidiyeköy-Mahmutbey hattının devamı niteliğinde olan projede, ilk aşamada dört yeni istasyon inşa ediliyor. Bu projenin yatırım bedeli (220 adet araç dahil) 28,7 milyar TL.

M10 Pendik Sabiha Gökçen ve M4 Tuzla Uzatma hattında iptal edilen ve yeniden ihalesi yapılan projede çalışmalar tekrar başladı ve firmaya yer teslimi yapıldı. İlk sözleşmede %30 civarı fiziksel ilerleme kaydedilmişti. Bu yıl 979 milyon lira bütçe ayrılan hat, 13 kilometrelik 8 istasyonlu iki bağımsız metro hattından oluşuyor. Projenin 2025 yılında bitirilmesi planlanıyor. Toplam yatırım bedeli (240 adet araç dahil) 18,3 milyar TL.

M1B Kirazlı Halkalı metrosu yeniden ihale edilecek. Bir türlü yol alamayan ve sadece %8’lik fiziksel ilerleme kaydeden hattın 2024 yılında hizmete alınması planlansa da artık bu mümkün olmayacak. IBB yatırım programına göre yeni hedef 2025 olarak gözüküyor. Toplam yatırım bedeli (272 adet araç dahil) 31,5 milyar TL.

M14 Altunizade-Çamlıca metrosunun da 2024 yılının ilk yarısında tamamlanması hedefleniyor. Bu proje için bugüne kadar 33 milyon TL ödeme yapıldı. Şu ana kadar%36’lık fiziki ilerleme kaydedildi. 3,5 kilometrelik metro hattının toplam yatırım tutarı (10 adet araç dahil) 3,8 milyar TL.

T6 Sirkeci-Kazlıçeşme raylı sistem projesinin bahar aylarında açılması için yoğun çaba harcanıyor. Ray kaynak süreci de başlayan projede bir yandan da restorasyon çalışmaları devam ediyor. Bu proje kapsamında yürüyüş yolları ve bisiklet parkurları da yapılıyor. Toplam yatırım tutarı 1,5 milyar TL.

T5 Alibeyköy-Cibali Tramvay Hattı’nın Eminönü’ne kadar uzanan ikinci etabında da işin zor kısmı bitirilmiş görünüyor. Eminönü Cibali arası kazık imalatları tamamlandı. Fiziksel ilerleme oranı %95’e ulaşan hatta ilk ray kaynağı geçtiğimiz günlerde atıldı. 2023 yılında hizmete alınması planlanan projenin toplam yatırım tutarı 4,6 milyar TL.

İzmir

Çiğli Tramvay projesinde fiziksel ilerleme oranı %86’ya ulaştı. 14 istasyondan oluşan 11 km’lik hattın mayıs ayında tamamlanması hedefleniyordu ama açılış daha erken bir tarihte mart ayında olacak gibi duruyor. 26 adet elektrikli tramvayın görev yapacağı hatta test sürüşleri devam ediyor.

Fahrettin Altay-Narlıdere Metro hattında istasyonların kazı ve destekleme işlerinin %100’ü tamamlandı. Tek yönde 7,2 km uzunlukta olan projede tünel kazıları da bitirildi. Projede trenlerin mart sonunda raylara indirilmesi ve test sürüşlerinin başlaması hedefleniyor. Hizmete alma tarihi sonbahar olarak açıklandı.

Üçyol-Buca Metro hattı 11 istasyondan oluşuyor ve günde 400 bin yolcuya hizmet verecek şekilde tasarlandı. Geçen yıl temeli atılan projede tünel açma makinelerinin toprak altına indirilmesi bekleniyor. Dört yılda tamamlanması planlanan 13,5 km’lik hat sürücüsüz trenler kullanılarak işletilecek.

Yüksek Hızlı Tren

Ankara-Sivas hattında çalışmalar 2009 Şubat ayında başlamıştı. Bir türlü bitirilemeyen 293 kilometre uzunluğundaki hattın 2023 yılı içerisinde hizmete girmesi hedefleniyor. Bu proje ile Kırıkkale, Yozgat ve Sivas illeri de hızlı tren ile tanışmış olacak. Proje tamamlandığında Ankara-Sivas arasının iki saate düşeceği açıklandı.

İstanbul’da ve diğer birçok şehirde raylı sistem çalışmaları devam ediyor. Bu sabah bir kısmını sizler için özetlemeye çalıştım. Bakalım önümüzdeki günlerde ne gibi gelişmeler göreceğiz.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…

Saatin Çalmasına On Dakika Kaldı

Günaydın Dostlar,

Çok sıkıntılı günlerden geçiyoruz. On binlerce kardeşimizi kaybettik. Üzüntümüz büyük, acımız büyük; bu böyle olmamalıydı diye düşünüyoruz. Geçen yirmi dört yıl içinde çok daha fazla önlem alınabilirdi, dersler çıkarılabilirdi.

Jeologlar, “Her fay aynı değildir, bir kısmı aktif faylardır, bir kısmı da hırçın faylardır.” diyorlar. Şunu kabul etmeliyiz ki Avrupa’daki en hırçın, en laf dinlemeyen faylar bizim ülkemizde. Bunların üzerine bir şeyler inşa etmek yasaklanamaz mıydı? Türkiye kocaman bir ülke, bu fayların üstü bu kadar mı değerliydi?

Manzarasına göre değil de sağlamlığına ve zeminle uyumuna göre bina inşa etmeyi ne zaman öğreneceğiz? Ne diyor uzmanlar? “Binayı sağlam yapmak yetmez, zeminin de sağlam olması ve binanın da o zemine göre yapılmış olması gerekir.” Aynı ilçe içindeki her arsa aynı zemin özelliklerine sahip olmayabilir. Yüz yıldır dünyalar kadar deprem yaşadık, binlerce vatandaşımız kaybettik, bir arpa boyu kadar yol alamadık.

Seçilmişlerin kanunlara, kurallara uygun iş yapması değil de yasaların etrafından dolaşacak çözümler bulması bekleniyor ve bu yönde onlara sürekli baskı yapılıyor. İmar affı gibi kavramlar bu gibi baskıların sonunda kazanılmış zaferler olarak görülüyor. Umarım bütün bu yaşananlardan bir gram ders çıkartırız.

Senin düzgün bir bina yapmadığını bilerek (kendin istediğin için) sana burada oturma izni veriyorum. Bu yaklaşım o gün için bir iyilikmiş gibi görünse de sonunun ne olduğunu hep beraber defalarca gördük. İmar affı yasaklanmalı ve anayasal güvence altına alınmalı. Teklif dahi edilemeyeceği çok net olarak belirtilmeli. Hemen yarın yapılmalı. Buna karşı çıkacak bir siyasi parti olmaması lazım. Bir daha imar affı olmayacağını bilirsek belki birazcık ona göre hareket etmeyi öğrenebiliriz.

Bir diğer önemli konu da kimlerin inşaat yapabileceği konusu. Her önüne gelen inşaat yapamamalı. Çok net tahsil ve tecrübe kriterleri konulmalı. Tecrübeye dayanarak inşaat yapmak son bulmalı. Bilime dayalı, mimarisi ve statik hesabı çok net çalışılmış binalar inşa edilmeli. Böyle bir şeye gerek olmasaydı kimse yıllarca gidip bu konularda üniversite eğitimi almazdı. Nasıl ki insanlar kendi kendine her şeyi öğrenerek doktor olamıyorsa müteahhit de olamamalı, inşaat da yapamamalı. Bu gereklilikleri yerine getirmeyenlerin şu ana kadar verilmiş olan karneleri de hemen iptal edilmeli.

