Görünmeyen Aşklar

Günaydın Dostlar,

Görünen aşkları hepimiz biliyoruz. Görürsün, beğenirsin ve aşık olursun. İlk görüşte aşka çok inanırım ve başka türlüsünün olmayacağını düşünürüm. İlk görüşte bir şeyler hissetmediysen sonradan olanlar yakınlaşma ve heyecandan öteye gidemez. Ayrıca aşk denen şey çeşitli parametrelere de bağlanamaz. Onun adı günlük menfaatlere göre hareket etmek olur.

Kimse “Ben bu sene birine aşık olayım.” demez. Bir anda gelişir. Bir kere görüşürsünüz, mutlu kalırsanız bir daha görüşürsünüz. Sonra bir daha. İstanbul’un en büyük aşkı ortaya çıkacaksa sen istesen de istemesen de çıkar zaten. Hiçbir şekilde önleyemezsin.

Bugünkü konumuz ortaya çıkmayan aşklar. Bunların seninle bir alakası yok. Kalpten kalbe yaşanıyor ve sen sadece kalbine ev sahipliği yapıyorsun. Zaten böyle bir aşk içi kalbin senden onay filan da almıyor. Dediğim gibi sen sadece taşıyıcısın ve mecburen ordasın. Ne kadar bilgi paylaşacağına da kalbin karar veriyor. Kısacası sen de olaya çok hakim olmayabilirsin.

Bu aşk iki kalp arasında. Dünyanın son gününe kadar da orada yaşayacak. İki kalp de bilecek bu durumu ama hiç konuşulmayacak. Dedikodular çabuk yayılır. Miden, kalbin, ellerin, sıcak basan yüzün, ıslak gibi görünen gözlerin içerlerde bir yerlerde bu konuyu sürekli konuşacaklar. Dedikodu sohbetlerine beyin hiçbir zaman çağrılmayacak.

Aslında sen de salak değilsin. Sen de konuşmak istiyorsun, sen de sohbetlere katılmak istiyorsun ama belki de mevsimler konuşmaya hiç uygun değil. Bu kadar çok kar yağarken adaların arkasından gelen güneş ışıklarını konuşamazsın. Allah bilir kalp ve mide de “Geri zekalı korkak.” diye dedikodunu yapıyorlardır.

Dışarıda konuşamadığın gibi içeride de konuşamazsın. Seni sohbete almazlar. Sen konuşamasan da kalpler sürekli konuşuyorlar. Onların teknolojiye bile ihtiyaçları yok. Kalpten kalbe yayılan muazzam dalgalar var ve internetten bin kat daha hızlı.

Sürekli konuştukları için sana da aralıksız dedikodu taşırlar. “Ben bu dedikoduları duymak istemiyorum.” diyerek kendini inandırmaya çalışsan da çok duymak istediğini sen de biliyorsun. Ucundan kıyısından dinlemeye çalışırsın ve ağzından tek bir cümle çıkar, “Belki başka bir evrende başka bir zamanda.”

Bazı sevgiler kalpten kalbe yaşanıp bitmek zorundadır. Işığı görmek onlara iyi gelmez. Karşı taraftaki kalbin muhteviyatını hissetsen de hiçbir zaman tam olarak bilemeyeceksin. Bilmek ister miydin? Çok isterdin ama bugün mümkün değil. “Acaba o da bunu merak ediyor mudur?” diye düşünürsün. Bu düşünce içine bir ipilti getirir. Sanki bir anda bahar gelmiştir.

Dışarıdan gelen seslerle gerçeklere dönersin. Bazen fazla merak iyi değildir. Bu mevsimde onun kalbinde de aynı ılık rüzgarlar esse ne yapacaksınız ki? Kış günü mayoları giyip kumsala mı gideceksiniz. Belki başka bir zamanda başka bir mevsimde olurdu ama bugün yün don mevsimindeyiz. Tabii karşı tarafın kalbini yanlış tartmış olma ihtimali de ayrı bir sorun. Tartıyı yanlış yaptıysan yıkılırsın.

Her zaman kalpler “Başka bir evrende başka bir zamanda neler olmazdı?” sorusunu sorarak uykuya dalıp ertesi gün yine hiç konuşmadan yola devam edecekler.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…

Arka Bahçe

Günaydın Dostlar,

İki yıl kadar önce en büyük amca “Ön bahçenizi bile boş bırakmayın, muhakkak bir şeyler ekin.” demişti. Çok da doğru söylemişti. Arka bahçesini zaten herkes ekiyor ama ön bahçedeki küçücük toprak parçasına bile ihtiyacımız olduğu anlatılmak isteniyordu.

Neden böyle bir şey söyledi? Yaklaşan sıkıntıyı ve kıtlığı gördüğü için söylemişti. Aç kalmaya doğru gidiyorduk. Dünya sıkıntılarla boğuşuyor. Her gün yeni bir sıkıntının ortaya çıktığı bir ortamda kimse kimseye yemeğini vermiyor artık. “Gıda ihracatını yasakladık.” diyerek bir anda seni ortada bırakıyorlar.

Çocukluğumuzda bu tip şeyleri hiç düşünmezdik. Her şeyimiz vardı. Ne oldu da elli yıl içinde kendi kendimizi besleyebilecek avantajımızı kaybettik? Tarımda ışık görmeyen kardeşlerimiz, birer birer bu işten uzaklaşıp büyük şehirlerde iş aramaya başladılar.

