Ekonomi Postası Ağustos 2021

Günaydın Dostlar,

Yılın ilk sekiz ayını geride bıraktık. Gelin beraberce ağustos ayındaki gelişmelere bir göz atalım.

Türkiye’de, TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi), temmuzda bir kere daha beklentilerin üzerinde arttı. Türkiye genelinde geçen aya göre %1,80 oranında yükseldi. Bu artışın %0,6’sı elektrik (%15) ve doğal gaz (%12) zamlarından geldi. Küresel piyasalarda yükselen gıda fiyatlarındaki artış, petrol ve emtia grubundaki artış, temel mal gruplarındaki artış da diğer etkenler olarak göze çarpıyorlar. Böylece yıllık enflasyon yüzde %18,95 oldu. Yıllık enflasyonda son 26 ayın, aylık enflasyonda ise son 18 yılın zirvesi görüldü. Enflasyonun %1,5 civarı artması ve %18,5’a yükselmesi bekleniyordu.

ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) de %2,46 oranında arttı ve yıllık enflasyon %44,92 oldu. Gördüğünüz gibi ikisi de zirve yaptı ve ikisinin arasındaki makas çok açıldı. Üreticiler (sağ olsunlar) ayladır sevabına satış yapıyorlar.

Hazine Nakit Dengesi, temmuz ayında 67,92 milyar rekor seviyede açık verdi. Temmuz ayında gelirler 74,29 milyar olurken giderler ise 142,21 milyar oldu. Bu rakam haziran ayında 7,2 milyar, geçen sene temmuz ayında da 30 milyar olarak hesap edilmişti.

Açıklanan rakamlara göre, işsiz sayısı bir önceki aya göre 823 bin kişi azalarak 3 milyon 399 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 2,5 puanlık azalış ile %10,6 seviyesinde gerçekleşti.

Merkez Bankası 12 Ağustos’ta politika faizini beklentiler doğrultusunda %19’da sabit bıraktı.

Amerika’da, ayın ilk günlerinde açıklanan özel sektör istihdamı, temmuz ayında 330 bin kişi arttı. Söz konusu artışa rağmen piyasa beklentilerinin çok altında kalan özel sektör istihdamının 695 bin kişi artması bekleniyordu.

Tarım dışı istihdam ise temmuzda 943 bin kişi artarak 870 bin kişi beklentisinin çok üzerinde geldi. Bu rakam son 11 ayın en yükseği olurken haziran rakamını da 850 binden 938 bin kişiye revize ettiler. Haziran ayında %5,9 olan işsizlik oranı temmuzda %5,4’e geriledi.

Tüketici fiyat endeksi, temmuzda yılın aynı dönemine göre %5,4 artarak ekonomistlerin beklentilerine paralel gerçekleşti. Tüketici fiyatları bir önceki aya göre ise %0,5’lik artış kaydetti. Bu veriye ilişkin beklentiler de %0,5 olarak belirlenmişti.

ÜFE, haziranın ardından temmuz ayında da aylık bazda %1,0 arttı ve yıllık bazda %7,8 seviyesine çıkarak zirve yaptı. Üretici fiyatlarındaki artışın son ayda da devam etmesi enflasyonda gelecek ay keskin bir geri dönüş olmayacağı beklentisini kuvvetlendirdi.

Süpermarket Alışverişi

Benim aldığım ürünlerin fiyatları, benim aldığım süpermarkette ağustos ayında geçen aya göre %3,82 oranında arttı. Bu artışla beraber yılbaşından beri toplam artış oranı da %13,42 oldu. Elimizdeki sekiz aylık veriyi bütün yıl bazında düşünürsek, şu anda %20,13 civarında bir yıllık süpermarket enflasyon oranına doğru gidiyoruz. Muhtemelen bu oran önümüzdeki aylarda artacaktır.

Geçen aya göre fiyatı en fazla artan ürünler: Atom Salata: %52,69, Hıyar: %52,35, Limon: %40,38, Duş Jeli: %40,32, Domates: %34,54.