En az imar affı kadar tehlikeli bir diğer konu da binalara yapılan müdahaleler. Binanın yapısıyla oynayacak her türlü müdahale yasaklanmalı. Bu listede bir numarada kolon kesme var. Biraz yer açmak için bir binanın kolonunu kesmek nasıl bir düşüncenin ürünüdür? Kolon kesmeye aklı çalışan kişiler, olası bir depremde binanın çökeceğini düşünemiyorlar mı? Kolon kesildiği tespit edildiği zaman cezası ağırlaştırılmış müebbet hapis olmalı. Bunun için binanın çökmesine de gerek yok. Tespit edildiği anda ceza uygulanmalı.

Kullanım amacını değiştirmek, ilaveler yapmak, balkonu odaya katmak, odayı bahçeye doğru uzatmak, duvarları yıkıp boydan boya cam yapmak, taşıyıcı olmayan duvarları yıkmak, kat çıkmak gibi konular da kesinlikle yasaklanmalı. Yangın merdiveninin bir bölümüne erzak odası yapıldığını bile gördük.

İngiltere’de inşaat yapan bir vatandaşımızla bir röportaj yapılmış. Ben de izledim. “İngiltere’de bir inşaatın başından sonuna kadar çeşitli kuruluşlar en az altmış yetmiş kere denetime gelir.” dedi. En az üç dört kere de onları denetleyenleri denetleyenler gelirmiş. İşte böyle olmalı. Her aşaması tek tek onaydan geçmeli. Proje onayı, inşaat onayı gibi bir iki onayla bu iş yürümez. Aralarda ne yapıldığına da hâkim olmamız gerekiyor. Son yaşadığımız depremin en üzücü yanlarından biri de son yıllarda yapılan birçok sitenin çökmüş olmasıydı. Birkaç blok değil birçoğunda bütün bloklar çöktü.

Birbirine bitişik yapılmış binalar da ayrı bir sorun. Maalesef şehirlerimiz bu tip binalarla dolu. Kimi uzun, kimi kısa, ortak duvar kullananları bile var. Bina çökmüş, duvara asılan resimler yan apartmanın duvarında asılı kalmış. Uzmanlar, kat yükseklikleri birbirine denk gelmeyen binaların bir deprem anında büyük sıkıntı yaratacağını söylüyorlar.

Böyle bir afet anında en önemli sorunlardan bir tanesi de tedarik. Çadır, Uyku Tulumu, Jeneratör veya benzeri şeylerden kısa bir sürede on binlerce bulamayız. Hiçbir tedarikçi dünyanın hiçbir yerinde on binlerce stok tutmaz. Bizim de on binlerce depolamamız çok mümkün olmasa da bu tip ihtiyaçlar belli miktarlarda illerde, ilçelerde, köylerde yıkılmayacak binalarda stoklanmalı. Bir afet anında ulaşımın da nasıl bir sorun haline geldiğini düşünürsek merkeze en yakın yerden tedarik en kolay yöntem gibi duruyor. Depolardaki stok hemen kullanıma açılmalı ve önceden belirlenmiş yerlerde çadırlar, konteynerler ilk günden kurulmaya başlanmalı. Bir yandan arama kurtarma yapılırken bir yandan da barınma ihtiyacına yönelik çalışmalar hemen başlamalı.

Hep afet sonrası ne yapacağımız konusunda eğitiliyoruz. Yaşam üçgenleri, kurtarma ekipleri, yardım kuruluşları vs vs vs… Bunlar öğrenmemiz gerekli olsa da hiçbiri çözüm değil. Tek çözüm afete dayanıklı yapılar üretmek. Bina çökmeyecek kardeşim.

Sabah işiniz olduğunda saati kurup saatin çalmasına on dakika kala uyanırsınız ya, o on dakika dünyanın en güzel on dakikasıdır ama çok çabuk geçer. Bir saniyede biter ve saat acı acı çalmaya başlar. Bizim için de on dakika geçti, saat çaldı. Dursun diye düğmesine bassak da durmuyor, saat acı acı çalmaya devam ediyor.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…

Ekonomi Postası Ocak 2023

Günaydın Dostlar,

2023 yılının ilk ayını geride bıraktık. Gelin beraberce ocak ayındaki gelişmelere bir göz atalım.

Türkiye’de, kasımda %84,39 olan yıllık tüketici enflasyonu, aralıkta baz etkisinin devreye girmesiyle %64,27’ye düştü. Beklenti %66,53 olması yönündeydi. Aylık enflasyon da %1,18 oldu. Aylık enflasyonun %2,58 olması bekleniyordu. Kasım ayında %2,88 idi.

Kasımda %136,02 olan Üretici Fiyat Endeksi, aralıkta yıllık %97,72 oldu. Aylık enflasyon da   %-0,24 oldu. Kasım ayında %0,74 idi.

Açıklanan rakamlara bakıldığında kasımda işsiz sayısı bir önceki aya göre 23 bin kişi artarak 3 milyon 576 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise %10,2 seviyesinde sabit kaldı. Bir önceki ay açıklanan oran da %10,2 olarak belirtilmişti. İşsizlik rakamı, son üç ay içinde en az bir defa iş arama kanallarını kullanan ve on beş gün içinde işe başlamaya hazır olan insanları kapsar.

Aralık ayında Türkiye’nin ihracatı geçtiğimiz yılın aynı ayına göre %3,0 oranında artarak 22,910 milyar dolara çıktı. Aynı dönemde ithalat ise %12,2 artarak 32,612 milyar dolar olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı %70,3 olarak açıklandı. Ocak-aralık döneminde ihracat %12,9 artarak 254,172 milyar dolara çıktı. Aynı dönemde ithalat ise %34,0 artarak 363,711 milyar dolar oldu. Bu dönem için ihracatın ithalatı karşılama oranı %69,9.

Merkezi yönetim bütçesi aralıkta 118,617 milyar TL açık verdi.  Kasım ayında 108,305 milyar TL fazla vermişti. Aralık ayında bütçe gelirleri 255,199 milyar TL (Geçen ay 347,734 milyar TL), bütçe giderleri de 373,816 milyar TL (geçen ay 239,429 milyar TL) olarak gelişti. Aralık’ta faiz harcamaları 18,246 milyar TL olarak kaydedildi ve faiz dışı açık ise 100,271 milyar TL olarak açıklandı.

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan açıklamaya göre, inşaat maliyet endeksi kasım ayında ekime göre %1,17 ve bir önceki yılın aynı ayına göre %103,47 oranında arttı. Geçen ay %117,07 olarak açıklanmıştı.

TCMB’nin yayımladığı konut fiyat endeksine göre kasımda fiyatlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %174,3 arttı. Ekimde artış %188,2 olmuştu. Aylık bazda artış ise %3,8 oldu. Endeks değerleri bir önceki yılın aynı ayına göre İstanbul, Ankara ve İzmir’de sırasıyla %186,3, %181,6 ve %176,0 oranlarında arttı. 2022 Kasım’da en yüksek yıllık değişim gösteren iller yüzde %214,5,0 ile Antalya, Burdur ve Isparta oldu. En düşük değişim gösterenler de %120,2 ile Bingöl, Elazığ, Malatya ve Tunceli oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan açıklamaya göre Türkiye genelinde konut satışları aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %8,2 azalarak 207 bin 963 olarak gerçekleşti. Satışlar kasımda da yıllık %34,1 daralmıştı ve 117,806 konut satılmıştı. Konut satışlarında İstanbul 36 bin 744 konut satışı ve %17,7 ile en yüksek paya sahip oldu. Konut satış sayısının en az olduğu il 58 konut ile Ardahan oldu.