Tarım zaten çok zor bir iş. Bütün bir yıl emek vereceksin, para harcayacaksın ve sekiz on ay sonra meyveleri toplamayı umut edeceksin. Bozulan iklim şartlarının zaten bu işi çok zorlaştırdığı bir ortamda bir de ekonomik sıkıntılar ortaya çıkınca tarım yaparak para kazanmak çok zorlaştı.

Güneşin, yağmurun, karın doğru zamanda ortaya çıkması gerekiyor. Zamanlama doğru olmadığı takdirde her adımda verimlilik düşüyor. Dekar başına 500 kg buğday almayı umut ederek yola çıkan bir çiftçi, mevsimlerin ve şartların doğru gitmemesi yüzünden 250 kg alabilirse çok mutlu oluyor.

Eskişehir’deyken çok fazla sözleşmeli tarım yapıyorduk. Bir gün çiftçinin biri “Yağmur başladığında hanım ‘Yağmur başladı, eşyalar ıslanıyor, hemen eve koşup camı, kapıyı kapatalım.’ demişti, ben de boş ver eşyaları, ürünü kurtaralım.” demiştim, diye uzun uzun anlatmıştı. İşte çiftçinin ürüne bakış açısı bu şekilde. Çiftçinin her şeyi olan ürün aslında bizim de her şeyimiz ama biz bunun çok da farkında değiliz.

Hemen şunu da belirteyim, gırtlağa kadar borcu olmayan bir tane bile çiftçi yok. Belki bir yerlerde vardır ama ben hiç tanışmadım. Kimsede ekim yapacak para kalmamış. Para bitmiş, moral çoktan gitmiş.

Ekim yapanların çoğu da sözleşmeli tarım yapan firmaların sayesinde ekim yapıyor. Firmalar tohumu, ilacı, gübreyi veriyor ve yıl sonunda ortaya çıkacak olan ürünü almayı garanti ediyor. Her şey yolunda giderse bu sistem yürüyor ama dolu, kuraklık, sel gibi etkenler bu sistemi de zorluyor. Hasat zamanı geldiğinde hava şartlarından dolayı ürün alınamadığı çok sık oluyor.

Her bir metrekarenin ekilmesi gereken bir ülkede tarımı geliştirmek ve çiftçiyi küstürmemek için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız. Maddi ve manevi her türlü desteği vermeliyiz. Puanı ziraat mühendisliğinden başka bir yeri tutmadığı için bu bölümü okuyan çocuklarla bir yere varamayız. Bu işe gönül vermiş, toprakla uğraşmaktan korkmayan insanların sayısı her gün azalıyor.

Rahmetli babam, “Ürettiğimiz hububatı, çerezi, meyveyi, sebzeyi satamasak da oturup yeriz.” derdi. O günlerde pazarlama konusunda çok başarılı olmasak da en azından hepsini yetiştiriyorduk, bugün ayçiçeğinin %56’sını dışarıdan alır hale geldik. Diğer konularda da durum çok farklı değil. Gıda temini en milliyetçi konulardan biridir. Güneş battığında (doğal olarak) herkes kendini düşünür. Eloğluna güvenerek bu ülkedeki tarımı öldüremeyiz. Kendi kendimize yetebildiğimiz günlere geri dönmemiz gerekiyor. Kendini besleyebilen yedi ülkeden biriyken gıda maddeleri tedariki çok yüksek oranlarda ithalata dayalı bir ülke haline geldik. Konu ister zeytinlik olsun isterse de başka bir şey. Bir dalına bile zarar vermemeliyiz.

Tarım yapılan alanları yok etmek değil, gözümüz gibi korumalıyız. Artık gıdalar altın değerinde.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…

Ekonomi Postası Şubat 2022

Günaydın Dostlar,

2022 yılının ilk iki ayını geride bıraktık. Gelin beraberce şubat ayındaki gelişmelere bir göz atalım.

Türkiye’de, aralıkta %36,08 olan yıllık tüketici enflasyonu, ocakta %48,69’a yükseldi. Beklenti %46,68 olması yönündeydi. Bu aşamada, açıklanan resmi enflasyon Merkez Bankasının %14’lik politika faizinin çok üzerinde kaldı. Bir önceki aya göre açıklanan enflasyon da %11,10 oldu. Aylık enflasyonun %9,80 olması bekleniyordu. Geçen ayki değer %13,58 idi.

Aralıkta %79,89 olan Üretici Fiyat Endeksi, ocakta yıllık %93,53 oldu. Bir önceki aya göre %10,45 oranında artış oldu. Geçen ayki artış %19,08 oranındaydı. Bu rakam 2001 yılından bu yana kaydedilen en yüksek yıllık üretici enflasyonu oldu.

Dış ticaret açığı ocakta bir önceki yılın aynı ayına göre 10,40 milyar dolar oldu. Yılın ilk ayında ihraca yıllık bazda %17,3 artarak 17 milyar 593 milyon dolara çıktı. Aynı dönemde ithalat ise %55,0 artışla 28 milyar dolar olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Aralık ayında %76,6 iken, 2022 Ocak ayında %62,8’e geriledi.

Açıklanan rakamlara bakıldığında aralıkta işsiz sayısı bir önceki aya göre 2 bin kişi artarak 3 milyon 794 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise %0,1 puan azalarak %11,2 seviyesinde gerçekleşti. Bir önceki ay açıklanan oran da %11,2 olarak belirtilmişti. İşsizlik rakamı, son üç ay içinde en az bir defa iş arama kanallarını kullanan ve on beş gün içinde işe başlamaya hazır olan insanları kapsar.