Ağustos ayında (yukarıda da gördüğünüz gibi) sebze ve meyve fiyatlarında ciddi artışlar oldu. Aylık %3,82’lik artışın büyük bir kısmı sebze ve meyve fiyatlarından geldi.

Geçen aya göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Yumuşatıcı: %20,86, Kâğıt Havlu: %17,05, Dolmalık Biber: %11,59, Demlik Poşet: %11,57, Salam: %9,97.

Yılbaşına göre fiyatı en fazla artan ürünler: Limon: %142,59, Piliç Bonfile: %64,99 Elma: %37,89, Tuvalet Kâğıdı: %36,38, Süt: %34,04.

Yılbaşına göre fiyatı en fazla düşen ürünler: Patates: %20,80, Yumuşatıcı: %19,03, Ceviz: %9,56, Un: %8,88, Atom Salata: %7,72.

Peki, bu artışlar ve indirimler bu ay en çok hangi günlerde olmuş? Artışlar en çok çarşamba (%21,21)  ve salı günlerinde olmuş (%19,70). İndirimler de en çok perşembe (%33,33)  ve cumartesi günlerinde olmuş (%26,67). Pazar günleri hemen hemen hiçbir hareket olmamış.

Hatırlayacağınız gibi ocak ayında, takip ettiğim 50 süpermarket ürününden 28 tanesinin fiyatı hiç değişmemişti. Şubat ayı sonunda yılın ilk gününden beri fiyatı hiç değişmeyen ürün sayısı 17’ye inmişti. Temmuz ayı sonunda fiyatı hiç değişmeyen tek bir ürün bile kalmadı. Bu rakam haziran ayında 5’di. Son kalan beş ürün yedi ay direnebildi ve pes ettiler.

İndirimler süpermarketlerde bütün hızıyla devam ediyor. Her gün bir şeyler ciddi boyutta indirimde oluyor. Biraz takip ederseniz çok uygun fiyatlarla alışveriş yapabilirsiniz.

Damacana

Nisan ayında damacana fiyatları %6,06 oranında arttıktan sonra bugüne kadar başka bir değişiklik olmadı. Damacana siparişlerinizi akıllı telefonlar üzerindeki aplikasyonlar üzerinden vermenizi şiddetle tavsiye ederim. Hemen hemen her markanın kendi aplikasyonu var. Uygulamayı telefonunuza indirip siparişlerinizi buradan vermezseniz bayilerin belirlediği fiyatlardan ödeme yapmak zorunda kalabilirsiniz.

Şeker

Ağustos ayında, şeker fiyatı Temmuz 2021 fiyatlarına göre dünya borsalarında %7,27 (USD) oranında arttı. Böylece yılbaşından beri toplam artış da %18,38 olarak hesap edildi.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 504,50 USD (18 Ağustos 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 418,70 USD (22 Haziran 2021)

Ağustos 2020’den beri Londra Borsası’nda şeker fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %28,03 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Türk Şeker fiyatı 3,93 TL/Kg olarak devam ediyor. Bu da gösteriyor ki şeker fiyatı üretimden rafa gelinceye kadar (nakliyat, ambalaj, işçilik gibi kalemler eklenince) yaklaşık olarak %48,60 oranında artıyor.

Süpermarket raflarındaki şeker fiyatları  %7,10 oranında arttı.

Kahve, Kakao

Kahve üretimi yetersiz kalınca fiyatlar sürekli olarak arttı. Kahve ihraç eden ülkelerin birçoğunda yaşanan doğal afetler bu artışın en büyük nedeni oldu. Doğal afetlerden dolayı zarar gören kahve bahçelerinden yeterli verim alınamayınca ürün azaldı ve talep karşılanamaz hale gelince de fiyatlar arttı.

Ağustos ayında kahve fiyatı Temmuz 2021 fiyatlarına göre dünya borsalarında %8,45 (USD) oranında arttı. Böylece yılbaşından beri toplam artış da %49,54 olarak hesap edildi.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 207,80 USD (26 Temmuz 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 120,90 USD (06 Ocak 2021)

Ağustos 2020’den beri Amerika Borsası’nda kahve fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %52,69 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Süpermarket raflarındaki kahve fiyatlarında (şimdilik) hiçbir değişiklik olmadı.