TÜİK verilerine göre aralık ayında tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım ÜFE) bir önceki yılın aynı ayına göre %151,03 ve bir önceki aya göre %4,82 arttı. Geçen ay yıllık 169,45 ve aylık %7,00 artmıştı.

TÜİK verilerine göre kasım ayında tarımsal girdi fiyat endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %121,49 ve bir önceki aya göre %2,38 oranında arttı. Geçen ay yıllık 134,76 ve aylık %2,68 olmuştu.

Merkez Bankası 19 Ocak’ta beklentilere paralel olarak politika faizini %9,0 seviyesinde sabit bıraktı. Piyasada genel beklenti de faizin sabit kalması yönündeydi.

13 Ocak’ta Merkez Bankası ocak ayına ilişkin piyasa katılımcıları anketi sonuçlarını açıkladı. Ankete göre yıl sonu enflasyon beklentisi %32,46 (aralıkta %66,80), dolar/TL beklentisi 23,12 (aralıkta 18,78) ve 2023 yılı büyüme beklentisi %4,1 (aralıkta %5,0) olarak açıklandı.

Türk-İş'in Ocak 2023 açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasına göre açlık sınırı 8 bin 864 TL, yoksulluk sınırı ise 28 bin 875 TL olarak açıkladı. Geçen ay açlık sınırı 8 bin 130 TL, yoksulluk sınırı da 26 bin 483 TL olarak açıklanmıştı.

TCMB verilerine göre imalat sanayi kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 0,6 puan azalarak ocak ayında %75,8 oldu. Aralık ayında %76,4 olarak açıklanmıştı.

Türkiye İstatistik Kurumu ocak ayı ekonomik güven endeksini 99,3 olarak açıkladı. Geçen ay 98,1 olmuştu.

Amerika’da, tarım dışı istihdam aralıkta 223 bin artışla beklentilerin üzerine çıktı. Ekonomistlerin beklentisi 200 bin artması yönündeydi. İstihdam artışı, ABD Merkez Bankasının parasal sıkıştırma takvimi ve doların seyri açısından önem taşıyor. Kasım ayı tarım dışı istihdam artış rakamı 263 bin olarak açıklanmıştı.

Aralık ayı işsizlik oranı %3,5 olarak açıklandı. Beklenti de %3,7 olması yönündeydi. Önceki ay i %3,7 olmuştu.

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), bir önceki yılın aynı dönemine göre %6,5 artışla ekonomistlerin beklentilerine paralel gerçekleşti. Beklenti de %6,5 olması yönündeydi. Kasımda %7,1 olarak açıklanmıştı. Aylık bazda bakıldığında ise bir önceki aya göre %-0,1 olarak açıklanarak ekonomistlerin beklentisinin altında gerçekleşti. Beklenti %0,0 olması yönündeydi. Geçen ay %0,1 olmuştu.

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), aralıkta tahminlerin altında gerçekleşti. Açıklanan verilere göre ÜFE, aralıkta aylık bazda %-0,5 azaldı ve yıllık %6,2 oldu. Beklentiler aylık %-0,1, yıllık olarak da %6,8 artması yönündeydi. Kasımda yıllık %7,4 olarak açıklanmıştı.

Perakende satışlar aralık ayında bir önceki aya göre %-1,1 oranında düştü. Ekonomistlerin ortalama beklentisi %-0,8 oranında düşmesi yönündeydi. Kasım ayında %-0,6 olarak açıklanmıştı. Yıllık bazdaki artış %6,02 olarak açıklandı. Önceki ay %7,60 idi.

ABD Merkez Bankası (FED), ocak ayında toplanmadı. İlk açıklama 1 Şubat’ta yapıldı. Bu konuyu gelecek ay paylaşırız. Hatırlayacağınız gibi 14 Aralık’ta tüm dünyanın merakla beklediği faiz kararı açıklanmış ve banka, federal fonlama faizini beklentilere paralel olarak 50 baz puan artışla yüzde 4,25-4,50 aralığına yükseltmişti.

Çin’de, TÜFE yıllık %1,8 olarak açıklandı. Beklenti de %1,8 seviyesindeydi. Önceki ay %1,6 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon için beklenti %-0,21 olması yönündeydi, açıklanan rakam %0,0 oldu. Geçen ay %-0,2 olmuştu.

Japonya’da, TÜFE yıllık %4,0 olarak acıkandı. Bu rakam 1981’den bu yana en yüksek seviye. Önceki ay %3,8 olmuştu.

Almanya’da, TÜFE yıllık %8,6 olarak açıklandı. Beklenti de %9,1 olması yönündeydi. Önceki ay %10,0 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon %-0,8 olarak açıklandı. Beklenti %-0,3 olması yönündeydi. Geçen ay oran %-0,5 olmuştu.

Hindistan’da, TÜFE yıllık %5,72 olarak açıklandı. Beklenti %5,90 olması yönündeydi. Önceki ay %5,88 olarak açıklanmıştı.

Rusya’da, TÜFE yıllık %11,9 olarak açıklandı. Beklenti de %12,2 olması yönündeydi. Geçen ay %12,0 olmuştu.

Süpermarket Alışverişi

Benim takip ettiğim ürünlerin fiyatları, benim takip ettiğim marketlerde ocak ayında aralık ayına göre %5,19 oranında arttı. Aralıkta da %2,95 oranında arttığını düşünürsek iki ayın toplam artışı %8,30 oldu. 2022 Ocak ayında %7,93 oranında artış olmuştu. Bu artışla beraber Aralık 2022’den beri toplam artış oranı da %5,19 oldu. Hatırlayacağınız gibi geçen sene toplam süpermarket fiyat artışı %100,40 idi. 2022 Ocak’tan bugüne kadar olan duruma bakarsak %95,32 oranında artış olduğunu görüyoruz.

Ürün Grupları:

Geçen aya göre fiyatı en çok artan ürün grubu %18,55 ile Et Tavuk Balık oldu. Fiyatı en çok azalan da %0,96 ile Alkolsüz İçecek oldu.

Aralık 2022’ye göre fiyatı en çok artan ürün grubu %18,55 ile Et Tavuk Balık oldu. Aralık 2022’ye göre fiyatı en çok azalan da %0,96 ile Alkolsüz İçecek oldu.

Ocak 2022’ye göre fiyatı en çok artan ürün gurubu %161,39 ile Kişisel Bakım & Kozmetik oldu. Ocak 2022’ye göre fiyatı azalan herhangi bir ürün grubu yok.

Ürünler:

Geçen aya göre fiyatı en fazla artan ürünler: Patlıcan: %38,65, Badem Hıyar: %36,10, Diş Macunu: %24,00, Dana Kıyma: %23,82, Piliç Bonfile: %18,28.

Geçen aya göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Yüzey Temizleyici: %20,59, Duş Jeli: %16,92, Kabuklu Ceviz: %14,85, Kabak: %10,48, Atom Salata: %7,76.

Aralık 2022’ye göre fiyatı en fazla artan ürünler: Patlıcan: %38,65, Badem Hıyar: %36,10, Diş Macunu: %24,00, Dana Kıyma: %23,82, Piliç Bonfile: %18,28.