Merkezi yönetim bütçesi aralıktaki rekor açığın ardından 30 milyar 44 milyon TL fazla verdi. Ocak ayında bütçe gelirleri 176 milyar, bütçe giderleri de 146 milyar olarak gelişti. Faiz dışı bütçe giderleri 131,7 milyar olarak açıklandı. 2021 Ocak’ta 24 milyar 154 milyon açık verilmişti.

TCMB’nin yayımladığı konut fiyat endeksine göre aralıkta fiyatlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %59,6 arttı. Aylık bazda artış ise %7,9 oldu. Endeks değerleri bir önceki yılın aynı ayına göre İstanbul, Ankara ve İzmir’de sırasıyla %63,0, %55,7 ve %58,3 oranlarında arttı. 2021 Aralık’ta en yüksek yıllık değişim gösteren iller yüzde %72,3 ile Muğla, Aydın ve Denizli oldu. Bu illeri %70,8 ile Diyarbakır ve Şanlıurfa izledi.

Merkez Bankası 17 Şubat’ta politika faizini %14’te sabit bıraktı. Piyasada genel beklenti de faizin sabit kalması yönündeydi.

Amerika’da, tarım dışı istihdam ocakta 467 bin artışla beklentilerin çok üstüne çıktı. Ekonomistlerin beklentisi 150 bin artması yönündeydi. İstihdam artışı, ABD Merkez Bankasının parasal sıkıştırma takvimi ve doların seyri açısından önem taşıyor. Aralık ayı tarım dışı istihdam artışı rakamı da 199 binden 510 bine revize edildi.

Ocak ayında işsizlik oranı %4,0’e yükseldi. 2022 Ocak için işsizliğin %3,9 olarak gerçekleşmesi bekleniyordu. Önceki ay işsizlik oranı %3,9 idi.

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), ocakta bir önceki yılın aynı dönemine göre %7,5 artışla ekonomistlerin beklentisinin üzerinde gerçekleşti. Aralık enflasyonu %7,0 olmuştu. Söz konusu veri 1982’den bu yana en yüksek artışa işaret etti. Aylık bazda bakıldığında ise piyasanın beklentisi bir önceki aya göre %0,4 artması yönünde olsa da aylık enflasyonun %0,6 olarak kaydedildiği görüldü.

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), ocakta tahminlerin üzerinde gerçekleşti. Açıklanan verilere göre ÜFE, ocakta aylık bazda %1,0 arttı ve %9,7 oldu. Beklentiler aylık %0,5, yıllık olarak da %9,1 artması yönündeydi. Geçen ay %9,7 oranında artmıştı.

Perakende satışlar ocak ayında aylık bazda yüzde %3,8 artarak sürpriz yaptı. Ekonomistlerin ortalama beklentisi %2,0'lik artış yönündeydi. Aralık ayında %1,9’luk bir düşüş yaşanmıştı ve beklenti %0,1 azalması yönündeydi.

Çin’de, TÜFE yıllık %0,9 olarak açıklandı. Beklenti %1,0 seviyesindeydi. Önceki ay %1,5 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon için beklenti %0,5 olması yönündeydi ama gerçek rakam %0,4 gelerek beklentilerin altında kaldı. Geçen ay -%0,3 olmuştu.

Almanya’da TÜFE yıllık %4,9 olarak açıklandı. Beklenti de %4,9 olması yönündeydi. Önceki ay da %4,9 olarak açıklanmıştı. Aylık enflasyon %0,4 olarak açıklandı. Beklenti de %0,4 olması yönündeydi. Geçen ay da oran %0,4 olmuştu.

Süpermarket Alışverişi

Geçen sene 51 süpermarket ürününü takip ederken bu sene bu rakamı 66’ya çıkardık. Sizlerden gelen öneriler ve daha geniş bir yelpazeyi kapsamak arzusu bu kararda etkili oldu.

Benim aldığım ürünlerin fiyatları, benim aldığım süpermarkette şubat ayında geçen aya göre %6,08 oranında arttı. Geçen ay da %7,93 oranında arttığını düşünürsek iki ayın toplam artışı %14,49 oldu. 2021 Şubat ayındaki artış %2,31 idi. Bu sene çok daha hızlı başladık. Bu artışla beraber Aralık 2021’den beri toplam artış oranı da %14,49 oldu. Bu hızla gidersek (inşallah olmaz) yılı %86,95 gibi bir süpermarket enflasyonu ile kapatırız. Hatırlayacağınız gibi geçen sene toplam süpermarket enflasyonu %49,31 idi.

Geçen aya göre fiyatı en fazla artan ürünler: Kabak: %68,83, Dolmalık Biber: %64,14, Salkım Domates: %55,38, Hıyar: %46,99, Atom Salata: %33,64.

Geçen aya göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Çiğ Badem: %8,46, Piliç Bonfile: %7,42, Ayçiçek Yağı: %7,35, Yoğurt: %6,93, Toz Şeker: %4,28.

Aralık 2021’e göre fiyatı en fazla artan ürünler: Kabak: %169,14, Dolmalık Biber: %159,22, Hıyar: %119,04, Atom Salata: %86,81, Kakao: %75,07.

Aralık 2021’e göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Yoğurt: %10,08, Ayçiçek Yağı: %5,90, Çiğ Badem: %3,93, Beyaz Leblebi: %3,52, Toz Şeker: %1,77.