Ağustos ayında kakao fiyatı Temmuz 2021 fiyatlarına göre dünya borsalarında %6,87 (GBP) oranında arttı. Böylece yılbaşından beri toplam düşüş de %0,25 olarak hesap edildi.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1970,00 GBP (03 Mart 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1542,00 GBP (14 Temmuz 2021)

Ağustos 2020’den beri Londra Borsası’nda kakao fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak %1,10 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Süpermarket raflarındaki kakao fiyatlarında bir değişiklik olmadı.

Yumurta

Ağustos ayında yumurta fiyatları Temmuz 2021’e göre Başmakçı Borsası’nda %18,96 oranında arttı. Yaz ortasında muazzam bir artışa şahit olduk. Peki, (yaz ortasında) yumurta fiyatları neden bu kadar yüksek seyrediyor? Yumurta fiyatlarının artmasının nedeni talep patlaması değil. Başta yem olmak üzere yumurtacıların girdilerinin çoğuna gelen zamlar fiyatların bu seviyeye çıkmasının en büyük nedeni. Başmakçı, Türkiye’de yumurta fiyatlarını belirleyen önemli borsalardan biridir. Toplamda da Aralık 2020’ye göre yumurta fiyatları  %3,56 oranında azalmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 0,72 TL (23 Ağustos 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 0,45 TL (05 Temmuz 2021)

Ağustos 2020 ile mukayese ettiğimizde yumurta fiyatının %78,49 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Bu artışlar marketlere nasıl yansıdı? Geçen ayki düşük fiyatlar çabuk bitti. Yumurta raflarda geçen aya göre %24,88 oranında artarak hemen hemen yılbaşındaki seviyesine döndü.

Toplamda da Aralık 2020’ye göre marketlerde yumurta fiyatları  %0,70 oranında artmış oldu. Ağustos ayı fiyatının aralık ayı fiyatından daha yüksek olması çok sık karşılaştığımız bir durum değil.

Bu ayki duruma bakarsak, yumurta fiyatı üreticiden rafa gelene kadar yaklaşık %41,81 oranında artmış oluyor.

Süt

Hatırlayacağınız gibi, yılın ilk gününde çiğ süt fiyatları %21,74 oranında artmıştı ve bu da yılın ilk gününden itibaren fiyatlara yansımıştı. Temmuz ayı içinde %14,29 oranında bir zam daha yapılmıştı. Ağustos ayında başka bir gelişme olmadı. Böylece Aralık 2020 ile mukayese ettiğimizde toplam %39,13 oranında zam yapılmış oldu.

Ağustos 2020’den beri süt fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %39,13 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

İçki, Sigara

Benim takip ettiğim içki (yerli) ve sigara fiyatlarında ağustos ayında hiçbir değişiklik olmadı.

Doğalgaz, Elektrik, Su

Doğalgaz: 1 Temmuz 2021 itibarıyla doğal gaz fiyatlarına %12 oranında zam yapıldığı açıklanmıştı. Yılın ilk altı ayında da %1’lik zamlar yapılmıştı. Ağustosta zam yapılmadı. Yılbaşından beri toplam artış %18,95 oldu. Her ne kadar açıklanan toplam artış %18,95 olsa da, benim faturam bu dönemde %20,72 oranında arttı.

Elektrik: hatırlayacağınız gibi temmuz ayında elektrik fiyatlarına %15 oranında zam yapılmıştı. Bunun bir kısmı geçen aya yansımış, büyük bir kısmı da bu aya kalmıştı. Geçen aya göre elektrik fiyatı %12,39 oranında arttı. Böylece Aralık 2020’den beri toplamda %22,19 oranında artmış oldu. 1 Ocak 2021’de de %6’lık bir zam yapılmıştı.