Aralık 2022’ye göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Yüzey Temizleyici: %20,59, Duş Jeli: %16,92, Kabuklu Ceviz: %14,85, Kabak: %10,48, Atom Salata: %7,76.

Ocak 2022’ye göre fiyatı en fazla artan ürünler: Kuru Soğan: %522,76, Diş Macunu: %263,93, Toz Şeker: %233,57, Diyet Kola: %167,23, Beyaz Leblebi: %161,32.

Ocak 2022’ye göre fiyatı düşen herhangi bir ürün yok.

Peki, bu artışlar ve indirimler bu ay en çok hangi günlerde olmuş? Artışlar en çok salı (%29,47) ve çarşamba günlerinde olmuş (%18,95). İndirimler de en çok perşembe (%36,51) ve cuma günlerinde olmuş (%28,57). Semtinizde pazar kurulan günler genelde süpermarketlerin en çok indirim yaptığı günler oluyor.

İndirimler (geçen seneki oranlarda olmasa da) süpermarketlerde bütün hızıyla devam ediyor. Her gün bir şeyler indirimde oluyor. Biraz takip ederseniz uygun fiyatlarla alışveriş yapabilirsiniz.

Restoranlar

Aralık ayına göre benim takip ettiğim restoranlarda ve yemeklerde fiyatlar %15,50 oranında arttı. Böylece Aralık 2022’den beri toplam artış %15,50 oldu. 2022 Ocak’tan bugüne kadar olan duruma bakarsak %101,60 oranında artış olduğunu görüyoruz.

Aralık ayına göre fiyatı en çok artan ürün schnitzel oldu. Artış oranı %29,95. İkinci sırada da %29,65 ile meşhur kahvecinin çikolatalı kurabiyesi var. Geçen aya göre fiyatı düşen herhangi bir ürün yok.

Aralık 2022’ye göre fiyatı en çok artan ürün %29,95 ile schnitzel oldu. İkinci sırada da %29,65 ile meşhur kahvecinin çikolatalı kurabiyesi var. Aralık 2022’ye göre fiyatı en çok düşen ürünleri de yazacaktım ama fiyatı düşen bir ürün yok.

Ocak 2022’ye göre fiyatı en çok artan ürün de %142,01 ile kuzu şiş kebap oldu. İkinci sırada da 139,56 ile sebzeli dana eti (Çin yemeği) var. Ocak 2022’ye göre fiyatı düşen herhangi bir ürün yok.

Damacana

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %11,99, 2022 Aralık: %11,99, 2022 Ocak: %85,86, 2021 Ocak: %164,71.

Damacana siparişlerinizi akıllı telefonlar üzerindeki aplikasyonlar üzerinden vermenizi şiddetle tavsiye ederim. Hemen hemen her markanın kendi aplikasyonu var. Uygulamayı telefonunuza indirip siparişlerinizi buradan vermezseniz bayilerin belirlediği fiyatlardan ödeme yapmak zorunda kalabilirsiniz.

Şeker (USD – Londra Borsası)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %0,36, 2022 Aralık: %0,36, 2022 Ocak: %10,19, 2021 Ocak: %23,40, 2020 Ocak: %41,98, 2019 Ocak: %59,75, 2018 Ocak: %47,73, 2017 Ocak: %2,11.

2023 en yüksek değeri: 581,60 USD (31 Ocak 2023) En düşük değeri: 527,20 USD (06 Ocak 2023)

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Şeker fiyatı raflarda aralık ayına göre %0,00 değişmedi. Aralık. 2022’ye göre: %0,00, Ocak 2022’ye göre: %233,57.

Kahve - Kakao

Kahve (USD – Chicago Borsası)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %3,57, 2022 Aralık: %3,57, 2022 Ocak: %32,50, 2021 Ocak: %27,55, 2020 Ocak: %38,73, 2019 Ocak: %49,31.

2023 en yüksek değeri: 181,75 USD (31 Ocak 2023) En düşük değeri: 143,90 USD (11 Ocak 2023)

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Kahve fiyatı raflarda aralık ayına göre %11,18 arttı. 2022 Aralık’a göre: %11,18, 2022 Ocak’a göre: %57,00.

Kakao (GBP - Londra Borsası)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %1,51, 2022 Aralık: %1,51, 2022 Ocak: %18,53, 2021 Ocak: %18,31, 2020 Ocak: %6,07, 2019 Ocak: %21,60, 2018 Ocak: %47,49, 2017 Ocak: %15,46.

2023 en yüksek değeri: 2.070,00 GBP (05 Ocak 2023) En düşük değeri: 1.978,00 GBP (20 Ocak 2023)

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Kakao fiyatı raflarda aralık ayına göre değişmedi. 2022 Aralık’a göre: %0,0, 2022 Ocak’a göre: %57,97.

Palmiye Yağı (MYR – Kuala Lumpur Borsası)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %0,03, 2022 Aralık: %0,03, 2022 Ocak: %27,68, 2021 Ocak: %2,93.

2023 en yüksek değeri: 4.265 RM (03 Ocak 2023) En düşük değeri: 3,720,00 RM (31 Ocak 2023)

Hububat (USD – Chicago Borsası)

Chicago Borsasında hububat ürünleri kile (bushel) olarak takip ediliyor.

Buğday

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %0,38, 2022 Aralık: %0,38, 2022 Ocak: %2,86, 2021 Ocak: %14,34, 2020 Ocak: %32,28.

2023 en yüksek değeri: 7,9200 USD (01 Ocak 2023) En düşük değeri: 7,200 USD (23 Ocak 2023)

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) 565 bin ton (öğütmek için) yüzde 12 protein içeren buğday ihalesinde alıma başladı. Ticaret kaynakları TMO’nun ilk etapta 420 bin ton buğday alacağını ve söz konusu buğdayın çoğunun Karadeniz bölgesinden, çoğunlukla Rusya ve Ukrayna’dan temin edileceğini belirttiler.

Mısır

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %3,10, 2022 Aralık: %3,10, 2022 Ocak: %10,25, 2021 Ocak: %30,66, 2020 Ocak: %73,84.

2023 en yüksek değeri: 6,8525 USD (17 Ocak 2023) En düşük değeri: 6,5275 USD (05 Ocak 2023)

Yulaf

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %2,93, 2022 Aralık: %2,93, 2022 Ocak: %43,89, 2021 Ocak: %2,57, 2020 Ocak: %20,42.

2023 en yüksek değeri: 3,9400 USD (31 Ocak 2023) En düşük değeri: 3,3900 USD (03 Ocak 2023)

Yumurta (TL – Başmakçı Borsası)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %0,44, 2022 Aralık: %0,44, 2022 Ocak: %66,59, 2021 Ocak: %194,10, 2020 Ocak: %367,17, 2019 Ocak: %300,07.

2023 en yüksek değeri: 1,8200 TL (23 Ocak 2023) En düşük değeri: 1,70 TL (01 Ocak 2023)

Türkiye’de kasım ayında 1,74 milyar adet tavuk yumurtası üretildi. Ekim ayında 1,77 milyar üretilmişti. 2021 Kasım ile mukayese ettiğimizde bu miktarın %6,8 oranında arttığını görüyoruz.

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Yumurta fiyatı raflarda aralık ayına göre %0,00 değişmedi. 2022 Aralık’a göre: %0,00, 2022 Ocak’a göre: %76,94.

Süt (TL – Ulusal Süt Konseyi)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %0,00, 2022 Aralık: %0,00, 2022 Ocak: %80,85, 2021 Ocak: 203,57, 2020 Ocak: 269,57.