Peki, bu artışlar ve indirimler bu ay en çok hangi günlerde olmuş? Artışlar en çok çarşamba (%30,65) ve salı günlerinde olmuş (%27,42). İndirimler de en çok pazartesi (%57,32) ve cumartesi günlerinde olmuş (%13,41).

Ocak ayında, takip ettiğim 66 süpermarket ürününden sadece 6 tanesinin fiyatı hiç değişmemişti. Bu rakam şubat ayında 1’e indi. Geriye kalan bütün ürünlerin fiyatında değişiklik oldu.

İndirimler (geçen seneki oranlarda olmasa da) süpermarketlerde bütün hızıyla devam ediyor. Her gün bir şeyler indirimde oluyor. Biraz takip ederseniz uygun fiyatlarla alışveriş yapabilirsiniz.

Restoranlar

Bu sene raporumuza eklediğimiz yeni bölümlerden bir tanesi de restoranlar. Genelde gittiğimiz ve/veya sipariş verdiğimiz belli restoranlardaki yemekleri takip etmeye başladım.

Geçen aya göre benim takip ettiğim restoranlarda ve yemeklerde fiyatlar %3,93 oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış da %13,50 oldu.

Geçen aya göre fiyatı en çok artan ürün en meşhur hamburgercinin en meşhur menüsü oldu. Artış oranı %12,77.

Aralık 2021’e göre fiyatı en çok artan ürün de %45,24 ile karabuğdaylı fit poğaça oldu. Bu ürün piyasadaki en meşhur kahvecide satılıyor ve ara sıra ben de alıyorum.

Geçen aya ve yılbaşına göre fiyatı en çok düşen ürünleri de yazacaktım ama fiyatı düşen bir ürün yok.

Damacana

Damacana fiyatlarına aralık ayının son haftasında %20,51 oranında zam yapılmıştı. Ocak ayında başka bir gelişme olmamıştı. 14 Şubat’ta %7,0’lik KDV indirimi fiyatlara yansıdı. Böylece Ocak 2021’e göre damacana fiyatları %3,44 oranında azalmış oldu.

Toplamda da Aralık 2021’ye göre damacana fiyatı %14,85 oranında arttı.

Damacana siparişlerinizi akıllı telefonlar üzerindeki aplikasyonlar üzerinden vermenizi şiddetle tavsiye ederim. Hemen hemen her markanın kendi aplikasyonu var. Uygulamayı telefonunuza indirip siparişlerinizi buradan vermezseniz bayilerin belirlediği fiyatlardan ödeme yapmak zorunda kalabilirsiniz.

Şeker

Şubat ayında, şeker fiyatı Ocak 2022 fiyatlarına göre dünya borsalarında %0,85 (USD) oranında azaldı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam azalış da %1,29 olarak hesap edildi.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 510,40 USD (10 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 480,00 USD (15 Şubat 2022)

Şubat 2021’den beri Londra Borsasında şeker fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %5,03 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Türk Şeker 2022 ürünü şeker pancarı alım fiyatını 16 polar için ton başına 800,00 TL olarak açıkladı. 2021 ürünü alım fiyatı ton başına 420,00 TL olarak açıklanmıştı. 800,00 TL fiyat açıklanmasıyla birlikte şeker pancarı fiyatı geçen yıla göre %90,5 oranında arttı.

Süpermarket raflarındaki şeker fiyatı geçen aya göre %4,28 oranında azaldı.

Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde şeker fiyatı %1,77 oranında azaldı.

Kahve - Kakao

Kahve fiyatları, stoklardaki azalmaya dair endişelerle yükselmeye devam etti ve 2011’den beri en yüksek seviyesine çıktı. Dünyanın en büyük kahve üreticisi olan Brezilya’daki olumsuz hava koşulları, tedarik zinciri sıkıntıları ve artan lojistik maliyetleri bu artışta etkili oldu.

Şubat ayında kahve fiyatı Ocak 2022 fiyatlarına göre dünya borsalarında %4,12 (USD) oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış da %4,64 olarak hesap edildi.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 258,35 USD (09 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 223,30 USD (03 Ocak 2022)

Şubat 2021’den beri Amerika Borsasında kahve fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %93,39 oranında artmış olduğunu görüyoruz. Şubat 2020’den beri %135,45.

Süpermarket raflarındaki kahve fiyatları şubat ayında geçen aya göre %3,51 oranında azaldı.

Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde kahve fiyatı %10,30 oranında arttı.

Kakao fiyatı şubat ayında Ocak 2022 fiyatlarına göre dünya borsalarında %0,78 (GBP) oranında arttı. Böylece yılbaşından beri toplam artış %5,67 olarak hesap edildi.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1.807,00 GBP (10 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1.642,00 GBP (28 Şubat 2022)

Şubat 2021’den beri Londra Borsası’nda kakao fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %2,96 oranında azalmış olduğunu görüyoruz. Şubat 2020’den beri %12,42.

Süpermarket raflarındaki kakao fiyatları geçen aya göre %7,92 oranında arttı.

Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde kakao fiyatı %75,07 oranında arttı.

Yumurta

Ocak ayında yumurta fiyatları Aralık 2021’e göre Başmakçı Borsası’nda %2,19 oranında artmıştı. Şubat ayında %6,58 oranında bir artış daha oldu.

Başmakçı, Türkiye’de yumurta fiyatlarını belirleyen önemli borsalardan biridir. Toplamda da Aralık 2021’ye göre yumurta fiyatları %8,91 oranında artmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1,20 TL (07 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1,00 TL (24 Ocak 2022)

Şubat 2021 ile mukayese ettiğimizde yumurta fiyatının %101,96 oranında artmış olduğunu görüyoruz. Şubat 2020’ye göre artış %204,71.