Su: İSKİ 1 Ocak 2021 tarihinde su fiyatlarına %6,84 oranında zam yapmıştı. Çok aradım ama ağustos ayında başka bir gelişme bulamadım. Zam bu oranda açıklanmış olsa da diğer parametrelerin etkisiyle ilk sekiz aylık dönemde benim faturamdaki birim fiyat %12,68 oranında arttı. Nasıl bir hesap yapıldığını bilmiyorum. Faturamdaki hesap su birim fiyatı 5,11TL diye başlıyor. Hani 4,81TL idi? Bu fiyatın üzerine KDV ve ÇTV eklendiğini de ayrıca belirteyim. Su fiyatı kullandığınız miktara çok bağlı. 15m³’e kadar olan kullanımlarda birim fiyat 4,81TL/m³, 15m³’ün üstündeki kullanımlar için birim fiyat 7,22TL/m³. Gördüğünüz gibi arada çok fark var. Her ne kadar fiyat 4,81TL/m³ olsa da bu fiyatı faturanızda hiçbir zaman göremiyorsunuz. İSKİ’nin kullandığınız her m³ başına 0,200m³ suyu insani kullanım hakkı olarak ücretsiz olarak verdiğini de belirtmek isterim.

Ham Petrol

Petrol fiyatları ağustos ayına yüksek bir seviyede başlasa da mevcut gelişmelerle ayın devamında ciddi oranda değer kaybetti. Dolardaki güçlenme, Çin’de üretimde görülen yavaşlamanın küresel büyüme endişesini arttırması, Covid vakalarındaki yükseliş ve ABD’deki ham petrol stokları gibi faktörler bu düşüşün en büyük nedenleri oldular.

Brent petrol fiyatı (USD), ağustos ayında bir önceki aya göre %5,35 oranında azaldı. Bu düşüşle beraber Aralık 2020’den beri toplam artış %39,98 oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 77,16 USD (5 Temmuz 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 51,09 USD (04 Ocak 2021)

Ağustos 2020’den beri Brent petrol fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %57,35 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Dolar, Euro

Temmuzu düşüşle kapatan dolar kuru, küresel fiyatlamaya uyumlu hareket ederek (piyasalarda faiz kaygısı azalınca risk iştahı yükseldi) ağustos ayını da düşüşle kapattı.

Ağustos ayında dolar endeksi bir önceki aya göre %0,30 oranında değer kazandı.

ABD 10 yıllık tahvil faizleri geçen aya göre %2,87 oranında değer kaybetti.

Dolar ağustos ayında geçen aya göre %1,30 oranında değer kaybetti. Bu düşüşle beraber Aralık 2020’ye göre toplamda %9,72 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 8,7655 TL (22 Haziran 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 6,9275 TL (17 Şubat 2021)

Ağustos 2020’de dolara yatırım yapmış olsaydınız Ağustos 2021’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %17,25.

Gelin bir de 2019’a bakalım. Ağustos 2019’da dolara yatırım yapmış olsaydınız Ağustos 2021’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %51,00.

Euro/USD oranı ağustos ayında geçen aya göre %0,49 oranında azaldı. Bu düşüşle beraber yılbaşından beri toplamda %3,31 oranında azalmış oldu.

Euro da geçen aya göre %1,78 oranında değer kaybetti. Bu düşüşle beraber Aralık 2020’ye göre toplamda (dolara benzer bir şekilde) %6,19 oranında değer kazandı.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 10,5350 TL (05 Haziran 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 8,4019 TL (19 Şubat 2021)

Ağustos 2020’de euroya yatırım yapmış olsaydınız Ağustos 2021’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %16,75.

Bir de 2019’a bakalım. Ağustos 2019’da euroya yatırım yapmış olsaydınız Ağustos 2021’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %59,78.

Altın, Gümüş, Platin

Altın: Gram altın ağustos ayında geçen aya göre %2,43 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2020’den beri %5,71 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 527,196 TL (02 Haziran 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 397,250 TL (18 Şubat 2021)

Ağustos 2020’de altına yatırım yapmış olsaydınız Ağustos 2021’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %5,76.