2023 en yüksek değeri: 8,50 TL (01 Ocak 2023) En düşük değeri: 8,50 TL (01 Ocak 2023)

Türkiye’de kasım ayında 718 bin 166 ton inek sütü toplandı. Geçen ay 725 bin 868 ton olarak açıklanmıştı. 2021 Kasım ile mukayese ettiğimizde %6,1 azaldığını görüyoruz.

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Süt fiyatı raflarda aralık ayına göre %7,64 arttı. 2022 Aralık’a göre: %7,64, 2022 Ocak’a göre: %82,09.

Evdeki Dostlarımız

Kedi maması fiyatları,

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %2,89, 2022 Aralık: %2,89, 2022 Ocak: %64,22.

Kedi kumu fiyatları,

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %5,39, 2022 Aralık: %5,39, 2022 Ocak: %15,84.

Köpek maması fiyatları,

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %5,10, 2022 Aralık: %5,10, 2022 Ocak: %42,87.

Sigara

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %9,06, 2022 Aralık: %9,06, 2022 Ocak: %46,58.

Giyim ve Ayakkabı

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %1,39, 2022 Aralık: %1,39, 2022 Ocak: %91,48.

Geçen aya göre fiyatı en çok artan ürün %51,67 ile erkek çorap oldu. Geçen aya göre fiyatı en çok düşen ürün de %20,33 ile erkek sweatshirt oldu.

2022 Aralık’a göre fiyatı en çok artan ürün %51,67 ile erkek çorap oldu. 2022 Aralık’a göre fiyatı en çok düşen ürün de %20,33 ile erkek sweatshirt oldu.

2022 Ocak’a göre fiyatı en çok artan ürün %181,42 ile kadın tişört oldu. 2022 Ocak’a göre fiyatı düşen herhangi bir ürün yok.

Doğalgaz – Elektrik - Su

Doğalgaz fiyatlarına (konutlarda kullanılan) 1 Ocak 2022’de %25,00, 31 Mart 2022’de %35,00, 1 Haziran 2022’de %30,00, ve 1 Eylül 2022’de  %20,40 zam yapıldı. Bu zamlardan sonra yılbaşına göre toplam artış %164,13 oldu. Ocak 2023’te başka bir değişiklik olmadı.

Benim faturamdaki birim fiyat aralık ayında %1,30 oranında artmıştı. Bu ay birim fiyatta %1,41 oranında düşüş oldu ve Aralık 2021’den beri toplam artış %164,97 oldu.

Elektrik fiyatlarına 01 Ocak 2022’de  %50,00, 1 Haziran 2022’de %15,00 ve 1 Eylül 2022’de %20,00 oranında zam yapıldı. Ocak 2023’te başka bir gelişme olmadı. Böylece 2022 yılbaşından beri toplam artış (birinci kademe) %107.00 oldu. İkinci kademedeki artış %213,26. Benim faturamdaki birim fiyat aralık ayına göre %0,03oranında arttı ve Aralık 2021’den beri toplam artış %120,99 oldu.

Su fiyatlarına 5 Nisan’da %29,00, 16 Eylül’de %40,38, 1 Aralık’ta da %25,00 oranında zam yapıldı. Böylece Ocak 2022’den beri toplam artış %126,36 oldu. Su fiyatı kullandığınız miktara çok bağlı. Şu anda 16 m³’e kadar olan kullanımlarda birim fiyat 14,61 TL/m³, 16 m³’ün üstündeki kullanımlar için birim fiyat 21,95 TL/m³. Gördüğünüz gibi arada çok fark var. Bu fiyatın üzerine KDV ve ÇTV eklendiğini de ayrıca belirteyim. ÇTV kullandığınız m³ başına 0,80 TL olarak hesap edilmektedir. İnsani su hakkı uygulaması kapsamında, kullandığınız her 2.5 metreküp suyun 0.5 metreküpü ücretsiz olarak verilmektedir.

Benim faturamdaki birim fiyat ocak ayında geçen aya göre %20,22 oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış %117,17 oldu.

Hem faturamızı kontrol altında tutabilmek hem de dünyamızda gittikçe azalan su kaynaklarını korumak için suyu çok hesaplı kullanmalıyız.

Dolar – Euro

Dolar endeksi

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %1,81, 2022 Aralık: %1,81, 2022 Ocak: %6,84, 2021 Ocak: %13,54.

2023 en yüksek değeri: 104,828 (05 Ocak 2023) En düşük değeri: 101,416 (25 Ocak 2023)

ABD 10 yıllık tahvil faizleri

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %1,99, 2022 Aralık: %1,99, 2022 Ocak: %102,33, 2021 Ocak: %234,90.

2023 en yüksek değeri: 3,879 (01 Ocak 2023) En düşük değeri: 3,373 (18 Ocak 2023)

Dolar

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %0,65, 2022 Aralık: %0,65, 2022 Ocak: %38,75, 2021 Ocak: %153,88, 2020 Ocak: %217,11, 2019 Ocak: %249,70, 2018 Ocak: %397,83, 2017 Ocak: %401,72.

2023 en yüksek değeri: 18,8215 TL (31 Ocak 2023) En düşük değeri: 18,7320 TL (01 Ocak 2023)

Euro/USD paritesi

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %1,82, 2022 Aralık: %1,82, 2022 Ocak: %4,77, 2021 Ocak: %11,42.

2023 en yüksek değeri: 1,0915 (25 Ocak 2023) En düşük değeri: 1,0520 (05 Ocak 2023)

Euro

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %2,43, 2022 Aralık: %2,43, 2022 Ocak: %31,90, 2021 Ocak: %124,19, 2020 Ocak: %207,16, 2019 Ocak: %229,63, 2018 Ocak: %340,02, 2017 Ocak: %408,40.

2023 en yüksek değeri: 20,5301 TL (27 Ocak 2023) En düşük değeri: 19,7395 TL (07 Ocak 2023)

Kredi Risk Primi (CDS)

Kredi risk primi, (Credit Default Swap - CDS) alınan bir kredinin geri ödenmeme riskini tespit etmek ve bu riske karşı kredinin sigortalanması için kullanılan değerdir. Faiz doğası itibarıyla alacaklının geri ödememe riskini içeren bir risk primidir. Kredi risk primi ise bu riskin sistemli bir şekilde finansal enstrümana dönüştürülmüş ve sayısal olarak ifade edilmiş halidir. Alacaklı, kredinin olası geri ödenmeme riskine karşı verdiği borcu sigorta eder. Bu sigorta işlemi ve sigorta için belirlenen bedel ise kredi risk primine tekabül eder. Bu prim bir ülkeye olan finansal güven baz alınarak serbest piyasa tarafından belirlenir. Kredileri sigortalayanlar finansal güveni oluşturan parametrelere göre geri ödememe riskini ve riski satın almaya razı oldukları primin değerini belirlemeye çalışır. Kredi risk primi ifade edilirken her %1 faiz oranı 100 baz puana tekabül eder. Kredi risk priminin 100 olması durumda borç için beklenen risk faiz oranının %1 olduğu varsayılır.

Türkiye beş yıllık tahvil CDS

ABD'de enflasyonun beklentilerin altında kalmasının ardından ABD Merkez Bankası'nın (Fed) ultra şahin para politikasında yumuşamaya gideceği beklentisi küresel bazda risk iştahını artırırken Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) 9 Aralık 2021'den bu yana ilk kez 500 seviyesinin altına indi.