Bu gelişmeler marketlere nasıl yansıdı? Yumurta fiyatı raflarda geçen aya göre %2,10 oranında arttı.

Toplamda da Aralık 2021’ye göre marketlerde yumurta fiyatı %7,49 oranında arttı.

Süt

Hatırlayacağınız gibi, 8 Aralık 2021 tarihinde çiğ süt fiyatları %46,88 oranında artmıştı. Ocak ve şubat aylarında başka bir değişiklik olmadı.

Geçen aya göre süt fiyatlarında herhangi bir değişiklik olmadı. Böylece Aralık 2021 ile mukayese ettiğimizde toplamda %7,77 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Şubat 2021’den beri süt fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %67,86 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

İçki - Sigara

Ocak ayının ilk günlerinde içki ve sigaranın ÖTV tutarlarına %47,40 oranında zam yapıldı. Bu zamdan sonra bütün sigaraların fiyatları arttı.

Bütün alkollü içecekler de yapılan ÖTV zammından paylarını aldılar. Hemen hemen hepsinin fiyatı %47,00-%46,00 oranında arttı.

Şubat ayında fiyatlarda başka bir gelişme olmadı.

Evdeki Dostlarımız

Evdeki kedi, bu raporda olmadığını duyunca çok sinirlendi; zar zor sakinleştirdik. Dostlarımızdan da bu yönde çok talep olunca evdeki dostlarımızın alımlarını da raporumuza eklemek şart oldu. O zaman gelin, benim takip ettiğim ürünlere kısaca bir bakalım.

Kedi maması fiyatları, şubat ayında bir önceki aya göre %2,63 oranında arttı. Bu artışla beraber 2021 Aralık’tan beri %0,07 oranında azalmış oldu.

Kedi kumu fiyatları, şubat ayında bir önceki aya göre %5,09 oranında arttı. Bu artışla beraber Aralık 2021’den beri %33,85 oranında artmış oldu.

Köpek maması fiyatları, şubat ayında bir önceki aya göre %17,62 oranında ucuzladı. Bu düşüşle beraber Aralık 2021’den beri %5,87 oranında düşmüş oldu.

Giyim ve Ayakkabı

Enflasyon raporuna bu sene giyim ve ayakkabı bölümü ekledik ve dış giyim ve iç giyim olarak birçok ürünü takip etmeye başladık.

Giyim ve ayakkabı fiyatları, benim takip ettiğim ürünlerde şubat ayında Ocak 2022’ye göre %0,25 oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış %4,08 oldu.

Fiyatı en çok artan ürün %58,50 ile kadın atlet oldu.

Fiyatı en çok düşen ürün %5,45 ile kadın mont oldu.

Doğalgaz – Elektrik - Su

Doğalgaz fiyatlarına (evlerde kullanılan) 1 Ocak 2022 itibarıyla %25 oranında zam yapılmıştı. Şubat ayında başka bir gelişme olmadı. Benim faturam şubat ayında %18,16 oranında arttı ve yıllık toplam artış %23,66 oldu.

Elektrik fiyatlarına 01 Ocak’ta birinci kademe kullanım için %50,00, ikinci kademe kullanım için %125,00 oranında zam yapıldı. Bunun çok küçük bir kısmı ocak ayına yansıdığı için benim faturam geçen ay %18,15 oranında artmıştı. Bu ay faturamda %67,58 oranında bir artış daha oldu. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış %98,41 oldu. Sadece iki ay içinde faturam tam iki katı oldu.

Su fiyatları ile ilgili ocak ve şubat aylarında bir güncelleme olmadı. Su fiyatı kullandığınız miktara çok bağlı. 15m³’e kadar olan kullanımlarda birim fiyat 5,56TL/m³, 15m³’ün üstündeki kullanımlar için birim fiyat 8,35TL/m³. Gördüğünüz gibi arada çok fark var. Bu fiyatın üzerine KDV ve ÇTV eklendiğini de ayrıca belirteyim. Su faturasında KDV oranı %8 olarak, ÇTV de kullandığınız m³ başına 0,68 TL olarak hesap edilmektedir.

Hem faturamızı kontrol altında tutabilmek hem de dünyamızda gittikçe azalan su kaynaklarını korumak için suyu çok hesaplı kullanmalıyız.

Ham Petrol

Petrol fiyatları, jeopolitik riskler nedeniyle yükselmeye devam etti. Rusya’nın sınırdaki iki bölgeyi tanıması ve hemen ardından Ukrayna’ya karşı bir saldırı başlatması ile petrol serbest piyasada son sekiz yılın zirvesine çıktı. 2021’i %50’nin üzerinde bir artışla kapatan petrol fiyatları 2022’nin ilk iki ayında da %20’den fazla primlendi.

Fiyatlarda jeopolitik riskler etkili olsa da yüksek talep düşük arz durumu da halen sorunlardan bir tanesi olmaya devam ediyor.

Brent petrol fiyatı (USD), şubat ayında bir önceki aya göre %10,62 oranında arttı. Bu artışla beraber Aralık 2021’den beri toplam artış %26,63 oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 100,99 USD (28 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 77,78 USD (01 Ocak 2022)

Şubat 2021’den beri Brent petrol fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %51,20 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Dolar - Euro

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması dolar kurunun bu yıl içindeki en yüksek seviyesine çıkmasına neden olsa da daha sonra gelen ılımlı mesajlar tekrar 14,00 TL seviyesinin altına inmesini sağladı.