Ons altın ağustos ayında geçen aya göre %1,01 oranında değer kaybetti. Şu anda Aralık 2020’ye göre %4,18 oranında değer kaybetmiş durumda.

Ağustos ayında altının gümüşe oranı %6,58 oranında artarak 74,637 olarak gerçekleşti.

Gümüş: Gram gümüş fiyatları ağustos ayında geçen aya göre %8,24 oranında değer kaybetti. Toplamda Aralık 2020’den beri %5,80 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 7,7552 TL (02 Haziran 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 5,9212 TL (15 Ocak 2021)

Ağustos 2020’de gümüşe yatırım yapmış olsaydınız Ağustos 2021’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %4,22. Bu oran iki ay önce %92,71 idi.

Ons gümüş ağustos ayında geçen aya göre %7,10 oranında değer kaybetti. Bu düşüşle beraber toplamda Aralık 2020’den beri %4,83 oranında değer kaybetmiş oldu.

Platin: Platin fiyatları ağustos ayında geçen aya göre %8,42 oranında değer kaybetti. Toplamda Aralık 2020’den beri %7,94 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 10.348,98 TL (14 Mayıs 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 7.708,46 TL (11 Ocak 2021)

Ağustos 2020’de platine yatırım yapmış olsaydınız Ağustos 2021’de ne kadar kazanmış olurdunuz? %25,52.

Ons platin ağustos ayında geçen aya göre %7,40 oranında değer kaybetti. Bu düşüşle beraber toplamda Aralık 2020’den beri %4,58 oranında değer kaybetmiş oldu.

Metaller

Metal fiyatları Londra Metal Borsası tarafından açıklanıyor ve dünyanın her yerinde Amerikan Doları üzerinden işlem görüyor.

Alüminyum: Alüminyum ağustos ayında geçen aya göre %4,72 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2020’den beri %29,34 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 2.714,00 USD (31 Ağustos 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1.951,50 USD (19 Ocak 2021)

Ağustos 2020’den beri alüminyum fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %50,85 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Alüminyum Alaşım: Alüminyum alaşım ağustos ayında geçen aya göre %0,51 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2020’den beri %19,61 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 2.270,00 USD (19 Ağustos 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1.875,50 USD (21 Nisan 2021)

Ağustos 2020’den beri alüminyum alaşım fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %70,49 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Kurşun: Kurşun ağustos ayında geçen aya göre %3,81 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2020’den beri %20,63 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 2.504,00 USD (18 Ağustos 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 1.896,00 USD (18 Mart 2021)

Ağustos 2020’den beri kurşun fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %25,63 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Çinko: Çinko ağustos ayında geçen aya göre %1,57 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2020’den beri %7,17 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 3.063,50 USD (18 Mayıs 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 2.539,00 USD (2 Şubat 2021)

Ağustos 2020’den beri çinko fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %24,02 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Bakır: Bakır ağustos ayında geçen aya göre %0,80 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2020’den beri %20,40 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 10.724,50 USD (10 Mayıs 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 7.741,50 USD (1 Ocak 2021)

Ağustos 2020’den beri bakır fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %43,81 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Nikel: Nikel ağustos ayında geçen aya göre %2,00 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2020’den beri %14,02 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 19.892,00 USD (30 Temmuz 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 15.907,00 USD (09 Mart 2021)

Ağustos 2020’den beri nikel fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %32,41 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Kalay: Kalay ağustos ayında geçen aya göre %3,10 oranında değer kazandı. Böylece toplamda Aralık 2020’den beri %78,23 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 36.594,00 USD (12 Ağustos 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 20.540.00 USD (1 Ocak 2021)

Ağustos 2020’den beri kalay fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %98,72 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Hasır Çelik: Hasır çelik ağustos ayında geçen aya göre %4,77 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2020’den beri %19,71 oranında değer kazanmış oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 794,00 USD (12 Mayıs 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 563,00 USD (1 Şubat 2021)

Ağustos 2020’den beri hasır çelik fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %56,80 oranında artmış olduğunu görüyoruz.