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %4,14, 2022 Aralık: %4,14, 2022 Ocak: %2,87, 2021 Ocak: %69,04.

2023 en yüksek değeri: 558,17 (20 Ocak 2023) En düşük değeri: 496,83 (04 Ocak 2023)

Kıymetli Metaller

Gram altın (TL)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %6,35, 2022 Aralık: %6,35, 2022 Ocak: %45,29, 2021 Ocak: %158,62, 2020 Ocak: %285,64, 2019 Ocak: %415,63, 2018 Ocak: %610,26.

2023 en yüksek değeri: 1.178,189 TL (25 Ocak 2023) En düşük değeri: 1.096,071 TL (01 Ocak 2023)

Ons altın (USD)

Ocak ayında ons altın, 3 Kasım'dan bu yana yüzde 15 yükseldi ve Nisan 2022'den beri en yüksek seviyeye ulaştı. ABD'de enflasyonun zirveyi gördüğü ve Fed'in faiz artışlarını yavaşlatacağı beklentisi rallide etkili oldu. Yüksek faizler altının cazibesini azaltıyor.

Fiyatlar geçen sene mart ayında rekor yüksek seviyeye çıkmasının ardından Merkez Bankalarının yüksek enflasyonu dizginlemek için faiz artışlarına başlamasıyla sert biçimde düşmüştü.

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %5,17, 2022 Aralık: %5,17, 2022 Ocak: %4,69, 2021 Ocak: %1,94, 2020 Ocak: %19,42, 2019 Ocak: %47,23, 2018 Ocak: %42,61.

2023 en yüksek değeri: 1.942,60 USD (25 Ocak 2023) En düşük değeri: 1.826,20 USD (1 Ocak 2023)

2023’te bir gündeki en büyük artış: 29,10 USD (06 Ocak). En büyük düşüş: 18,40 USD (5 Ocak)

Altının gümüşe oranı

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %3,59, 2022 Aralık: %3,59, 2022 Ocak: %1,35, 2021 Ocak: %10,30.

2023 en yüksek değeri: 82,134 (23 Ocak 2023) En düşük değeri: 75,032 (13 Ocak 2023)

Gümüş

Gram gümüş (TL)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %2,41, 2022 Aralık: %2,41, 2022 Ocak: %43,09, 2021 Ocak: %134,02, 2020 Ocak: %319,67, 2019 Ocak: %434,71, 2018 Ocak: %590,15.

2023 en yüksek değeri: 14,6741 TL (13 Ocak 2023) En düşük değeri: 13,9989 TL (05 Ocak 2023)

Ons gümüş (USD)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %1,34, 2022 Aralık: %1,34, 2022 Ocak: %3,11, 2021 Ocak: %7,80, 2020 Ocak: %31,74, 2019 Ocak: %52,79, 2018 Ocak: %39,06.

2023 en yüksek değeri: 24,455 USD (16 Ocak 2023) En düşük değeri: 23,424 USD (05 Ocak 2023)

2023’te bir gündeki en büyük artış: 0,659 USD (01 Ocak). En büyük düşüş: 0,667 USD (23 Ocak)

Platin

Gram platin (TL)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %4,43, 2022 Aralık: %4,43, 2022 Ocak: %47,56.

2023 en yüksek değeri: 664,81 TL (08 Ocak 2023) En düşük değeri: 612,64 TL (30 Ocak 2023)

Ons platin (USD)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %3,76, 2022 Aralık: %3,76, 2022 Ocak: %7,28, 2021 Ocak: %2,73, 2020 Ocak: %6,82.

2023 en yüksek değeri: 1.1113,45 USD (08 Ocak 2023) En düşük değeri: 1.016,80 USD (27 Ocak 2023)

2023’te bir gündeki en büyük artış: 117,10 USD (01 Ocak). En büyük düşüş: 24,90 USD (17 Ocak)

Paladyum

Ons paladyum (USD)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %4,88, 2022 Aralık: %4,88, 2022 Ocak: %14,57, 2021 Ocak: %26,96, 2020 Ocak: %19,46.

2023 en yüksek değeri: 1.806,70 USD (01 Ocak 2023) En düşük değeri: 1.599,70 USD (27 Ocak 2023)

2023’te bir gündeki en büyük artış: 103,80 USD (4 Ocak). En büyük düşüş: 109,88 USD (3 Ocak)

Endüstriyel Metaller (USD – Londra Metal Borsası)

Metal fiyatları Londra Metal Borsası tarafından açıklanıyor ve dünyanın her yerinde Amerikan doları üzerinden işlem görüyor.

Alüminyum

Yatırım tavsiyesi olmamakla beraber Goldman Sachs'ın analistleri, alüminyum için fiyat tahminlerini yukarı yönlü revize ederek Londra'da işlem gören metal fiyatının bu sene ton başına ortalama 3,125 dolar olacağı tahminini paylaştı. Bu, şu anki seviyelerin yüzde 20 üzerinde. Goldman analistleri bu çeyrekte alüminyumda daha fazla arz açığı olacağını da öngördü.

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %3,68, 2022 Aralık: %3,68, 2022 Ocak: %17,04, 2021 Ocak: %23,94, 2020 Ocak: %39,81, 2019 Ocak: %34,15, 2018 Ocak: %11,74, 2017 Ocak: %38,78.

2023 en yüksek değeri: 2.635,00 USD (18 Ocak 2023) En düşük değeri: 2.242,00 USD (6 Ocak 2023)

Alüminyum Alaşım

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %9,91, 2022 Aralık: %9,91, 2022 Ocak: %10,22, 2021 Ocak: %6,81, 2020 Ocak: %51,93, 2019 Ocak: %47,85, 2018 Ocak: %15,28, 2017 Ocak: %32,85.

2023 en yüksek değeri: 2.161,00 USD (3 Ocak 2023) En düşük değeri: 2.078,00 USD (16 Ocak 2023)

Kurşun

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %0,19, 2022 Aralık: %0,19, 2022 Ocak: %5,56, 2021 Ocak: %10,26, 2020 Ocak: %14,81, 2019 Ocak: %11,07, 2018 Ocak: %14,36, 2017 Ocak: %0,27.

2023 en yüksek değeri: 2.333,00 USD (01 Ocak 2023) En düşük değeri: 2.062,00 USD (24 Ocak 2023)

Çinko

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %5,41, 2022 Aralık: %5,41, 2022 Ocak: %9,33, 2021 Ocak: %21,21, 2020 Ocak: %39,10, 2019 Ocak: %28,35, 2018 Ocak: %4,82, 2017 Ocak: %21,40.

2023 en yüksek değeri: 3.508,00 USD (27 Ocak 2023) En düşük değeri: 2.975,00 USD (4 Ocak 2023)

Bakır

Sanayideki önemli metallerden olan bakır son iki aydır toparlanma trendinde. Fed'in faiz artışlarını yavaşlatacağı beklentisi ve Çin'in katı Kovid-19 sınırlamalarını gevşetmesiyle konut sektörüne ilişkin teşvikleri fiyatlardaki toparlanmada etkili oldu. Gelişmeler emtia talebine ilişkin görünümü de destekliyor.

Ay içerisinde Londra Metal Borsasında bakır ton başına yüzde 1,1 artarak hazirandan beri ilk defa ton başına 9 bin doların üzerinden işlem gördü.

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %7,24, 2022 Aralık: %7,24, 2022 Ocak: %8,25, 2021 Ocak: %12,76, 2020 Ocak: %47,66, 2019 Ocak: %51,14, 2018 Ocak: %26,56. 2017 Ocak: %56,74.