Şubat ayında dolar endeksi bir önceki aya göre %0,11 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık 2021’ye göre toplamda %0,18 oranında değer kaybetmiş oldu.

ABD 10 yıllık tahvil faizleri geçen aya göre %10,00 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık 2021’ye göre toplamda %32,61 oranında değer kazanmış oldu.

Dolar şubat ayında geçen aya göre %0,86 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık 2021’ye göre toplamda %0,09 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 14,2580 TL (25 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 13,2110 TL (05 Ocak 2022)

Şubat 2021’de dolara yatırım yapmış olsaydınız Şubat 2022’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %92,52. Şubat 2020’ye göre %125,55.

Euro/USD oranı şubat ayında geçen aya göre %0,19 oranında arttı. Bu artışla beraber Aralık 2021’den beri toplamda %0,33 oranında artmış oldu.

Euro da geçen aya göre %1,03 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber Aralık 2021’ye göre toplamda (dolara benzer bir şekilde) %0,42 oranında değer kazandı.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 15,9914 TL (25 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 14,9170 TL (05 Ocak 2022)

Şubat 2021’de euroya yatırım yapmış olsaydınız Şubat 2022’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %80,54. Şubat 2020’ye göre %134,43.

Altın - Gümüş - Platin

Gram altın fiyatları şubat ayında geçen aya göre %3,50 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %5,11 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 864,270 TL (27 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 759,551 TL (03 Ocak 2022)

Şubat 2021’de altına yatırım yapmış olsaydınız Şubat 2022’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %98,44. Şubat 2020’ye göre %162,52.

Ons altın fiyatları, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması neticesinde son 1,5 yılın zirvesine çıksa da daha sonra gelen durumu yumuşatıcı açıklamalar neticesinde durumu bir nebze de olsa tersine çevirdi.

Ons altın şubat ayında geçen aya göre %2,54 oranında değer kazandı. Şu anda Aralık 2021’ye göre %3,81 oranında değer kazanmış durumda.

Şubat 2021’den bu aya kadar %3,36 oranında değer kazandı. Şubat 2020’ye göre %14,58.

Şubat ayında altının gümüşe oranı %0,69 oranında artarak 78,925 olarak gerçekleşti.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 80,518 (06 Ocak 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 74,442 (20 Ocak 2022)

Gümüş fiyatlarının, bu yıl altından daha iyi performans gösterme potansiyeline sahip olduğunu düşünen yatırımcıların ve finansal kurumların sayısı oldukça fazla. Son günlerde gümüş fonlarına girişin, geçen yıl şubat ayından bu yana en yüksek seviyede gerçekleşmesi, yatırımcının enflasyonist baskılara karşı değerli metallere yöneldiği algısını güçlendiriyor.

Gram gümüş fiyatları şubat ayında geçen aya göre %2,85 oranında değer kazandı. Toplamda Aralık 2021’den beri %6,31 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 11,0581 TL (27 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 9,5952 TL (31 Ocak 2022)

Şubat 2021’de gümüşe yatırım yapmış olsaydınız Şubat 2022’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %66,50. Şubat 2020’ye göre %196,79.

Ons gümüş fiyatı, şubat ayında geçen aya göre %1,82 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber toplamda Aralık 2021’den beri %4,83 oranında değer kazanmış oldu.

Şubat 2021’den bu aya kadar %13,53 oranında değer kaybetti. Şubat 2020’ye göre %31,40.

Platin fiyatları, şubat ayında geçen aya göre %6,51 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %12,13 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 487,25 TL (23 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 403,70 TL (03 Ocak 2022)

Ons platin şubat ayında geçen aya göre %5,82 oranında değer kazandı. Bu artışla beraber toplamda Aralık 2021’den beri %1,56 oranında değer kazanmış oldu.

Şubat 2021’den bu aya kadar %14,05 oranında değer kaybetti.

Metaller

Metal fiyatları Londra Metal Borsası tarafından açıklanıyor ve dünyanın her yerinde Amerikan doları üzerinden işlem görüyor.

Alüminyum fiyatları şubat ayında Temmuz 2008’den beri en yüksek değerine ulaştı. LME’de alüminyum stokları 2007’den beri en düşük seviyeye indi. Çin’deki üretim sabit seyretmekle beraber hareketlilik kısıtlamaları ham madde ve alüminyum külçelerinin taşınmasını engelledi.

Şubat ayında alüminyum fiyatı geçen aya göre %8,89 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %20,23 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 3.518,00 USD (24 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 2.805,50 USD (01 Ocak 2022)

Şubat 2021’den beri alüminyum fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %55,90 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Alüminyum Alaşım şubat ayında geçen aya göre %11,89 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %12,59 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 2.692,00 USD (25 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 2.140,00 USD (01 Ocak 2022)

Şubat 2021’den beri alüminyum alaşım fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %24,69 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Kurşun şubat ayında geçen aya göre %1,80 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %0,08 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 2.400,00 USD (28 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 2.198,00 USD (07 Şubat 2022)

Şubat 2021’den beri kurşun fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %10,20 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Çinko şubat ayında geçen aya göre %0,88 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %6,60 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 3.737,00 USD (10 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 3.533,00 USD (17 Ocak 2022)

Şubat 2021’den beri çinko fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %32,41 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Bakır fiyatları şubat ayında geçen aya göre %1,80 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %4,16 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 10.219,50 USD (10 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 9.563,00 USD (06 Ocak 2022)

Şubat 2021’den beri bakır fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %17,20 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Nikel, şubat ayında geçen aya göre %8,56 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %20,33 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 26.100,00 USD (24 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 20.470,00 USD (06 Ocak 2022)

Şubat 2021’den beri nikel fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %29,95 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Kalay üretimi azalıyor, stok düşüyor, ton başına 40 bin doları gören fiyatlar 30 yılın en büyük yıllık artışına ilerliyor. Kalay tedarikinin zorlaşması güneş, otomobil ve elektronik sektörlerinin sıkıntılarını artırıyor.