Kereste

Amerika kereste (lumber) fiyatı ağustos ayında geçen aya göre %20,98 oranında değer kaybetti. Böylece toplamda Aralık 2020’den beri %36,55 oranında değer kaybetmiş oldu.

2021 yılı içerisindeki en yüksek değeri: 1.686,00 USD (07 Mayıs 2021)

2021 yılı içerisindeki en düşük değeri: 454,20 USD (19 Ağustos 2021)

Ağustos 2020’den beri kereste fiyatının ne kadar değiştiğine bakarsak, %31,88 oranında azalmış olduğunu görüyoruz. Bu rakam iki ay önce %159,38 seviyesindeydi.

Benzin, Motorin

Benzin fiyatları ağustos ayında Temmuz 2021’e göre değişmedi. Böylece toplamda Aralık 2020’e göre toplam artış %8,38 oldu.

Ağustos ayında mazot fiyatları bir önceki aya göre %0,39 oranında arttı. Aralık 2020’ye göre toplam artış %11,39 oldu.

Ağustos ayında fiyatlarda çok fazla bir değişiklik olmasa da yakın zamanda fiyat artışı bekleyebiliriz. Ayın son günlerinde benzine yapılan 24 kuruşluk zam şimdilik pompa fiyatlarına yansımadı. Türkiye’de benzin fiyatları dünya ortalamasının çok altında seyir ediyor. Her ne kadar 7,70-7,80 TL’lik fiyatlar bize çok pahalı gelse de dünya ortalaması 12,00 TL’nin üzerinde. Petrol fiyatları ülkeden ülkeye değişmediğine göre aradaki farkı devletimiz göğüslüyor. Bu durum çok sürdürülebilir bir satış şekli olmadığına göre fiyatlarda yeni bir düzenleme yapılması yakındır.

Bu Ay Açıklanan Diğer Fiyat Güncellemeleri

Ağustos ayı içerisinde fındık alım fiyatları açıklandı. Fındık alım fiyatı %50 sağlam iç esasına göre; Giresun kalite fındık için 27 TL/Kg, Levant kalite fındık için ise 26,5 TL/Kg olarak belirlendi. Yüksek randımanlı fındığa da 1,00 TL/Kg ekstra ödeme yapılacak. Üreticiler en kötü ihtimalle 30 TL/Kg bekliyordu.

Tüketici Güven Endeksi

Tüketici Güven Endeksi, tüketicilerin kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçmeyi amaçlayan bir göstergedir. Tüketici Eğilim Anketi yapılarak belirlenir. Genelde her ayın son haftasında açıklanır.

Endeks en düşük 0 en yüksek 200 değerleri alabilir. Endeksin 100’den yüksek olması tüketici güveninde iyimser durum, 100’den küçük olması da tüketici güveninde kötümser durum olduğunu gösterir.

Takip etmeyen dostlarımız için böyle kısacık bir açıklama yaptıktan sonra bakalım Türkiye’de ağustos ayında durum nasıl. Ağustos ayında endeks değeri %2,7 oranında düşerek 78,2 oldu. Bu değer Mayıs 2021’deki 77,3’dan sonraki en düşük seviye. Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi de temmuz ayında 83,2 iken, ağustos ayında %9,6 oranında azalarak 75,3 oldu. Gördüğünüz gibi, endeks halen çok düşük bir değerde. Endeksin 100’den küçük olması kötümser bir duruma işaret ediyor. Kısacası, kötünün iyisi durumundayız.

Satınalma Müdürleri Endeksleri (PMI)

Satınlma Müdürleri Endeksleri (Purchasing Managers’ Indexes – PMI), ekonomik faaliyet koşullarının ölçümü konusunda gerek küresel piyasalar gerekse ekonomi basını tarafından yakından takip edilen göstergeler arasında yer almaktadır. Ekonomik faaliyet koşullarına ilişkin olarak ilgili ay içerisinde açıklanan ilk verilerden biri olması, resmi verilerden önce yayınlanması ve gerçekleşen verilerle gösterdiği korelasyon, PMI endekslerine önemli bir öncü gösterge niteliği kazandırmaktadır.