2023 en yüksek değeri: 9.435,00 USD (18 Ocak 2023) En düşük değeri: 8.208,00 USD (4 Ocak 2023)

Nikel

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %2,12, 2022 Aralık: %2,12, 2022 Ocak: %27,31, 2021 Ocak: %59,71, 2020 Ocak: %108,40, 2019 Ocak: %148,14, 2018 Ocak: %120,31, 2017 Ocak: %184,68.

2023 en yüksek değeri: 31.150,00 USD (3 Ocak 2023) En düşük değeri: 26.425,00 USD (12 Ocak 2023)

Kalay

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %16,54, 2022 Aralık: %16,54, 2022 Ocak: %32,68, 2021 Ocak: %28,11, 2020 Ocak: %64,05, 2019 Ocak: %37,17, 2018 Ocak: %35,43, 2017 Ocak: %35,14.

2023 en yüksek değeri: 32.000,00 USD (27 Ocak 2023) En düşük değeri: 24.750,00 USD (1 Ocak 2023)

Hasır Çelik (USD – Londra Borsası)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %2,79, 2022 Aralık: %2,79, 2022 Ocak: %2,16, 2021 Ocak: %8,11.

2023 en yüksek değeri: 699,00 USD (06 Ocak 2023) En düşük değeri: 664,93 USD (01 Ocak 2023)

Dünya Çelik Birliği (Worldsteel) tarafından yayımlanan verilere göre, 2021 yılında Almanya'yı geçerek 7'inci sıraya yükselen Türkiye, 2022 yılında yeniden 8'nci sıraya geriledi.

Türkiye'nin ham çelik üretimi geçen yıl yüzde 12,9 düşüşle 40,4 milyon tondan 35,1 milyon tona inerken, Almanya'nın yüzde 8,4 düşüşle 40,2 milyon tondan 36,8 milyon tona geldi.

Çin, geçen yıl yüzde 2,1 düşüşle 1 milyar 13 milyon ton üretim yaparak, sıralamada açık ara liderliğini sürdürdü.

Demir Cevheri (USD – Chicago Borsası)

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %9,63, 2022 Aralık: %9,63, 2022 Ocak: %5,06, 2021 Ocak: %28,41.

2023 en yüksek değeri: 123,37 USD (31 Ocak 2023) En düşük değeri: 111,28 USD (1 Ocak 2023)

Kereste (USD – Chicago Borsası))

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %4,54, 2022 Aralık: %4,54, 2022 Ocak: %64,12, 2021 Ocak: %49,73.

2023 en yüksek değeri: 527,70 USD (31 Ocak 2023) En düşük değeri: 344,00 USD (13 Ocak 2023)

Ham Petrol (USD – Brent Petrol)

Yatırım tavsiyesi olmamakla beraber, ABD Enerji Bakanlığı'na bağlı Enerji Bilgi İdaresi (EIA) küresel petrol talebinin büyümeye devam edeceğini öngördü.

EIA, 2022 yılında 99,43 milyon varil/gün olan tüketimin 2023 yılında 100,48 milyon varil/güne yükseleceğini tahmin etti. 2024 yılında da petrol talebinin 2023'e göre 1,72 milyon varil/gün artarak 102,20 milyon varil/gün olacağını öngördü.

EIA küresel petrol arzının da 2024 yılında 2022 yılındaki 100 milyon varil/günden 102,83 milyon varil/güne ulaşacağını tahmin etti. 2023 için küresel petrol üretim beklentisi 101,10 milyon varil/gün oldu.

Brent petrolünde ortalama fiyatın 2023 yılında 2022 yılına göre yüzde 18 düşüşle 83,10 dolar/varil olacağını tahmin eden EIA, 2024 yılında da ortalama fiyatın 78 dolar/varile gerilemesini beklediklerini belirtti. Brent petrolü için 2023 yılı ortalama fiyat beklentisi daha önce 92,36 dolar/varil olarak açıklanmıştı.

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %2,90, 2022 Aralık: %2,90, 2022 Ocak: %1,28, 2021 Ocak: %52,95, 2020 Ocak: %31,49, 2019 Ocak: %40,11, 2018 Ocak: %21,99, 2017 Ocak: %51,33.

2023 en yüksek değeri: 88,19 USD (23 Ocak 2023) En düşük değeri: 77,84 USD (04 Ocak 2023)

Benzin - Motorin - Otogaz

Benzin

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %7,81, 2022 Aralık: %7,81, 2022 Ocak: %47,74, 2021 Ocak: %177,74.

Mazot

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %2,53, 2022 Aralık: %2,53, 2022 Ocak: %64,59, 2021 Ocak: %242,31.

Otogaz

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %0,72, 2022 Aralık: %0,72, 2022 Ocak: %17,35, 2021 Ocak: %167,24.

Türkiye’de aralık ayında 137 bin 173 aracın trafiğe kaydı yapıldı. Geçen ay 122 bin 837 adet olarak açıklanmıştı. Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre %11,7 arttı. Bu araçların %41,2’si otomobil ve %37,2’si motosiklet olarak açıklandı.

Böylece 2022 yılında 1 milyon 269 bin 912 aracın trafiğe kaydı yapılmış oldu.

Ulaştırma

Takip ettiğim güzergahlarda nasıl bir değişim olduğuna kısaca bakalım.

Ulaştırma Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %21,61, 2022 Aralık: %21,61, 2022 Ocak: %152,59.

Uçak Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %21,90, 2022 Aralık: %21,90, 2022 Ocak: %154,65.

Yüksek Hızlı Tren Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %10,29, 2022 Aralık: %10,29, 2022 Ocak: %105,90

Otobüs Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %7,47, 2022 Aralık: %7,47, 2022 Ocak: %65,66.

Metro ve Marmaray Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %31,45, 2022 Aralık: %31,45, 2022 Ocak: %86,63 (Ankara ve İstanbul)

Bilmiyorum bir şey ifade ediyor mu ama ocak ayında fiyatlar en çok cuma günü arttı ve en çok salı günü düştü.

Ankara Toplu Ulaşım Zammı

Ankara’da toplu ulaşım ücretlerine 15 Ocak’tan itibaren geçerli olmak üzere zam yapıldı.

•         Tam Elektronik Bilet Ücreti 6,50 TL'den 9,50 TL

•         Öğrenci Elektronik Bilet Ücreti 3,50 TL'den 4,75 TL

•         Öğrenci Abonman Ücreti 90 TL'den 140 TL

Bursa Toplu Ulaşım Zammı

Metroda Tam Biniş: 6,50 TL’den 8.15 TL’ye, İndirimli: 6,00 TL’den 7.50 TL’ye, Öğrenci: 3,00 TL’den 3.75 TL’ye.

Otobüs Kısa Hat Tam Biniş: 6,50 TL’den 8.15 TL’ye, İndirimli: 7.50 TL’ye, Öğrenci: 3.75 TL’ye,

Otobüs Uzun Hat: 7,50 TL’den 9.40 TL‘ye, İndirimli: 8.75 TL’ye, Öğrenci: 4.70 TL’ye çıktı.

Aylık 160 binişli Abonman Kartı kısa hatlar için 410 liradan 520 TL’ye, uzun hatlar için 690 TL’ye yükseldi.

Oteller

Değişim: 2022 Aralık’a Göre: %10,57, 2022 Aralık: %10,57, 2022 Ocak: %125,09.