Şubat ayında kalay fiyatları geçen aya göre %6,07 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %11,30 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 45.785,00 USD (24 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 39.395.00 USD (04 Ocak 2022)

Şubat 2021’den beri kalay fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %65,48 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Hasır Çelik şubat ayında geçen aya göre %5,51 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %6,40 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 750,00 USD (07 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 689,00 USD (04 Ocak 2022)

Şubat 2021’den beri hasır çelik fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %23,37 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Demir cevheri fiyatları şubat ayında geçen aya göre %14,34 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %32,95 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 151,57 USD (10 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 112,50 USD (01 Ocak 2022)

Şubat 2021’den beri demir cevheri fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %9,55 oranında azalmış olduğunu görüyoruz.

Kereste

Mayıstaki rekor zirvelerden eylüldeki 500 doların altına doğru yaşanan %70'lik bir düşüşün ardından, kereste vadeli işlemleri son yedi haftada kaybının çoğunu telafi etti ve ABD'de ev fiyatları üzerindeki kesintisiz baskıyı yeni yıla da taşıdı.

Gösterge kereste fiyatları, mayıstaki 1.700 USD üzeri rekor zirvelerden çöküş yaşamanın ardından ağustosta 450 USD’nin hemen altındaydı.

Piyasa hâlâ mayıs zirvesinin yaklaşık %40 altında olsa da yalnızca yedi haftada 400 USD’nin üzerindeki artışı 2020 ilkbaharından itibaren neredeyse bir yıl süren muhteşem kereste rallilerini hatırlatıyor.

Amerika kereste (lumber) fiyatı şubat ayında geçen aya göre %5,22 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2021’den beri %16,02 oranında değer kazanmış oldu.

2022 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1.336,70 USD (28 Şubat 2022)

2022 yılı içerisindeki en düşük değeri: 934,90 USD (01 Şubat 2022)

Şubat 2021’den beri kereste fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %25,45 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Benzin - Motorin - Otogaz

Benzin fiyatları şubat ayında Ocak 2022’ye göre %11,10 oranında arttı. Böylece Aralık 2021’e göre toplam artış %40,73 oldu. Şubat 2021’den beri benzin fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %108,33 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Mazot fiyatları şubat ayında bir önceki aya göre %12,03 oranında arttı. Aralık 2021’ye göre toplam artış %45,12 oldu. Şubat 2021’den beri mazot fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %132,53 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Otogaz fiyatları, şubat ayında bir önceki aya göre %5,31 oranında arttı. Aralık 2021’ye göre toplam artış %15,83 oldu. Şubat 2021’den beri otogaz fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %139,82 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Ulaştırma

Ulaştırma fiyatları şubat ayında Ocak 2022’ye göre %21,68 oranında arttı. Aralık 2021 ile mukayese ettiğimizde %43,15 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Uçak fiyatları geçen aya göre %22,04 oranında arttı. Aralık 2021’den beri toplam artış %43,63 oldu.

Yüksek Hızlı Tren fiyatları geçen aya göre %2,80 oranında arttı. Böylece Aralık 2021’den beri toplam artış %20,29 oldu.

Otobüs biletlerine benim takip ettiğim güzergahlarda geçen aya göre %13,45 oranında zam yapıldı. Yılbaşından beri toplam artış %30,62 oldu.

Metro ve Marmaray bilet fiyatlarında şubat ayında herhangi bir değişiklik olmadı.

Oteller

Benim takip ettiğim otel fiyatları şubat ayında geçen aya göre %3,76 oranında arttı. Böylece fiyatlar Aralık 2021’e göre %12,86 oranında artmış oldu.

Şubat ayında geçen aya göre en büyük artış gösteren iller %21,69 ile Eskişehir ve %12,96 ile Konya oldu. Aralık 2021’e göre fiyatı en çok artanlar da Eskişehir %30,73 ve İstanbul Boğazı %27,25 oldu.

Şubat ayında geçen aya göre en büyük düşüş gösteren iller %7,92 ile Ankara İncek ve %6,31 ile Kapadokya oldu. Aralık 2021’e göre fiyatı en çok düşenler de İstanbul Moda %9,39 ve Bursa %7,00 oldu.

Bu Ay Açıklanan Diğer Güncellemeler

İstanbul’da 210 gram ekmeğin fiyatı 3,00 TL oldu. Halk Ekmek fiyatı da 1,25 TL’den 2,00 TL’ye yükseldi. Artan enerji ve lojistik maliyetleri bu artışta etkili oldu.

Tüketici Güven Endeksi

Tüketici Güven Endeksi, tüketicilerin kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçmeyi amaçlayan bir göstergedir. Tüketici Eğilim Anketi yapılarak belirlenir. Genelde her ayın son haftasında açıklanır.