IHS Markit tarafından oluşturulan PMI endeksleri birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede imalat, hizmet, inşaat gibi sektörler için aylık raporlar biçiminde kamuoyuna açıklanmaktadır. Doğal olarak bu çalışmayı yapan başka firmalar da var. Endekslerin hesaplanması için yapılan ankette, katılımcı firmalara üretim, yeni siparişler, stok düzeyleri, istihdam, tedarikçi performansı ve fiyat eğilimleri gibi parametrelerin hangi yönde geliştiği sorulmaktadır.

PMI’ların 50’den büyük olması önceki aya kıyasla bir iyileşmeye ya da artışa işaret ederken 50’den küçük olması önceki aya göre kötüleşme ya da düşüş olarak değerlendirilmektedir. Endeksler, sektörlerin faaliyet konularındaki değişimin nicel büyüklüğünü değil de, yönünü göstermesi açısından bir eğilim göstergesi özelliği taşımaktadır.

Türkiye’de bu endeksler İstanbul Sanayi Odası tarafından IHS Markit ile işbirliği kapsamında hazırlanıp her ay sanayicilerimiz ve kamuoyuyla paylaşılmaktadır.

PMI endeksleri hakkında bilgi sahip olduğumuza göre, gelin beraberce başta Türkiye olmak üzere bazı önemli coğrafyalarda son aylardaki duruma bakalım.

PMI İmalat Sanayi Raporu

Türkiye: Mart: 52,6, Nisan: 50,4, Mayıs: 49,3, Haziran: 51,3, Temmuz: 54,0, Ağustos: 54,1.

ABD: Mart: 59,1, Nisan: 60,5, Mayıs: 62,1, Haziran: 62,1, Temmuz: 63,4, Ağustos: 61,1.

AB: Mart: 62,5, Nisan: 62,9, Mayıs: 63,1, Haziran: 63,4, Temmuz: 62,8, Ağustos: 61,4.

Almanya: Mart: 66,6, Nisan: 66,2, Mayıs: 64,4, Haziran: 65,1, Temmuz: 65,9, Ağustos: 62,6.

Çin: Mart: 50,6, Nisan: 51,9, Mayıs: 52,0, Haziran: 51,3, Temmuz: 50,3, Ağustos: 49,2.

Japonya: Mart: 52,7, Nisan: 53,6, Mayıs: 53,0, Haziran: 52,4, Temmuz: 53,0, Ağustos: 52,7.

Global: Mart: 55,0, Nisan: 55,8, Mayıs: 56,0, Haziran: 55,5, Temmuz: 55,4, Ağustos: 54,1.

Türkiye'de, temmuzda 54,0 olarak ölçülen manşet PMI, ağustosta 54,1’e yükselerek imalat sektörünün performansında minik bir iyileşmeye işaret etti ve ocak ayından bu yana en yüksek düzeyine ulaştı. Böylece faaliyet koşulları üst üste üçüncü ay güçlenmiş oldu. Müşteri talebindeki iyileşme ve yakın zamanda Covid-19 kısıtlamalarının gevşetilmesi, yeni siparişlerdeki güçlü artışın ağustos ayında da devam etmesini sağladı. Özellikle yeni ihracat siparişlerinde keskin büyüme kaydedildi.

Dostlar, daha önce de belirttiğim gibi bunlar Emin’in enflasyonu ve Emin’in takip ettiği ürünlerin ve piyasaların durumu. Ne piyasa analizi, ne de sizlere nasıl hareket etmeniz gerektiği yönünde bir tavsiye. Herkesin öncelikleri, gözlemleri ve risk tercihleri farklıdır. Alım alışkanlıklarınıza ve alım yaptığınız yerlere göre sizin enflasyonunuz daha farklı olabilir. Bakalım önümüzdeki aylarda ne gibi gelişmeler yaşayacağız.

Sağlıklı kalın, mutlu kalın…