Ocak ayında geçen aya göre en büyük artış gösteren iller/ilçeler %42,29 ile Eskişehir ve %29,24 ile İzmir oldu. Ocak ayında geçen aya göre en büyük düşüş gösteren iller/ilçeler %5,26 ile Bodrum ve %2,45 ile Konya oldu.

Ocak ayında Aralık 2022’e göre fiyatı en çok artanlar Eskişehir %42,29 ve İzmir %29,24 oldu. Ocak ayında Aralık 2022’e göre fiyatı en çok düşenler Bodrum %5,26 ve Konya %2,45 oldu.

Ocak ayında Ocak 2022’ye göre en büyük artış gösteren iller/ilçeler %415,99 ile Eskişehir ve %382,19 ile Kütahya oldu. Ocak 2022’ye göre fiyatı düşen il veya ilçe yok.

Ocak ayında fiyatlar en çok salı günleri arttı ve en çok cuma günleri düştü.

Bu Ay Açıklanan Diğer Güncellemeler

Ankara’da simit fiyatlarına %40,0 oranında zam yapıldı ve fiyat 5,00 TL’de 7,00 TL’ye yükselmiş oldu.

Tüketici Güven Endeksi

Tüketici Güven Endeksi, tüketicilerin kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçmeyi amaçlayan bir göstergedir. Tüketici Eğilim Anketi yapılarak belirlenir. Genelde her ayın son haftasında açıklanır.

Endeks en düşük 0 en yüksek 200 değerleri alabilir. Endeksin 100’den yüksek olması tüketici güveninde iyimser durum, 100’den küçük olması da tüketici güveninde kötümser durum olduğunu gösterir.

Takip etmeyen dostlarımız için böyle kısacık bir açıklama yaptıktan sonra bakalım Türkiye’de ocak ayında durum nasıl?

TUİK verilerine göre tüketici güven endeksi ocak ayında bir önceki aya göre %4,6 oranında artarak 79,1 seviyesine çıktı. Aralık ayında 75,6 olmuştu.

Mevcut dönemde hanenin maddi durumu ocak ayında %7,4 artarak 61,6 oldu. Aralık ayında 57,4 olarak açıklanmıştı.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi aralık ayında 75,4 iken, ocak ayında %6 artarak 79,9 oldu.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi de aralık ayında 77,3 iken ocak ayında %7 oranında artarak 82,7 oldu.

Gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi %-0,4 azalarak 92,2 oldu. Aralık ayında bu değer 92,6 idi.

Endeksin 100’den küçük olması kötümser bir duruma işaret ediyor.

Satınalma Müdürleri Endeksleri (PMI)

Satınalma Müdürleri Endeksleri (Purchasing Managers’ Indexes – PMI), ekonomik faaliyet koşullarının ölçümü konusunda gerek küresel piyasalar gerekse ekonomi basını tarafından yakından takip edilen göstergeler arasında yer almaktadır. Ekonomik faaliyet koşullarına ilişkin olarak ilgili ay içerisinde açıklanan ilk verilerden biri olması, resmi verilerden önce yayınlanması ve gerçekleşen verilerle gösterdiği korelasyon, PMI endekslerine önemli bir öncü gösterge niteliği kazandırmaktadır.

IHS Markit tarafından oluşturulan PMI endeksleri birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede imalat, hizmet, inşaat gibi sektörler için aylık raporlar biçiminde kamuoyuna açıklanmaktadır. Doğal olarak bu çalışmayı yapan başka firmalar da var. Endekslerin hesaplanması için yapılan ankette, katılımcı firmalara üretim, yeni siparişler, stok düzeyleri, istihdam, tedarikçi performansı ve fiyat eğilimleri gibi parametrelerin hangi yönde geliştiği sorulmaktadır.

PMI’ların 50’den büyük olması önceki aya kıyasla bir iyileşmeye ya da artışa işaret ederken 50’den küçük olması önceki aya göre kötüleşme ya da düşüş olarak değerlendirilmektedir. Endeksler, sektörlerin faaliyet konularındaki değişimin nicel büyüklüğünü değil de yönünü göstermesi açısından bir eğilim göstergesi özelliği taşımaktadır.

Türkiye’de bu endeksler İstanbul Sanayi Odası tarafından IHS Markit ile iş birliği kapsamında hazırlanıp her ay sanayicilerimiz ve kamuoyuyla paylaşılmaktadır.

PMI endeksleri hakkında bilgi sahip olduğumuza göre gelin beraberce başta Türkiye olmak üzere bazı önemli coğrafyalarda son aylardaki duruma bakalım.

PMI İmalat Sanayi Raporu

Türkiye: Ağustos: 47,4, Eylül: 46,9, Ekim: 46,4 Kasım: 45,7, Aralık: 48,1, Ocak: 50,1.

ABD: Ağustos: 51,5, Eylül: 52,0, Ekim: 50,4, Kasım: 47,4, Aralık: 46,2, Ocak: 46,9.

Çin: Ağustos: 49,5, Eylül: 48,1, Ekim: 49,2, Kasım: 49,4, Aralık: 49,0, Ocak: 49,2.

Japonya: Ağustos: 51,5, Eylül: 50,8, Ekim: 50,7, Kasım: 49,0, Aralık: 48,9, Ocak: 48,9.

AB: Ağustos: 49,6, Eylül: 48,4, Ekim: 46,4, Kasım: 47,1, Aralık: 47,8, Ocak: 48,8.

Almanya: Ağustos: 49,1, Eylül: 47,8, Ekim: 45,1, Kasım: 46,2, Aralık: 47,1, Ocak: 47,3.

B. Krallık: Ağustos: 47,3, Eylül: 48,4, Ekim: 46,2, Kasım: 46,5, Aralık: 45,3, Ocak: 47,0.

Fransa: Ağustos: 50,6, Eylül: 47,7, Ekim: 47,2, Kasım: 48,3, Aralık: 49,2, Ocak: 50,5.

Global: Ağustos: 50,3, Eylül: 49,8, Ekim: 49,4, Kasım: 48,8, Aralık: 48,6, Ocak: 49,2.

Türkiye’de aralık ayında 48,1 olan manşet PMI ocakta 50,1’e yükselerek on ay sonra ilk defa eşik değer 50’nin üstüne çıktı.

Hem üretim hem de yeni siparişlerdeki yavaşlama aralık ayına kıyasla hız keserken bazı firmalar talepte ufak iyileşme belirtileri olduğuna dikkat çekti. Üretimde düşüş son 14 ayın en ılımlı düzeyinde kaydedildi. Yeni siparişlerdeki azalma ise 2021 Ekim’de başlayan yavaşlama döneminin en düşük oranında ölçüldü.

Ocak’ta yeni ihracat siparişlerindeki düşüş ivme kaybetmesine rağmen belirgin bir şekilde sürdü ve toplam yeni siparişlerdekine göre daha hızlı seyretti.

Dostlar, daha önce de belirttiğim gibi bunlar Emin’in takip ettiği ürünlerin ve piyasaların durumu. Ne piyasa analizi ne de sizlere nasıl hareket etmeniz gerektiği yönünde bir tavsiye. Herkesin öncelikleri, gözlemleri ve risk tercihleri farklıdır. Alım alışkanlıklarınıza ve alım yaptığınız yerlere göre sizin değerlendirmeleriniz çok daha farklı olabilir. Bakalım önümüzdeki aylarda ne gibi gelişmeler yaşayacağız.

Bu raporda düşen değerler kırmızı ile, yükselen değerler yeşil ile belirtilmiştir.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…