Endeks en düşük 0 en yüksek 200 değerleri alabilir. Endeksin 100’den yüksek olması tüketici güveninde iyimser durum, 100’den küçük olması da tüketici güveninde kötümser durum olduğunu gösterir.

Takip etmeyen dostlarımız için böyle kısacık bir açıklama yaptıktan sonra bakalım Türkiye’de şubat ayında durum nasıl?

Aralık ayında 68,9’e düşerek tarihinin en düşük seviyesine gerileyen endeks değeri, ocakta 73,2 seviyesine yükselmişti. Şubat ayında bir önceki aya göre %2,8 oranında azaldı ve 71,2 oldu.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi ocak ayında 71,3 iken, şubat ayında yüzde %4,2 azalarak 68,3 oldu.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi de ocak ayında 74,5 iken şubat ayında %3,8 oranında azalarak 71,7 oldu. Gördüğünüz gibi endeks halen çok düşük bir değerde.

Endeksin 100’den küçük olması kötümser bir duruma işaret ediyor. Maalesef son yılların en düşük seviyesine geriledik.

Satınalma Müdürleri Endeksleri (PMI)

Satınalma Müdürleri Endeksleri (Purchasing Managers’ Indexes – PMI), ekonomik faaliyet koşullarının ölçümü konusunda gerek küresel piyasalar gerekse ekonomi basını tarafından yakından takip edilen göstergeler arasında yer almaktadır. Ekonomik faaliyet koşullarına ilişkin olarak ilgili ay içerisinde açıklanan ilk verilerden biri olması, resmi verilerden önce yayınlanması ve gerçekleşen verilerle gösterdiği korelasyon, PMI endekslerine önemli bir öncü gösterge niteliği kazandırmaktadır.

IHS Markit tarafından oluşturulan PMI endeksleri birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede imalat, hizmet, inşaat gibi sektörler için aylık raporlar biçiminde kamuoyuna açıklanmaktadır. Doğal olarak bu çalışmayı yapan başka firmalar da var. Endekslerin hesaplanması için yapılan ankette, katılımcı firmalara üretim, yeni siparişler, stok düzeyleri, istihdam, tedarikçi performansı ve fiyat eğilimleri gibi parametrelerin hangi yönde geliştiği sorulmaktadır.

PMI’ların 50’den büyük olması önceki aya kıyasla bir iyileşmeye ya da artışa işaret ederken 50’den küçük olması önceki aya göre kötüleşme ya da düşüş olarak değerlendirilmektedir. Endeksler, sektörlerin faaliyet konularındaki değişimin nicel büyüklüğünü değil de yönünü göstermesi açısından bir eğilim göstergesi özelliği taşımaktadır.

Türkiye’de bu endeksler İstanbul Sanayi Odası tarafından IHS Markit ile işbirliği kapsamında hazırlanıp her ay sanayicilerimiz ve kamuoyuyla paylaşılmaktadır.

PMI endeksleri hakkında bilgi sahip olduğumuza göre gelin beraberce başta Türkiye olmak üzere bazı önemli coğrafyalarda son aylardaki duruma bakalım.

PMI İmalat Sanayi Raporu

Türkiye: Eylül: 52,5, Ekim: 51,2, Kasım: 52,0, Aralık: 52,1, Ocak: 50,5, Şubat: 50,4.

ABD: Eylül: 60,7, Ekim: 58,4, Kasım: 58,3, Aralık: 57,7, Ocak: 55,5, Şubat: 57,3.

AB: Eylül: 58,6, Ekim: 58,3, Kasım: 58,4, Aralık: 58,0, Ocak: 58,7, Şubat: 58,2.

Almanya: Eylül: 58,4, Ekim: 57,8, Kasım: 57,4, Aralık: 57,4, Ocak: 59,8, Şubat: 58,4.

Çin: Eylül: 50,0, Ekim: 50,6, Kasım: 49,9, Aralık: 50,9, Ocak: 49,1, Şubat: 50,4.

Japonya: Eylül: 51,5, Ekim: 53,2, Kasım: 54,5, Aralık: 54,3, Ocak: 55,4, Şubat: 52,7.

Global: Eylül: 54,1, Ekim: 54,3, Kasım: 54,2, Aralık: 54,3, Ocak: 53,2, Şubat: 53,6.

Türkiye’de manşet PMI endeksi dokuz ay boyunca 50,0’ın üzerinde seyretti. Bu duruma rağmen imalatçılar şubat ayında da bir dizi sorunla karşılaşmaya devam etti ve bu durum üretimin yeniden ivme kaybetmesine yol açtı.

Toplam yeni siparişler üst üste beşinci ay yavaşlama kaydetti. Söz konusu yavaşlama, fiyat artışları ve piyasa belirsizliğinin müşterileri caydırması nedeniyle geçen yılın mayıs ayından beri en yüksek seviyede gerçekleşti. Bu durum yurtdışından alınan yeni siparişlerin az da olsa yeniden büyümeye geçmesine rağmen yaşandı.

Dostlar, daha önce de belirttiğim gibi bunlar Emin’in enflasyonu ve Emin’in takip ettiği ürünlerin ve piyasaların durumu. Ne piyasa analizi ne de sizlere nasıl hareket etmeniz gerektiği yönünde bir tavsiye. Herkesin öncelikleri, gözlemleri ve risk tercihleri farklıdır. Alım alışkanlıklarınıza ve alım yaptığınız yerlere göre sizin enflasyonunuz daha farklı olabilir. Bakalım önümüzdeki aylarda ne gibi gelişmeler yaşayacağız.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…